De animositeit tussen China en Taiwan is de voorbije weken toegenomen. Er duiken berichten over een nakende inval op. De Chinese Communistische Partij (CCP) beschouwt de “hereniging” met Taiwan – een autonome democratie die zij nooit heeft bestuurd – als een onopgelost hoofdpunt op haar weg naar de “grote verjonging”. Taiwan wil daar niks van weten. Een regionaal conflict dus, ware het niet dat Taiwan 80 procent van s’ werelds halfgeleiders maakt. Het Taiwanese TSMC is op dat vlak wereldkampioen. Naast China blijven ook de Amerikaanse fabrikanten nog steeds grotendeels afhankelijk van TSMC om hun auto’s, computers, smartphones en veel meer te produceren.
Halfgeleiders: Waarom China en de VS geen oorlog zullen starten over Taiwan
Waarom is dit belangrijk?
Zowel de VS als China zijn afhankelijk van Taiwan voor hun halfgeleiders. Maar in tegenstelling tot wat velen denken zien de VS de kwestie Taiwan niet als een politiek probleem. De regering Trump verroerde geen vin toen de Chinezen Hongkong overnamen en er de democratie verstikten. Mochten de Chinezen morgen Taiwan binnenvallen, blijft de kans klein dat Amerikaanse soldaten “voor Taiwan zouden sterven”. Een oplossing voor het halfgeleiderprobleem lijkt ondertussen in de maak.China en de VS: een koppel dat elkaar niet langer kan luchten, maar teveel kinderen heeft om te scheiden
Een meer waarschijnlijk scenario is het volgende: China zal wachten tot de VS zelfvoorzienend zijn op vlak van halfgeleiders, zoals Amerika dat ook is geworden op het gebied van olie. Eens het zover is kan China Taiwan annexeren zonder dat er een schot wordt gelost.
Maar hoe kan – tot het zover is – het halfgeleiderprobleem worden opgelost? Volgens Ian Bremmer, een Amerikaans politicoloog, die ook oprichter is van het onderzoeks- en adviesbureau voor politieke risico’s Eurasia Group, zijn China en de VS “als een koppel dat elkaar niet langer kan luchten, maar teveel kinderen heeft om te scheiden”. Beide landen zijn dermate afhankelijk van elkaar geworden dat een gewapend conflict beide economieën onmiddellijk zou doen instorten.
Tot een oorlog over halfgeleiders – door velen in de media als onvermijdelijk voorgesteld – zal het daarom volgens Bremmer nooit komen. Beide landen verkiezen de status quo boven een militair conflict. Zowel China als de VS investeren miljarden in de halfgeleiderindustrie, maar blijven voorlopig erg afhankelijk van TSMC, dat 80 procent van zijn productie exporteert naar de rest van de wereld.
Twee fabrieken voor halfgeleiders van de voorlaatste generatie
De VS hebben TSMC nu gevraagd om een voorkeurspartner te worden van het Amerikaanse militaire apparaat. Dat zou gebeuren door een fabriek te bouwen in Arizona. Amerika is bereid die bouw te subsidiëren met belastinggeld. Eens het bedrijf partner is van het Amerikaanse militaire industriële complex zouden de VS – in naam van de nationale veiligheid – de export van halfgeleiders kunnen verbieden. Dat zou de status quo grondig verstoren, want de Chinezen hebben die halfgeleiders nodig. Zulk scenario zou voor China de perfecte aanleiding vormen om het eiland te annexeren. Wat dan weer een probleem is voor Taiwan.
Maar volgens Bremmer gaat dat niet gebeuren. TSMC zou het probleem oplossen door twee fabrieken te bouwen: een in de VS en een in China. Beide fabrieken zouden geen halfgeleiders bouwen van de laatste generatie (3 nanometer), maar wel van de voorlaatste generatie (5 nanometer). De huidige wapenwedloop wordt op die manier uitgebreid met technologische dubbelzinnigheid. Een scenario dat trouwens beschreven staat in het laatste rapport van het National Security Commission on Artificial Intelligence’s (NSCAI).
Volgens Bremmer is dit verre van een ideale oplossing, maar is er geen enkel ander pad dan dit om een totale escalatie en massale risico’s voor beide landen te voorkomen. Iets dat beide landen maar al te goed begrijpen.
(jvdh)
