Er raken steeds meer details bekend over de explosies op de luchtmachtbasis van Saki op het door Rusland bezette Krim-schiereiland. Minstens 9 Russische gevechtsvliegtuigen werden vernield bij de ontploffingen, en ook aan de infrastructuur op en rond de luchtmachtbasis is beduidende schade. Wie of wat de explosies heeft veroorzaakt is echter nog niet met honderd procent zekerheid te zeggen.
Woensdag werden Russische strandganger op de Krim, het Oekraïense schiereiland dat in 2014 door Rusland werd geannexeerd, opgeschrikt door een reeks explosies. Rusland zelf beweert dat een ongeluk met opgeslagen munitie aan de basis lag van ontploffingen in de depots, maar de piste dat Oekraïne toch een vinger in de pap te brokken had, lijkt toch aannemelijker.
Te groot voor ongelukje
Beelden van de explosies zelf en de ravage op de grond achteraf werden nadien al gretig gedeeld op Twitter. De explosies zelf hadden allemaal dezelfde vorm en enkelen vonden perfect gelijktijdig plaats; een ongelukje met munitie leek dus al snel uitgesloten. Ook het aantal explosies, sommige bronnen noemen twaalf als cijfer, is simpelweg ongeloofwaardig als het over een ongeluk op de basis zou gaan.
Ook beelden van de ravage zelf, onder meer van vernielde personenwagens en gevechtsvliegtuigen circuleerden al snel. Toch was het moeilijk om de precieze grootte van de ravage in te schatten; daarvoor waren er te weinig beelden, en vooral geen video’s of foto’s die het hele plaatje lieten zien.
Die beelden zijn er nu wel: op onderstaande satellietfoto van Planet Labs zijn drie impactkraters (de rode vierkantjes) te zien, en in totaal negen vernielde gevechtsvliegtuigen (de rode cirkels). Militaire analisten konden achterhalen dat het gaat om minstens drie kapotte Sukhoi Su-30’s, met een kostprijs van zo’n 27,7 miljoen dollar per vliegtuig. Daarnaast sneuvelden ook zes iets oudere Sukhoi Su-24’s, waarvan de prijs op 24 miljoen wordt geschat. In totaal verloor Rusland dus al 227 miljoen dollar aan jets alleen.
Als gevolg van de explosies, die mogelijks veroorzaakt werden door Oekraïense raketten, vond ook een grote brand plaats op de luchtmachtbasis. Naast de jets is de kans dus groot dat ook een heel deel van de infrastructuur, de hangars en misschien de landingsbaan zelf, beschadigd raakten bij de aanslag. Bij de beelden die verspreid werden, was alvast een wagen te zien die doorboord was met een zware stalen balk, vermoedelijk afkomstig van een nabijgelegen hangar.
Wie of wat de explosies veroorzaakte is nog steeds niet met zekerheid te zeggen, al lijkt de kans zeer groot dat Oekraïne er iets te maken mee had. Eerst werd een aanslag door partizanen gesuggereerd, maar een aanslag met Oekraïense langeafstandsraketten of zelfmoorddrones lijkt aannemelijker.
Raketopties
Oekraïne beschikt zelf over Tochka-U-raketten, maar die lijken met 185 kilometer net niet ver genoeg te kunnen schieten. De Amerikaanse ATACMS-raketten, die kunnen worden afgeschoten met een HIMARS– of MLRS-raketsysteem, kunnen wel ver genoeg vliegen, maar de VS hield levering van dit soort raketten lang tegen: daarmee zou Oekraïne Rusland zelf kunnen raken, en dat zou enkel maar escalatie kunnen uitlokken. Toch bestaat de kans dat Oekraïne, mits goede afspraken, toch enkele ATACMS-raketten kreeg van Uncle Sam.
Ook de piste van de Sarpan-raketsystemen en Hrim-2-raketten is nog een mogelijkheid. Dat project is officieel nog in de ontwikkelingsfase, maar zou normaal gezien eind 2021 operationeel zijn. De kans bestaat dus dat Oekraïne het bestaan van de afgewerkte raketsystemen en raketten heeft weten geheim te houden, om ze te kunnen inzetten als het echt nodig is.
(as)
