Alan Joyce, CEO van de Australische luchtvaartmaatschappij Qantas, heeft tegen de BBC gezegd dat regeringen zullen aandringen op vaccins voor internationale reizigers.
De luchtvaartsector zag door het coronavirus zijn passagiers vorig jaar wereldwijd met 75,6 procent dalen. Vaccins zijn daarom van cruciaal belang om de sector nieuw leven in te blazen. Veel regeringen beschouwen volgens Joyce het vaccineren als een voorwaarde om een land te betreden. En zelfs als dat niet zo was, dan vindt de CEO van Qantas dat de luchtvaartmaatschappij haar eigen beleid moet handhaven.
Vaccins zijn noodzakelijk voor de veiligheid
‘Wij hebben een zorgplicht ten opzichte van onze passagiers en bemanning. Dat houdt kort gezegd in dat iedereen op onze vliegtuigen veilig moet zijn’, vertelt Joyce. Volgens hem rechtvaardigt die redenering een wijziging van de voorwaarden waaronder passagiers tickets boeken.
Ook denkt Joyce dat passagiers bereid zouden zijn die verandering te accepteren. Hij verduidelijkt: ‘De overgrote meerderheid van onze klanten vindt dat een geweldig idee. Maar liefst 90 procent van de mensen die we hebben bevraagd, vindt dat mensen moeten worden gevaccineerd om internationaal te reizen.’
Niet iedereen is akkoord
Toch zijn er ook partijen die niet akkoord zijn met de gedachtegang van de man. Onder hen bevinden zich een aantal krachtige stemmen, waaronder bijvoorbeeld de Wereldgezondheidsorganisatie. Bernardo Mariano, directeur digitale gezondheid en innovatie bij de WHO, zegt dat de organisatie het er niet mee eens is dat een vaccinatiepaspoort een voorwaarde zou moeten zijn om te kunnen reizen. Mariano voegde er nog aan toe dat er een eensgezinde aanpak van de regeringen nodig zou zijn om een dergelijke verandering te kunnen doorvoeren.
De luchtvaart is van vitaal belang voor de wereldeconomie. De IATA, de International Air Transport Association, schat dat de sector meer dan 1,5 biljoen euro aan wereldwijde economische activiteit ondersteunt. Maar overheidsbeperkingen en de vrees voor besmettingen met het coronavirus hebben geleid tot een ongeziene daling van het aantal passagiers.
670 miljoen euro verlies op half jaar tijd
De Australische regering sloot haar grenzen voor bijna alle buitenlanders en heeft periodiek ook binnengrenzen gesloten. Ondanks dat Joyce voorstander is om internationale reizigers te vaccineren, denkt hij dat het virus zal blijven circuleren zodra Australië haar internationale grenzen openstelt. ‘En dat zal voor een groot deel van Australië een grote stap zijn om dat aanvaardbaar te vinden’, zei hij. ‘Mensen moeten begrijpen dat het risico van dit virus niet nul kan zijn.’
Het gebrek aan passagiers betekent dat Qantas in de laatste zes maanden van 2020 maar liefst meer dan 670 miljoen euro heeft verloren. Dat staat tegenover een winst van 500 miljoen euro in dezelfde periode van het jaar voordien. Het betekent ook dat er 8.500 banen zijn geschrapt van de 29.000 mensen die vóór de pandemie nog in dienst waren. Duizenden anderen zijn met vakantie en de Australische regering betaalt hun loon. Andere internationale luchtvaartmaatschappijen ondersteunen een gelijkaardige handelswijze.
Minder vliegtuigen
Als reactie daarop hebben luchtvaartmaatschappijen hun vloot doen inkrimpen. Het gaat daarbij om enorme aantallen vliegtuigen. Qantas heeft ongeveer twee derde van zijn 314 vliegtuigen opgeborgen. Daaronder bevinden zich ook de reusachtige dubbeldekkers, de Airbus A380, waarvan de maatschappij er nog een opknapte toen de pandemie toesloeg.
Een lager aanbod betekent normaal gezien dat de prijzen gaan stijgen. Zeker als de vraag ook toeneemt. Toch denkt Joyce niet dat de combinatie van minder zitplaatsen en de versoepelingen van de reisbeperkingen tot hogere prijzen zal leiden. ‘Wij denken dat de prijzen in sommige gevallen de helft kunnen bedragen van wat zij waren vóór de coronacrisis. Dat zal de vraag stimuleren’, aldus de CEO.
Zo weinig mogelijk overstappen
Wanneer de vluchten weer op gang komen, zal geld verdienen het belangrijkste zijn en kan elke stijging van de vraag worden opgevangen door weer meer vliegtuigen in gebruik te nemen. Qantas heeft er dus alle vertrouwen in dat de luchtvaarttarieven niet zullen stijgen. Vorige maand heeft de luchtvaartmaatschappij de datum waarop het verwacht zijn internationale vluchten te kunnen hervatten, verschoven van juli naar eind oktober. Dat is het moment waarop de Australische regering alle volwassenen hoopt te hebben ingeënt. Het is dus ook de startdatum voor de verkoop van internationale tickets.
De belangrijkste vliegroute met een aanzienlijk aantal vluchten is die van het Australische Perth naar Londen. Het is een vlucht zonder tussenlandingen. De vraag naar ultralangeafstandsvluchten is volgens Joyce een goede indicatie dat passagiers na de pandemie tussenstops zullen willen vermijden. Zo komen ze niet terecht op luchthavens vol met andere mensen.
Niet alles draait om winst
De luchtvaart is verantwoordelijk voor ongeveer 2,5 procent van de wereldwijde koolstofuitstoot. Maar Qantas beweert dat het ’s werelds grootse koolstofcompensatieprogramma voor luchtvaartmaatschappijen heeft. Het bedrijft investeert ook ruim 32 miljoen euro in een partnerschap met oliegigant BP om een duurzame vliegtuigbrandstofindustrie in Australië te ontwikkelen. Daarnaast wordt nog gekeken naar het gebruik van zuinigere vliegtuigen, elektrische voertuigen en voertuigen op waterstof.
Joyce verduidelijkt zijn visie: ‘Ik denk dat je geld moet uitgeven om de uitstoot terug te dringen. Dat toont aan dat het niet alleen om winst gaat. Je moet echt het juiste doen voor het milieu en de samenleving. Anders heb je in de toekomst geen sociale vergunning om te vliegen.’
Om de financiën tijdens de pandemie op peil te houden heeft Qantas 650.000 euro ingezameld door de verkoop van wijn in plastic flessen en een voorraad van het Australische chocoladekoekje Timtams. ‘Je moet gewoon die flexibiliteit en dat aanpassingsvermogen hebben om te overleven. Het is ook de reden waarom Qantas al 100 jaar overleeft. En dat is een deel van ons DNA’, besluit Joyce.
(mah)