Ten strijde tegen de hoge inflatie: wat doen de regeringen wereldwijd om de prijsstijgingen binnen de perken te houden?

Tal van landen moeten het hoofd bieden aan een torenhoge inflatie. Veel centrale banken proberen de prijsstijgingen in te perken door de rente te verhogen. Ook overheden nemen maatregelen om de koopkracht van de consumenten ietwat te beschermen.

Het leven is de afgelopen maanden fors duurder geworden. Door onder meer de oorlog in Oekraïne en de energiecrisis scheert de inflatie hoge toppen. Beleggers kijken onder meer uit naar het Amerikaanse inflatierapport nu woensdag. Dat zou wel eens een enorme impact kunnen hebben op het rentebesluit van de Federal Reserve in september.

Momenteel gaan de markten ervan uit dat de rente dan voor de derde keer op rij verhoogd zal worden met 75 basispunten. De Europese Centrale Bank (ECB) heeft vorige maand voor de eerste keer in elf jaar de rente verhoogd. De toezichthouder opteerde toen voor een verhoging met 50 basispunten. Dergelijke beleidsbeslissingen zijn nodig om de inflatie naar beneden krijgen.

De regeringen wereldwijd nemen eveneens maatregelen om de koopkracht van hun burgers in de mate van het mogelijke te beschermen. Het recent goedgekeurde Amerikaanse klimaatplan is daar een mooi voorbeeld. Dat plan heeft de toepasselijke naam Inflation Reduction Act gekregen. Daarvoor is een budget van 430 miljard dollar vrijgemaakt. Dat pakket maatregelen moet onder meer de kosten van geneesmiddelen op voorschrift verlagen en de aankoop van elektrische wagens een boost geven door subsidies toe te kennen.

België

Ook ons land heeft maatregelen genomen om de impact van de torenhoge inflatie in te perken. De focus ligt daarbij voornamelijk op de opgelopen energieprijzen. Zo heeft de federale regering de btw op gas en elektriciteit verlaagd van 21 naar 6 procent. Die maatregel is tot ten minste het einde van dit jaar van kracht. De gezinnen hebben ook een eenmalige verwarmingspremie van 100 euro gekregen. Voorts zijn de accijnzen op diesel en benzine verlaagd.

Duitsland

De Duitse regering heeft een belastingverlaging op benzine en diesel ingevoerd en de kosten van het openbaar vervoer verlaagd. Maar onze oosterburen moeten vanaf 1 oktober wel een gasheffing betalen. Dat geld zal gebruikt worden om onder meer de energieleveranciers die worstelen met de snel stijgende energieprijzen op de internationale markt te steunen. Denk bijvoorbeeld aan Uniper. In juli kondigde de regering een financiële reddingsoperatie van 15 miljard euro aan voor ’s lands grootste invoerder van Russisch gas.

Frankrijk

Het Franse parlement heeft vorige maand een pakket maatregelen goedgekeurd om de koopkracht van minder draagkrachtige Fransen te versterken. Prijskaartje: 20 miljard euro. In dat pakket zit onder meer de verlenging van een accijnsverlaging op brandstof, een verhoging van de pensioenen en uitkeringen, en een maximaal toegestane huurverhoging.

Nederland

Nederland heeft op 1 juli de btw op energie, zowel gas als elektriciteit, verlaagd van 21 naar 9 procent. Net zoals in ons land is die maatregel van kracht tot het einde van dit jaar. Boven op die belastingverlaging, is er voor gezinnen met een inkomen op of net boven het sociaal minimum vanuit de gemeente eenmalig een tegemoetkoming beschikbaar ter ondersteuning van het betalen van de energierekening. Deze tegemoetkoming lag eerst op 200 euro, maar werd in maart verhoogd naar 800 euro.

Italië

Op 4 augustus heeft Italië een steunpakket van ongeveer 17 miljard euro goedgekeurd. Dat geld zal gebruikt worden om de elektriciteits- en gasrekeningen te verlagen en komt bovenop de 35 miljard euro die sinds januari al is uitgegeven om de gevolgen van de gestegen stroom-, gas- en benzinekosten te verzachten.

Turkije

Turkije krijgt af te rekenen met een torenhoge inflatie. Het Turkse inflatiecijfer kwam vorige maand uit op maar liefst 79,6 procent. De Turkse regering heeft daarom begin juli het minimumloon met ongeveer 30 procent verhoogd, bovenop de stijging met 50 procent van eind vorig jaar.

Brazilië

De Braziliaanse president Jair Bolsonaro en zijn regering hebben de staatsenergiereus Petrobras onder druk gezet om de benzineprijzen verder te verlagen. Het bedrijf kondigde in juli twee afzonderlijke prijsverlagingen aan voor in totaal 9 procent, waardoor de prijzen op het laagste niveau sinds maart kwamen.

Japan

Japan heeft in april een steunpakket van 103 miljard dollar gelanceerd om de economische klap van de stijgende grondstofkosten op te vangen. Dit pakket bestond uit subsidies om de benzineprijzen te beteugelen en financiële steun aan gezinnen met een laag inkomen en kinderen. De Japanse premier Fumio Kishida heeft aangekondigd dat er misschien nog meer maatregelen zullen volgen.

(jvdh)

Meer