Aan het einde van de week zijn de betrekkingen tussen China en de World Health Organization (WHO), nog steeds op zoek naar de oorsprong van het coronavirus, verslechterd. Ver weg is de clementie die het VN-agentschap anderhalf jaar aan de dag legde tegenover Peking.
Vorige maand heeft WHO-baas Adhanom Ghebreyesus de aanzet gegeven tot een veranderde houding tegenover China. Nadat hij en zijn collega’s de hypothese van een lek van het coronavirus uit een laboratorium van het Instituut voor Virologie in Wuhan lange tijd hadden verworpen, gaf hij toen ineens aan dat dergelijke ongelukken “gebeuren” en dat zij zelfs “gebruikelijk” zijn.
Daarna heeft de WHO China gevraagd of het een tweede missie op zijn grondgebied mocht uitvoeren. Peking was hier fel tegen gekant.
En de laatste dagen zijn de spanningen tussen het agentschap en China nog meer opgelopen.
“Er zijn geen vleermuizen in Wuhan”
In een documentaire die donderdag op de Deense zender TV2 is uitgezonden, deed een van de WHO-onderzoekers die begin dit jaar naar Wuhan zijn gegaan, zijn verhaal. Hij meldde dat er enorm veel druk op zijn team werd uitgeoefend. Volgens hem was de grootste zorg van de Chinese ambtenaren wat de WHO in haar eindrapport zou doen met de hypothese van het laboratoriumongeval.
“In het begin wilden ze niets over het lab (in het rapport), omdat (ze) niet dachten dat het (ongeluk) mogelijk was, dus vonden ze het niet nodig om er tijd aan te verspillen,” zei Peter Ben Embarek. “We drongen erop aan het erin op te nemen, omdat het deel uitmaakte van de hele vraag over de oorsprong van het virus.”
De Deense wetenschapper legt uit dat zijn team erin geslaagd is de Chinezen ervan te overtuigen de mogelijkheid te berde te brengen, “op voorwaarde dat zij geen (verdere) studies aanbevelen om dit verder te onderzoeken”.
Uiteindelijk concludeerden de deskundigen van de WHO in hun rapport dat deze hypothese de “minst waarschijnlijke” was. Zij rangschikten het op de vierde en laatste plaats, waarbij het meest aannemelijke scenario besmetting via een dier in de buurt van de mens was.
Op de Deense televisie heeft Ben Embarek een theorie geuit waarin dierlijke overdracht en ontsnapping uit het laboratorium worden vermengd. Hij zei dat er in de omgeving van Wuhan geen vleermuizen in het wild leven. Volgens hem kon Patiënt 0 dus een werknemer zijn van het Wuhan Institute of Virology die tijdens zijn onderzoek in contact was gekomen met een vleermuis die het virus in zich droeg.
De Deense wetenschapper verklaarde echter dat het slechts om een hypothese ging – die hij “waarschijnlijk” achtte – die niet kon worden geverifieerd omdat zijn team “niet de gelegenheid had gehad documentatie te raadplegen”. “We kregen een presentatie en daarna konden we praten en de vragen stellen die we wilden stellen, en dat was het,” zei hij.
“Geen oefening in politieke punten scoren”
Gelijktijdig met de uitzending van dit interview herhaalde de WHO het verzoek dat zij enkele weken geleden aan China had gedaan. Zij heeft met name aangegeven dat zij “alle gegevens” over Covid nodig had om de hypothese van een laboratoriumlek te onderzoeken.
Daartoe riep zij alle regeringen in de wereld op samen te werken om het onderzoek naar de oorsprong van Covid te bespoedigen in een “geest van partnerschap” en riep zij op tot “depolitisering van de situatie”. Zij noemde met name China en drong er bij dat land op aan zijn ruwe gegevens over de eerste gevallen van coronavirus te overhandigen, die zij als “van vitaal belang” omschreef.
“De WHO herhaalt dat het zoeken naar de oorsprong van Sars-CoV-2 geen oefening is in schuldigen aanwijzen of politieke punten scoren, en dat dit ook niet mag gebeuren. Om de ‘laboratoriumhypothese’ aan te pakken, is het van belang toegang te hebben tot alle gegevens, rekening te houden met de beste wetenschappelijke praktijken en de mechanismen in overweging te nemen die de WHO al heeft ingesteld,” zei zij in een verklaring.
Provocerende verklaring
Zoals verwacht heeft China vrijdag negatief gereageerd. Het zei dat het “politiek volgen” afwees maar wetenschappelijke samenwerking steunde, meldde de Global Times. Ma Zhaoxu, vice-minister van Buitenlandse Zaken, zei dat China van zijn kant “vervolg- en aanvullend” onderzoek zal blijven doen naar de oorsprong van Covid-19, zoals aangegeven in het gezamenlijke WHO-rapport.
“De bevindingen en aanbevelingen van het gezamenlijke WHO-China rapport zijn erkend door de internationale gemeenschap en de wetenschappelijke gemeenschap,” zei Ma. Dit is een enigszins provocerende verklaring, aangezien veel westerse deskundigen de betrouwbaarheid van het rapport in twijfel hebben getrokken. Zij geloven dat China het sterk beïnvloed heeft. Deze indruk werd deze week bevestigd door Ben Embarek, een van de belangrijkste betrokkenen.
Bijna twee jaar nadat de eerste gevallen van het coronavirus in China opdoken, lijkt het land zichzelf in te metselen. Het lijkt vastbesloten om elk ander onderzoek op zijn terrein te verhinderen en zo te proberen het spoor van de overdracht van dier op mens (zonder enig verband met het instituut) tot de definitieve oplossing op internationaal niveau te maken. Terwijl ze hun eigen burgers laten denken, met vergezocht nepnieuws, dat het coronavirus heel goed geboren kan zijn in… de Verenigde Staten.
(lb)
Lees ook:
