Ksenia Iliuk is co-founder van LetsData en voordien hoofd van de researchafdeling van Detector Media. Beide Oekraïense bedrijven gaan actief de strijd aan met desinformatie, onder meer door gebruik te maken van artificiële intelligentie. In de aanloop naar de beurs Cybersec Europe (op 19 en 20 april in Brussels Expo) deelde de keynote speaker in een exclusief interview met Business AM haar werkwijze, expertise en aanpak.
Beluister hier het interview van Business AM-journalist Sofie Sonck met Ksenia Iliuk:
Wat is de kerntaak van Detector Media?
“We richten ons op gecoördineerd gedrag en gecoördineerde inspanningen. Niet alleen controleren we of het verhaal waar is of niet: helaas is de moderne aard van informatie binnen de informatiecampagnes veel ingewikkelder, en zien we steeds vaker dat zeer waarheidsgetrouwe informatie bewapend kan worden tegen specifieke doelen, groepen en gemeenschappen.”
“Daarom proberen we te kijken naar elke vorm van coördinatie. Het kan van één punt komen, zoals de activiteit van bots en trollen, wat een zeer zichtbaar, begrijpelijk, gecoördineerd gedrag is. Maar we kunnen ook kijken naar gecoördineerd gedrag in termen van context, wanneer dezelfde berichten plotseling verschijnen op verschillende platforms, of een paar beïnvloeders hebben plotseling dezelfde onderwerpen die ze promoten op een specifieke manier.”
Gaat het altijd om propaganda?
“Er zijn natuurlijk verschillende onderscheidingen, in termen van, ‘slechtbedoelde’ informatiecampagnes, omdat we steeds meer verschillende actoren zien die deze kunnen uitvoeren. Dit zou bijvoorbeeld een staat kunnen zijn. Dan is het is meestal propaganda-gerelateerd, maar over het algemeen zien we dat ook sommige bedrijven een nieuwe soort informatiecampagne uitvoeren. We hebben enkele gevallen van bedrijven en staten die samen valse informatiecampagnes organiseren. Het is veel breder dan alleen de propaganda waar we aan denken als we het woord horen.”
Hoe ontkracht je zo’n campagne?
“De grootste kwaadaardige informatiecampagne is natuurlijk de oorlog tegen Oekraïne. Hier wil ik een klein voorbeeld geven dat we niet hebben ontkracht: het aanvallen van Oekraïense vrijwilligers.”
“Dat bleek serieus verbonden te zijn met de bombardementen van Oekraïense steden.’s Ochtends begonnen we met het bijhouden van berichten die probeerden mensen in paniek te brengen, om boodschappen te doen, om de straat op te gaan, om het land te verlaten, om ons zo afgeleid mogelijk te maken en in paniek te raken. Degenen die dit verspreiden en die verantwoordelijk zijn voor deze online informatiecampagne, zagen dat dit niet werkte, dat mensen eigenlijk het tegenovergestelde deden. Ze verzamelden geld, ze doneerden geld aan Oekraïense vrijwilligers. Dan begonnen ze vrijwilligers aan te vallen.”
“We konden de aanval in principe volgen in real time, van minuut tot minuut, hoe de doelen van de Russen veranderden. En we hielpen meerdere Oekraïense maatschappelijke organisaties om een ontkrachting te doen, om het aan te tonen en zelfs om te laten zien hoe dit sindsdien is veranderd.”
Meer in ons dossier Cybersecurity
(as)