De vrouw die het eerste coronavirus bij mensen ontdekte was de dochter van een Schotse buschauffeur en verliet op haar zestiende de school. Zonder financiële middelen om naar de universiteit te gaan, werd ze een pionier op het gebied van virusbeeldvorming.
Coronavirussen zijn een familie van virussen die ziekten veroorzaken, variërend van een gewone verkoudheid tot de besmettelijke luchtwegaandoening Covid-19. June Almeida was de eerste die zo’n virus bij de mens in haar lab ontdekte.
Almeida werd geboren in 1930 en groeide op in Glasgow, Schotland. Zonder geld om naar de universiteit te gaan, verliet de school op 16-jarige leeftijd en werd ze laboratoriumtechnicus in de Royal Infirmary van Glasgow en later in het St Bartholomew’s Hospital in Londen.
In 1954 trouwde ze met Enriques Almeida, een Venezolaanse kunstenaar, en met wie ze niet lang daarna, samen met hun jonge dochter, verhuisde naar Toronto in Canada. Daar trof ze toevallig een vacature aan in het Ontario Cancer Institute voor een elektronenmicroscopie-technicus.
Pionierswerk
Ondanks het feit dat ze niet gediplomeerd was, droeg ze er bij aan indrukwekkende wetenschappelijke publicaties en leerde ze werken met een elektronenmicroscoop. Al snel ontpopte ze zich tot een pionier van baanbrekende nieuwe methoden voor virale beeldvorming en diagnose.
Dat was ook onderzoekers in Groot-Brittannië niet ontgaan. Haar carrière kwam pas echt in een stroomversnelling toen Almeida professor A.P. Waterson ontmoette tijdens een bezoek aan Toronto. Hij overtuigde haar in 1964 om hem te vervoegen in het in St Thomas’s Hospital Medical School in Londen, hetzelfde ziekenhuis waar premier Boris Johnson onlangs werd behandeld voor het Covid-19 virus. Drie jaar later ging ze naar de Royal Post Graduate Medical School.
Terug in Engeland, werkte ze onder andere samen met dokter David Tyrrell, die in Salisbury een onderzoek leidde naar gewone verkoudheden. Tyrrell bestudeerde nasale stalen van vrijwilligers en zijn team stelde vast dat ze heel wat gemeenschappelijke geassocieerde virussen met de verkoudheid konden kweken, maar niet allemaal.
Ontdekking coronavirussen
Eén monster in het bijzonder, B814 genaamd, was afkomstig van de neusuitstrijk van een leerling op een kostschool in Surrey in 1960. Tyrrell vroeg zich af of het misschien met een elektronenmicroscoop kon worden gezien en stuurde de monsters Almeida. Met haar microscoop kon ze virusdeeltjes zien, die ze beschreef als griepvirussen maar die toch niet precies hetzelfde waren. Daarmee identificeerde ze het eerste menselijke coronavirus.
De nieuwe ontdekking van B814 werd in 1965 in het British Medical Journal opgenomen en de eerste foto’s van wat ze had waargenomen werden twee jaar later in het Journal of General Virology gepubliceerd. Almeida, Tyrrell en professor Waterson noemde de nieuwe stam ‘coronavirus’ vanwege de treffende gelijkenis van het virus met een kroon.
Almeida werkte later aan de Postgraduate Medical School in Londen, waar ze haar doctoraat in ontvangst nam. In 1985 beëindigde ze haar carrière in het Wellcome Research Laboratory, waar ze werkte aan de ontwikkeling van diagnostische tests en van vaccins.
Na haar carrière als viroloog ging ze aan de slag als yogadocente – al duurde het niet lang voor ze terug voor de virologie koos. Eind jaren tachtig kreeg ze een adviserende rol om mee te helpen met het maken van nieuwe foto’s om het HIV-virus in beeld te brengen. June Almeida overleed in 2007, op 77 jarige leeftijd.
