De coronapandemie heeft al twee jaar een negatief effect op de wereldeconomie en de impact ervan zal waarschijnlijk nog enige tijd voelbaar zijn, zeker in 2022. Maar ook andere factoren kunnen de wereldeconomie in de komende 12 maanden ten kwade beïnvloeden. We probeerden de grootste risico’s op een rijtje te zetten.

De economische prognoses voor de jaren 2020 en 2021 zijn in de war gebracht door de pandemie. Hoewel de situatie dankzij de vaccins zich in de goede richting lijkt te ontwikkelen, zijn de risico’s van nieuwe maatregelen door nieuwe varianten nog steeds zeer aanwezig.

Ondanks deze onzekere gezondheidscontext doen verschillende economen, waaronder die van Bloomberg, nu al voorspellingen voor 2022. De meesten van hen zijn het erover eens: er staat een krachtig herstel op de agenda, er komt een wereldwijde prijsdaling en we zullen een stap opzij zetten van het huidige monetaire noodbeleid. Al bij al is dat vrij optimistisch, maar er zijn veel factoren die de wereldeconomie uiteindelijk kunnen doen verslechteren.

1. Groei gedempt door varianten

Geconfronteerd met de Omikron-variant en vooral met meer besmettingen van het coronavirus, hebben verschillende regeringen maatregelen getroffen om het aantal infecties tegen te gaan. Dit is in ons land het geval, met de sluiting van theaters en nachtclubs, of de invoering van een sluitingstijd voor de horeca. Andere, meer globale maatregelen, zoals het sluiten van grenzen, hebben gevolgen voor de groei. Zo is het wegblijven van Chinese toeristen een enorme klap voor het toerisme.

Volgens Bloomberg Economics zal de mondiale groei beperkt blijven tot 4,7 procent, en niet 5,1 procent zoals aanvankelijk was voorspeld. Als de gezondheidssituatie verslechtert en tot nóg meer restrictieve maatregelen leidt, sluit Bloomberg een sterkere vertraging van de groei in 2022 niet uit.

2. Aanhoudende inflatie

Centrale banken bewegen zich op een gefragmenteerde manier, gevangen tussen de ondersteuning van economieën en het bestrijden van inflatie. Sommigen verwachten dat de inflatie snel zal afnemen, maar de tijd is rijp om het monetaire beleid aan te scherpen.

Daarnaast zou de toename van extreme weersomstandigheden als gevolg van de klimaatverandering een invloed kunnen hebben op ons voedsel, en de energielevering. Met aanhoudend hoge of zelfs stijgende prijzen als gevolg.

3. Renteverhogingen

De Fed zal de rente binnenkort eindelijk verhogen. Dit is slecht nieuws voor de landen, die niet langer gratis kunnen lenen. Maar de meest desastreuze gevolgen zijn voor de opkomende markten. Hogere rentetarieven kunnen sommige opkomende economieën, zoals Argentinië, Zuid-Afrika en Turkije, nog meer pijn doen.

“Een stijging van de rentetarieven in de ontwikkelde landen wordt gedreven door de verwachting van meer restrictieve interventies van de centrale banken, en kan de opkomende landen schaden”, aldus het Internationaal Monetair Fonds in april.

4. China

De economische situatie in China is verre van optimaal. De verschillende blokkades als gevolg van het coronavirus, het energietekort, maar ook de vastgoedcrisis die door Evergrande is veroorzaakt, hebben de economische groei in het land doen afnemen. De jaarlijkse groei is met 0,8 procent gedaald.

Hoewel het elektriciteitstekort naar verwachting in 2022 zal afnemen, zullen de gezondheidscrisis en de vastgoedcrisis blijven wegen op de Chinese economie, waardoor deze verder kan teruglopen. Bloomberg Economics voorspelt een groeivertraging van 3 procent, die vanwege de positie van China op de wereldmarkt gevolgen zal hebben voor de hele wereld. Het IMF verwacht dat de Chinese economie met 5,6 procent zal groeien, wat ver onder de maat is.

5. Politieke spanningen

De betrekkingen tussen China en Taiwan zijn al maanden gespannen. Mocht China het eiland binnenvallen, scharen andere mogendheden zich ongetwijfeld aan Taiwanese zijde, waaronder de Verenigde Staten. Afgezien van het militaire aspect zou een Chinese blokkade van Taiwan of een regelrechte invasie gevolgen hebben voor de wereldmarkt, aangezien het eiland de belangrijkste producent is van halfgeleiders voor smartphones en auto’s.

Andere – al dan niet militaire – politieke conflicten, zoals in Brazilië of aan de grens tussen Oekraïne en Rusland, kunnen ook gevolgen hebben voor de wereldeconomie.

6. Verkiezingen in de Europese Unie

De EU is erin geslaagd de coronaviruscrisis te doorstaan dankzij de solidariteit tussen haar leden, maar ook dankzij de besluiten van de Europese Centrale Bank om de kosten van leningen onder controle te houden. Eurosceptici die deelnemen aan verkiezingen in Italië en Frankrijk kunnen dit evenwicht verstoren als ze in 2022 winnen. Dat zou een breuk betekenen voor de solidariteit tussen de Europese lidstaten en de ECB zou haar waardevolle politieke steun kunnen verliezen.

7. De echte impact van brexit

De gevolgen van het vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie begonnen zich dit jaar af te tekenen, maar dit was nog maar het begin. Als de onderhandelingen tussen het VK en de EU mislukken, kan het lot van Noord-Ierland de investeringen ondermijnen en het pond sterling ondermijnen, wat tot inflatie in het land kan leiden.

Het is niet allemaal kommer en kwel

Gelukkig zijn er verschillende factoren die ook in het voordeel van de wereldeconomie kunnen werken. De pandemie is misschien aan het afnemen, zoals Bill Gates of JP Morgan voorspellen. Het economisch herstel blijft positief ondanks problemen met de toeleveringsketen (die naar verwachting tegen medio 2022 zullen zijn opgelost). Huishoudens die in deze periode afhankelijk waren van overheidssteun of aan het hamsteren waren, kunnen besluiten meer te investeren of uit te geven, wat de wereldeconomie een impuls zal geven. (lb/lp)