Sociale media kunnen strijd tegen ‘fake news’ onmogelijk winnen.
Het sociale medium Facebook maakte eerder deze week bekend 115 accounts te hebben verwijderd omdat die aan ‘buitenlandse mogendheden’ gelinkt zouden zijn. Twitter maakte van zijn kant bekend vorige week meer dan 10.000 bots te hebben verwijderd die berichten hadden gepost, die ogenschijnlijk door Democraten waren gemaakt, maar mensen ontraadden om bij de tussentijdse verkiezingen in de VS te gaan stemmen.
Ondanks dat sociale media, maar ook journalisten en academici vaak grote middelen inzetten om de tsunami van nepnieuws tegen te gaan, wordt duidelijk dat sommigen er altijd in slagen het systeem te snel af te zijn.
Van Facebook en co naar… LinkedIn
Zo werd deze week ook duidelijk dat de boosdoeners in de aanloop naar de Amerikaanse verkiezingen hun actieterrein hebben verlegd en hun hypersensationele en valse posts nu op het zakelijke netwerk LinkedIn posten, eerder dan op Twitter en Facebook.
Ook blijkt dat deze sociale platformen moeilijkheden hebben om meme’s met haatdragend of aanstootgevend materiaal te onderscheiden.
Het verspreiden van foute informatie is een politiek wapen zo oud als de straat. Mensen die de waarheid willen verhullen of hun tegenstanders in diskrediet willen brengen. De Italiaanse Vijfsterrenbeweging van vice-premier Luigi Di Maio verspreidde deze week een filmpje waarin Jeroen Dijsselbloem, de voormalige voorzitter van de eurogroep, door een voice over valse uitspraken in de mond worden gelegd.
President Trump is dan weer een meester in het verspreiden van valse informatie en heeft verschillende politici rondom hem geïnspireerd om hetzelfde te doen. Menig internationaal leider draait er zijn hand niet voor om.
De ‘Trump Trap’
Maar ook de media gaat zeker niet vrijuit en verspreiden steeds vaker informatie zonder die op haar waarheidsgehalte te controleren. In dat verband is er ook sprake van de ‘Trump Trap’, een term die duidelijk moet maken dat de president gebruik maakt van de hem aangeboden rechtstreekse zendtijd om valse informatie te verspreiden, omdat hij weet dat het onmogelijk is in real-time alles wat hij zegt op waarheidsgehalte te checken.
Datzelfde geldt zeker voor Facebook en co die haat en ‘fake news’ verspreiden, maar niet de technologische oplossingen hebben om te voorkomen dat die berichten zich als een lopend vuurtje verspreiden. Verder staat het bestrijden van ‘fake news’ haaks op hun businessmodel.
Facebook, Twitter en Google zullen ophouden te bestaan
Het verspreiden van foute informatie is dus de norm geworden en mediabedrijven staan onder enorme druk om te controleren wat de machtshebbers zeggen, terwijl techbedrijven worden gepusht om in real time alle valse berichtgeving tegen te houden. Het persagentschap Bloomberg voorspelde begin dit jaar dat in 2025 niemand nog zal weten wat waar is en wat niet op internet en dat Facebook, Twitter en Google houden op te bestaan.
De meeste mediabedrijven en vooral de sociale media zijn onvoldoende gewapend om deze dreiging in real time tegen te gaan. Mediakenners zien in de toekomst dan ook een cruciale rol weggelegd voor fact-checkers en het gerecht.
