Overnamejagers op de loer en bikkelen om staatshulp: corona leidt tot nieuwe economische jungle

Ook als alle economische activiteiten heropstarten, wordt het geen ‘business as usual’. De wirwar aan steunmaatregelen maken het speelveld wanordelijk. Intrinsiek waardevolle bedrijven in cashnood zijn aantrekkelijke prooien. Bedrijfsleiders beseffen dat ze terugkeren naar een heel nieuwe wereld.

Min 33 procent. Dat is het gemiddelde omzetverlies van Belgische bedrijven in de voorbije weken. De zwaarst getroffen sectoren – horeca, de evenementensector en de niet-voedingswinkels – kijken tegen een historische crash aan, met omzetverliezen tot 95 procent.

bron: Nationale Bank

Sommige kmo’s slagen er niet in een financiële brug te maken tot aan hun heropening en gooien de handdoek in de ring. Het iconische Brusselse Hotel Metropole maakte recentelijk zijn sluiting bekend, waardoor 129 jobs bedreigd zijn. Het was een van de weinige hotels in Belgische familiale handen en vormt nu een hapklare brok voor een buitenlandse partij met diepe zakken.

Hotel Metropole in het centrum van Brussel – Isopix

De kans is klein dat de Metropole een alleenstaand geval is. ‘Meer en meer bedrijven slabakken en worden mooie prooien. Op Belgisch vlak moeten we er attent voor zijn dat ze niet zomeer in buitenlandse handen vallen’, zegt expert cashbeheer Reginald Nobels (EMAsphere).

‘Het is zeer waarschijnlijk dat de bedrijven die al fragiel waren voor Covid-19, door de mazen van het net gaan glippen van alle beschermingsmaatregelen die overheden en banken nu in het leven hebben geroepen’, schrijven de economen van Belfius. ‘De robuustere kmo’s riskeren dan weer in een weinig te benijden financiële situatie terecht te komen als de lockdown langer aanhoudt en de noodmaatregelen ontoereikend zijn. Het risico is dus niet onbestaande dat een aantal Belgische parels, verzwakt door de Covid-19 strijd, binnen afzienbare tijd aantrekkelijke koopjes worden voor buitenlandse spelers.’

Het risico bestaat dat een aantal Belgische parels, verzwakt door de Covid-19 strijd, binnen afzienbare tijd aantrekkelijke koopjes worden voor buitenlandse spelers

studiedienst Belfius

Consultancybureau Roland Berger bekijkt het van de andere kant en wijst op de mogelijkheden voor de sterkere bedrijven. ‘Er zijn fusie- en overname-opportuniteiten bij ondergewaardeerde bedrijven in financiële nood en het wordt makkelijker om nieuwe allianties te smeden voor een gezamenlijk herstel.’

‘Kijk wat concurrentie doet’

Bedrijfsconsultants raden hun klanten aan om zich in de mate van het mogelijke te informeren over de steunmaatregelen – zoals betalingsuitstel, fiscale kortingen of overheidsgaranties voor leningen – die hun directe concurrenten aanvragen. ‘De impact kan zo ingrijpend zijn dat de hele dynamiek binnen een sector verandert’, waarschuwen ze. De bedrijven die het meeste steun binnenhaalden, kunnen hun marktpositie versterken via een agressiever commercieel beleid dan minder alerte sectorgenoten, en misschien zelfs op overnamejacht gaan.

Uit een bevraging van het online accountingplatform Yuki bij 4.000 Belgische accountants en boekhouders blijkt dat 43 procent van die professionals vindt dat sommige Belgische bedrijven onterecht gebruik maken van de steunmaatregelen. Dat kan erop wijzen dat een aantal kmo-leiders de subsidievoorwaarden vrij interpreteren en met een ‘creatief’ dossier hun kans wagen.

Multinationals

Ook op het niveau van Europese multinationals zijn er indicaties dat de staatstussenkomsten zo ingrijpend zijn dat ze de marktwerking in een sector ontwrichten. De Duitse sportartikelenreus Adidas, die met overheidshulp een grote kredietlijn kon versieren, verklaarde afgelopen week dat ‘sterke wereldmerken het beste geplaatst zijn voor mogelijke marktconsolidatie.’ Wees dus niet verrast als Adidas in de komende maanden met een overname uitpakt.

In de luchtvaartsector is de Ierse prijsvechter Ryanair niet van plan zich zomaar neer te leggen bij de nationale steunplannen voor Air France, Lufthansa en Alitalia. Topman Michael O’Leary keert zich in een brief aan Europees commissaris voor mededinging Margrethe Vestager tegen het ‘willekeurig geven van miljarden euro’s van EU-landen aan hun inefficiënte nationale maatschappijen’ en dreigt naar de rechter te stappen.

Investeringsfondsen

Zowel op Belgische kmo-schaal als op het wereldwijde niveau het nog niet helemaal duidelijk welke rol private investeerders en investeringsfondsen zullen spelen in de nieuwe economische jungle.

Volgens Erick Thiry, private equity officer bij de Brusselse ondernemingskoepel Beci, is ‘de tijd rijp om privé-investeerders, die hun geld niet kwijt zijn, een participatie in bedrijven aan te bieden.’ Hij wijst op een hefboomeffect: de intrede van nieuwe investeerders versterkt het bedrijfsdossier bij de bank, wat uitzicht geeft op grotere kredietlijnen om de acute cashnood op te vangen.

De meeste grote internationale fondsen verwachten dat de activiteit in fusies en overnames in het tweede kwartaal eerder zal vertragen dan versnellen, blijkt uit een enquête door Business Insider. Door de vele onzekerheden in de coronacrisis is het een onbegonnen klus om te weten hoeveel een bedrijf nu exact waard is. Wat wel duidelijk is: de waarderingen van voor de crisis zijn meestal achterhaald. Het verklaart wellicht waarom de investeringsgroep Sycamore zijn geplande investering in lingeriemerk Victoria’s Secret weer wil afblazen.

1.500 miljard

De collectieve oorlogskas van investeringsreuzen als Blackstone, KKR of Carlyle wordt op 1.500 miljard dollar ingeschat. Ondanks die enorme hoeveelheid ‘droog poeder’ houden ze zich gedeisd. ‘De processen zijn vertraagd, omdat veel fondsen nog de impact van de coronacrisis op hun bestaande participaties aan het berekenen zijn’, zegt CEO Dominique Galloy van Sigma Conso, een leverancier van financiële software. ‘Maar dat er daarna een golf van fusies en overnames komt, lijkt waarschijnlijk.’

Voor de koopjesjagers met de diepste zakken, zoals de Saoedische kroonprins Mohammed bin Salman (MBS), zijn het gouden tijden. Zijn staatsfonds kocht via zich de voorbije weken in bij concertorganisator Live Nation en deed een overnamebod op voetbalclub Newcastle United.

Omdat de coronacrisis zo’n wijdverspreide economische impact heeft, wordt de keuze voor kandidaat-overnemers uitzonderlijk groot: van modewinkels en restaurantketens over cruiserederijen, hotels, luchtvaartmaatschappijen en toerismebedrijven tot de energiebedrijven die onder de lage olieprijs lijden. Het leidt weinig twijfel dat er nu al aasgieren cirkelen boven de interessantste prooien die krap bij kas zitten. Maar het is nog afwachten of ze ook de aanval inzetten.

Lees ook:

Meer