Noorwegen heeft in de tweede helft van vorig jaar bijna een vijfde van zijn stroomproductie naar andere Europese landen uitgevoerd. Daarmee wierp het land zich op als de grootste netto-exporteur van elektriciteit in Europa. Het Scandinavische land verdrong daarmee Frankrijk van de eerste plaats. Dat blijkt uit een onderzoek van consulent Enappsys. 

De eerste plaats van Noorwegen was in belangrijke mate aan weersomstandigheden gelinkt. Het land maakte een periode met een aantal ongewoon natte weken mee. Hierdoor dreigden de waterkrachtcentrales met een extreem zware druk geconfronteerd te zullen worden.

Prijzen

Om dat probleem te vermijden dienden de centrales de productie drastisch te verhogen. In Frankrijk lieten de kerncentrales – de belangrijkste bron van elektriciteit van het land – door een langdurig onderhoud de productie te onderbreken.

Noorwegen werd verder gekenmerkt door lage elektriciteitsprijzen. ‘Daarvoor was het voor andere landen economisch aantrekkelijk om hun behoefte aan elektriciteit gedeeltelijk met Noorse leveringen in te vullen,’ merkt Alena Nispel, analist bij Enappsys, op. ‘Noorwegen zou dat Europees leiderschap mogelijk nog enkele tijd in handen kunnen houden. Dat wordt nog in de hand gewerkt door het feit dat buurlanden zoals Denemarken voor hun bevoorrading van Noorwegen afhankelijk zijn.’

Europa concentreert zich op het opbouwen van verbindingen tussen verschillende landen om optimaal gebruik te maken van duurzame bronnen zoals wind in het noorden en zonnekracht in het zuiden. De mogelijkheid om elektriciteit te exporteren biedt producenten een afzetmarkt voor hun productie in periodes van overschot. De mogelijkheid om energie te importeren kan anderzijds de marktprijzen verlagen in regio’s die minder op eigen productie kunnen rekenen.

Door de overmatige opwekking van waterkracht kon de Scandinavische regio tijdens die periode een tarief aanbieden dat tot de laagste prijsniveaus van de hele wereld behoorde.

Duitsland

Noorwegen werpt zich weliswaar op als een exporteur van energie, maar levert tegelijkertijd ook zware inspanningen om de eigen economie meer op elektriciteit – van transport en verwarming tot industrie – te laten functioneren. ‘Vijf miljoen Noorse consumenten gebruiken ongeveer evenveel elektriciteit als tien miljoen mensen in buurland Zweden,’ benadrukken de analisten.

Bruto was Duitsland in Europa de grootste importeur en exporteur van elektriciteit. Het land is daarmee een cruciaal knooppunt voor het transport van elektriciteit door Europa. Een nieuwe stroomkabel tussen Duitsland en Noorwegen, de eerste directe verbinding tussen de twee landen, zou die functie de volgende jaren nog kunnen versterken.

Italië was vorig jaar netto de grootste importeur van elektriciteit. Het land wendde zich voor de invoer vooral tot Zwitserland, als alternatief voor Frankrijk, dat door zijn verminderde nucleaire capaciteit zijn export stopte.