Zweden trekt zijn jaarlijkse militaire bestedingen op tot 10 miljard euro. Dat betekent een forse stijging, want vorig jaar werd nog met een budget van 6 miljard euro gewerkt. Dat heeft Peter Hultqvist, de Zweedse minister van Defensie, gezegd. Met dit nieuwe budget investeert Zweden 2 procent van zijn bruto binnenlands product aan militaire uitgaven.

Dat is exact het volume dat door de Noord-Atlantische Verdragsorganisatie (NAVO) wordt gevraagd, hoewel Zweden geen lid is van de militaire alliantie.

Historische mijlpaal

Voor Zweden betekent die beslissing een historische mijlpaal. “Dit is een extreem grote investering, die alleen kan worden vergeleken met de budgetten die in de jaren vijftig van de voorbije eeuw voor landsverdediging werden gereserveerd”, werpt Hultqvist op. Het nieuwe bedrag is het hoogste budget dat Zweden sinds de jaren negentig voor defensie heeft vrijgemaakt.

De Zweedse premier Magdalena Andersson wierp op dat de nieuwe investering zo snel mogelijk zal worden geïmplementeerd, maar Hultqvist waarschuwde tegelijkertijd dat het opbouwen van defensiecapaciteit veel tijd kost.

“Er moet op een systematische, realistische en haalbare manier worden gehandeld”, betoogde hij. “We moeten het maximale halen uit elke kroon die wordt uitgegeven.” Premier Andersson gaf ook geen definitief tijdschema om de nieuwe budgetten te introduceren.

Mikael Damberg, Zweeds minister van financiën, wou niet zeggen waar het geld voor dit verhoogde budget vandaan zou komen. Hij wou zich ook niet uitlaten over een eventuele belastingverhoging die mogelijk zou worden ingevoerd om het nieuwe militaire budget te financieren.

Dienstplicht

Wel is duidelijk dat meer Zweedse jongeren in militaire dienst zullen moeten. Dat werd ook door de Zweedse premier erkend. De Zweedse militaire dienstplicht werd bij de start van de twintigste eeuw ingevoerd, maar begin vorig decennium afgeschaft. Er werd toen voor een beroepsleger gekozen.

Vijf jaar geleden besliste het Zweedse parlement echter de dienstplicht opnieuw in te voeren. Aanleiding daarvoor waren de oplopende spanningen in de Baltische regio, vooral door de Russische activiteit rond het strategisch gelegen Zweedse eiland Gotland.

De plannen van Andersson om de defensie-uitgaven te verhogen, zullen naar alle waarschijnlijkheid op een grote consensus in het Zweedse parlement kunnen rekenen. Verschillende partijen drongen al langer aan op een verhoging van de militaire budgetten en uitten kritiek op het trage tempo dat de regering op dit vlak liet optekenen. 

Andersson verdedigde echter het regeringsbeleid. “We hebben de voorbije jaren al de grootste herbewapening sinds de jaren vijftig van de vorige eeuw doorgevoerd”, beklemtoonde de Zweedse premier. “De huidige boodschap maakt duidelijk dat we deze herbewapening willen verder zetten.”

De Riksdag, het Zweedse parlement had al langer, nog voor de Russische inval in Oekraïne, besloten om de uitgaven voor defensie te verhogen.

(lp)