Een Brits bedrijf werkt aan een project waarbij het zo menselijk mogelijke uitdrukkingen aan robots wil geven. Bedoeling is om onze interacties met hen te “vereenvoudigen.” Het resultaat is verbluffend, maar ook behoorlijk verontrustend.

Wie geïnteresseerd is in sciencefiction, heeft ongetwijfeld al van Isaac Asimov gehoord. Hij is een Russisch-Amerikaanse schrijver die in zijn boek Ik, Robot een menselijke samenleving beschrijft die wordt bediend door een klasse van kunstmatige humanoïde wezens, die echter steeds meer een eigen bewustzijn krijgen. Een vernieuwend literair monument, dat een profetie lijkt te worden, als we het vergelijken met de huidige vooruitgang van de kunstmatige intelligentie en de mensachtige mechanica. En een nieuwe stap in die richting is zojuist gezet met onderzoek naar robots die hun emoties kunnen uiten via gezichts- en lichaamstaal.

Een robot die glimlacht

Dit is een innovatie waar het Britse bedrijf Engineered Arts aan werkt met zijn nieuwe robot, Ameca genaamd. Opgelet: deze technologie is niet vergelijkbaar met die van het Russische bedrijf Promobot, dat 200.000 dollar biedt voor het recht om het gezicht van een persoon op een robot na te bootsen.

Ameca is uitgerust met een hele reeks synthetische gezichtsspieren en een uitzonderlijke precisie in zijn bewegingen om typisch menselijke uitdrukkingen te reproduceren: een schouderophaal, een open mond van verbazing, of zelfs, wat wij als enigen in het dierenrijk kunnen, een minzame glimlach.

Het doel is om ons een nieuwe interface te bieden voor de digitale wereld Het is in principe een alternatief voor het traditionele scherm. Het sluit volgens het bedrijf beter aan bij onze natuurlijke manier van communiceren met elkaar.

“In plaats van naar schermen te kijken en op toetsenborden te typen, zouden we op een meer menselijke manier met onze technologie moeten kunnen communiceren – machines zouden een glimlach, een hoofdbeweging of een handgebaar moeten begrijpen,” liet Engineered Arts aan IFLScience weten via mail. “Robots hebben gezichten en handen nodig om met ons te communiceren – omdat het zo veel natuurlijker is en makkelijk te begrijpen.”

Menselijk gedrag kopiëren

Ameca drukt natuurlijk niet zijn eigen emoties uit: de robot heeft geleerd de onze te interpreteren en te kopiëren met behulp van databanken, en de machine heeft een AI aan boord die in staat is de uitdrukking van een menselijke gesprekspartner te herkennen en dienovereenkomstig te reageren. Dit is al erg verontrustend.

Het is inderdaad moeilijk om niet te denken aan de film I, Robot – een bewerking van een kort verhaal van Asimov – of aan andere sciencefictionwerken waarin machines uiteindelijk hun eigen mening aan de mens kenbaar maken, en niet altijd op een vreedzame manier. Sociale netwerken, met name Twitter, hebben niet nagelaten deze parallel te trekken.

Ameca weerspiegelt eigenlijk heel goed het concept van de “Uncanny Valley”, bedacht in de jaren 1970, dat verwijst naar het feit dat wanneer een voorwerp een bepaalde mate van antropomorfe gelijkenis bereikt, het een gevoel van angst en onbehagen veroorzaakt. In theorie zal dit pas echt worden verholpen wanneer androïden fysiek niet van mensen te onderscheiden zijn. Nog zo’n geliefkoosde premisse van sciencefiction.