Dammen dreigen kwart van hun capaciteit te verliezen

Grote dammen kunnen wereldwijd tegen het midden van deze eeuw meer dan een kwart van hun opslagcapaciteit verliezen als gevolg van sedimentatie. Hierdoor kan de wereldwijde voorziening van water en energie in het gedrang worden gebracht. Dat staat in een rapport van de United Nations University, gebaseerd op gegevens van meer dan 47.000 dammen in 150 landen.

Waarom is dit belangrijk?

Momenteel hebben dammen over de hele wereld een gezamenlijke capaciteit van 6.000 miljard kubieke meter. Verwacht wordt echter dat die reserve tegen het midden van deze eeuw tot 4.655 miljard kubieke meter zal worden herleid. Dat verlies moet volgens de United Nations University aanzetten tot actie om het probleem aan te pakken en de vitale opslaginfrastructuur te beschermen.

Opslagcapaciteit neemt af: De opslagcapaciteit van de waterreservoirs achter de damconstructies neemt geleidelijk af.

  • Daarbij moet worden vastgesteld dat de verstoring van de natuurlijke waterstromen ertoe leidt dat slib zich in de reservoirs ophoopt. Dit kan de turbines van de waterkrachtcentrale beschadigen en de opwekking van elektriciteit verminderen.
  • De belemmering van de sedimentstromen langs een rivier kan er tevens voor zorgen dat stroomopwaarts gelegen gebieden vatbaarder worden voor overstromingen en dat stroomafwaarts gesitueerde habitats door een watertekort worden aangetast.
  • Volgens de studie is momenteel al 16 procent van de oorspronkelijke capaciteit van de wereldwijde damprojecten verloren gegaan.
    • Er wordt aan toegevoegd dat het netwerk dammen in de Verenigde Staten tegen het midden van deze eeuw een verlies van 34 procent aan capaciteit zou lijden.
    • Ook Brazilië (23 procent), India (26 procent) en China (20 procent) zouden relatief zwaar worden getroffen.

Sociale en ecologische kosten: Onderzoeksleider Vladimir Smakhtin, directeur van het IInstitute for Water, Environment and Health aan de United Nations University, wees erop dat de bouw van dammen wereldwijd al aanzienlijk is afgenomen.

  • Er worden momenteel nog een vijftigtal nieuwe damconstructies per jaar in gebruik genomen. In het midden van de vorige eeuw was er nog sprake van een duizendtal nieuwe dammen per jaar.
  • Critici waarschuwen al langer dat de sociale en ecologische kosten van reuzendammen op lange termijn veel hoger zijn dan de voordelen. Smakhtin stelt dat er dringend moet worden bekeken welke alternatieven er voor deze constructies kunnen worden voorzien.
  • Vooral in China worden momenteel nog grote damprojecten op poten gezet. Waterkracht vormt immers een belangrijk onderdeel van de plannen van de Chinese regering om het gebruik van fossiele brandstoffen te verminderen en de uitstoot van broeikasgassen te beheersen. 
    • Projecten zoals de Drie Kloven Dam – de grootste waterkrachtcentrale van de wereld – hebben sociaal en ecologisch al belangrijke negatieve consequenties gehad.
    • Daarnaast hebben studies aangetoond dat de dammen die door China in de rivier de Mekong zijn gebouwd, de sendimentstroom naar buitenlandse stroomafwaarts gelegen gebieden hebben verstoord, het landschap hebben veranderd en de bestaansmiddelen van miljoenen landbouwers in gevaar hebben gebracht.

(ns)

Meer