Was werken in 1991 veel leuker? Arbeidsvreugde op dertig jaar tijd fors gedaald, zegt onderzoek

Grote veranderingen op de arbeidsmarkt de voorbije dertig hebben ertoe geleid dat werknemers zich meer aan hun baan hechten, maar tegelijkertijd wordt een grotere stress ervaren en verdwijnt het gevoel van controle. Dat blijkt uit een rapport van de Britse Resolution Foundation, gebaseerd op een enquête bij een groep Britse werknemers.

Opmerkelijk daarbij is volgens de onderzoekers dat in de lagere looncategorieën niet langer een grotere jobtevredenheid kan worden opgemerkt dan bij de hogere salarissen. “Aangezien het werk voor velen een bijzonder groot deel van het leven vertegenwoordigt, kunnen die evoluties een belangrijke impact hebben op het bredere welzijn en de levensstandaard”, waarschuwen de onderzoekers.

Fierheid

“De arbeidsmarkt heeft de voorbije drie decennia grote veranderingen ondergaan”, voert de Resolution Foundation aan. “Er kwamen meer vrouwen en migranten op de werkvloer. Bovendien kon er gemiddeld een hoger opleidingsniveau worden opgemerkt. De praktijken op het gebied van human resources en management werden eveneens grondig herzien.”

“Ondanks die veranderingen blijkt de algemene tevredenheid bij de werknemers tijdens de eerste twee decennia van de onderzochte periode nagenoeg op 60 procent stabiel te zijn gebleven.”

Onmiddellijk na de financiële crisis moest een terugval tot 52 procent worden opgetekend, maar tegen het einde van het voorbije decennium was er opnieuw een licht herstel tot 56 procent. Bij de achterliggende factoren van deze algemene tevredenheid kunnen echter grondige verschillen worden opgemerkt.

“De populaire stelling dat werknemers steeds vaker in waardeloze banen geblokkeerd raken, blijkt niet met de waarheid te kloppen. Drie decennia geleden was immers 67 procent van de respondenten van mening dat zijn werk anderen hielp. Dat is inmiddels opgelopen tot 79 procent.”

“Tevens bleken meer mensen ervan overtuigd dat hun baan een bijdrage levert aan de vooruitgang. Hier kon een stijging van 22 procent naar 35 procent worden opgemerkt. Tenslotte toonden de werknemers zich ook trotser op hun arbeidsplek, waarbij een toename van 77 procent naar 86 procent werd geregistreerd.”

“Er blijkt daarentegen een probleem met de arbeidsvreugde”, stellen de onderzoekers. “Dertig jaar geleden zei 73 procent van de werknemers met een laag inkomen zijn baan leuk te vinden, tegenover slechts 59 procent bij de hogere salarissen.”

“Hier moest de voorbije drie decennia echter een verslechtering worden gemeld. Momenteel ligt de arbeidsvreugde in zowel de hogere als lagere looncategorieën op ongeveer 60 procent.”

Stress

“Het aanzienlijke verlies aan arbeidsvreugde bij de lagere inkomens is waarschijnlijk veroorzaakt door een toenemende werkintensiteit en hogere stressniveaus, terwijl het gevoel van controle over het werk is afgenomen”, denken de onderzoekers.

“Hoewel alle werknemers door deze trends zijn getroffen, blijken vooral de lagere looncategorieën vaker aan deze situaties te worden blootgesteld.”

Het aantal werknemers dat de voorbije dertig jaar meent steeds vaker op bijzonder hoge snelheid te moeten werken, liep van 23 procent naar 45 procent op.

Bij de werkers die zich aan het einde van de dag compleet uitgeput voelt, werd een stijging van 20 procent naar 29 procent opgetekend. Bij de vrouwelijke werknemers was die stijging nog duidelijker. Tesnlotte bleek ook bij stress op de werkvloer een toename van 30 procent naar 38 procent.

“Dit nieuwe decennium dreigt opnieuw tot veranderingen op de werkvloer – onder invloed van onder meer de coronacrisis en de automatisering – te leiden”, merken de onderzoekers op.

“De impact van de verschuivingen op de werkplek mag dan ook niet meer alleen in termijn van loon en productiviteit worden gemeten, maar moet ook rekening houden met de arbeidsvreugde en het welzijn.”

(evb)

Meer