Nagenoeg 500 miljoen mensen wereldwijd zullen dit decennium hartziekten, obesitas, diabetes of andere niet-overdraagbare aandoeningen ontwikkelen die aan lichamelijke inactiviteit – met een jaarlijkse kost van 27 miljard dollar – zijn toe te schrijven. Om dergelijke problemen te vermijden moeten regeringen snel actie ondernemen om hun bevolking tot meer lichaamsbeweging aan te zetten. Dat staat in een rapport van de Wereldgezondheidsorganisatie, gebaseerd op analyses in 194 landen.

Uit de gegevens blijkt dat in vele landen de intensifiëring van de lichaamsactiviteit in het algemeen traag vordert. “De ontwikkeling en uitvoering van het beleid moeten dan ook worden versneld om meer lichaamsbeweging te genereren en op die manier ook een aantal ziektes te voorkomen en de last op de gezondheidszorgstelsels, die in veel gevallen al zijn overbelast, te verminderen”, merkt het rapport op.

Kinderen

“Minder dan 50 procent van de onderzochte landen bleek een nationaal beleid inzake lichaamsbeweging te hebben ontwikkeld”, wordt er in het rapport nog aangevoerd. “Bovendien bleek minder dan 40 procent van de systemen operationeel te zijn. Slechts 30 procent van de landen beschikte over nationale richtlijnen voor alle leeftijdsgroepen.”

“De meeste landen hadden wel programma’s rond de fysieke activiteit bij volwassenen, maar slechts in 75 procent van de gevallen was er ook aandacht voor adolescenten. Minder dan 30 procent beschikte over een programma voor kinderen van minder dan vijf jaar.”

Verder wijst de studie erop dat onvoldoende aandacht wordt besteed aan de promotie van actief en duurzaam vervoer. “Minder dan 40 procent maken bij het wegenontwerp gebruik van normen die wandelen en fietsen veiliger zouden kunnen maken”, luidt het daarbij.

“Veel landen moeten grotere inspanningen doen om de activiteitsgraad bij hun bevolking te verbeteren en wandelen, fietsen, sport en andere lichaamsbeweging te promoten”, benadrukte Tedros Adhanom Ghebreyesus, directeur-generaal van de Wereldgezondheidsorganisatie, in een commentaar op het rapport.

“Een dergelijk beleid zou op vele gebieden belangrijke voordelen creëren. Dat geldt niet alleen voor de lichamelijke en geestelijke gezondheid van de burgers, maar ook voor de samenleving, het leefmilieu en de economie.”

27 miljard dollar per jaar

“Lichamelijke inactiviteit heeft aanzienlijke gevolgen. De bekosten voor de behandeling van nieuwe gevallen van niet-overdraagbare ziekten die kunnen worden voorkomen, zullen tegen het einde van dit decennium wereldwijd oplopen tot bijna 300 miljard dollar. Dat betekent een last van ongeveer 27 miljard dollar per jaar.”

“Hoewel nationale initiatieven de voorbije jaren werden opgezet, wordt 28 procent van de programma’s niet gefinancierd of uitgevoerd”, brengt het rapport naar voor. “Slechts iets meer dan 50 procent van de geanalyseerde landen heeft de voorbije twee jaar een nationale communicatiecampagne gevoerd of heeft massale evenementen rond lichaamsbeweging georganiseerd.”

De coronapandemie heeft niet alleen deze initiatieven tegengehouden, maar ook andere beleidsmaatregelen beïnvloed, waardoor de ongelijkheid bij de toegang tot en de mogelijkheden voor lichaamsbeweging in veel gemeenschappen is toegenomen.

De onderzoekers merken nog op dat in vele landen ook weinig informatie beschikbaar is over de maatregelen die worden genomen om lichaamsbeweging te promoten en de resultaten die daarbij worden bereikt.

“Dit dreigt een vicieuze cirkel te creëren”, voert Fiona Bull, bewegingsspecialiste bij de internationale gezondheidsorganisatie. “Wanneer er geen tracering gebeurt en geen gegevens beschikbaar zijn, ontbreekt vaak ook de neiging om verantwoording af te leggen. Hierdoor blijft een beleid ter zake, met de nodige voorzieningen, achterwege.”

“Voor de overheden moet de promotie van lichaamsbeweging een grote prioriteit zijn”, voert Rudiger Krech, verantwoordelijke gezondheidspromotie bij de Wereldgezondheidsorganisatie, op. “Die inspanningen moeten ertoe leiden dat de prevalentie van lichamelijke activiteit tegen eind dit decennium met 15 procent kan worden verminderd.”

(jvdh)