Carina Van Cauter (Open Vld), de gouverneur van Oost-Vlaanderen, beslist om alle fuiven gedurende vier weken te verbieden, waarbij ze vooral jeugd- en sportclubs viseert. De Scouts en Gidsen, maar ook de Vlaamse Jeugdraad reageren boos. Carl Decaluwé (CD&V) zit ondertussen in een diep conflict rond Wintergloed, met partijgenoot Dirk De fauw, burgemeester van Brugge. De West-Vlaamse gouverneur eist de controle op het Covid Safe Ticket (CST) voor elke ‘deelnemer’, de burgemeester zegt dat dat “onmogelijk is”. Vanuit de nationale politiek klinkt gemor over het ‘sheriff-gedrag’ van gouverneurs: “Ik roep op om de effecten van de maatregelen die nationaal genomen zijn eerst af te wachten”, zo floot Jan Jambon (N-VA) vanmorgen de sheriffs terug.

In het nieuws: Plots speelt de Oost-Vlaamse gouverneur zich in de kijker.

De details: Jongeren zijn, alweer, het slachtoffer van ‘bijkomende maatregelen’.

• “Samen gaan we ons hier doorslaan, en als we solidair zijn, dan kunnen de nieuwsjaarsfeesten gewoon doorgaan.” Met de nodige pathetiek en ondertussen wel erg voorspelbare verbale omkadering, lichtte Carina Van Cauter, de Oost-Vlaamse gouverneur, op Radio 1 haar besluit toe, als was ze de grote motivator in crisistijden.
• Gisteren besliste Van Cauter, benoemd als Oost-Vlaams gouverneur na een hele politieke heisa, om de versnelling in te duwen, en voor haar provincie specifiek een extra verbod in te voeren. Dat gaat verder dan wat vorige week op het Overlegcomité is beslist.
• De woorden van ‘solidariteit’ klonken bijzonder hol voor organisaties zoals de Scouts, maar ook de Jeugdraad. Zij hebben sterk het gevoel dat de maatregelen vooral tegen hen gericht zijn.
  • Want plots zijn alle fuiven en feesten van jeugdverenigingen en sportclubs verboden: alle “niet-professioneel omkaderde feesten”.
  • Daarbij stelde ze expliciet dat het “niet de bedoeling is om het nachtleven stil te leggen of om de professionele sector te raken”.
  • En nog meer: ook aan privéfeesten zoals trouwen of andere familiebijeenkomsten wordt niet geraakt.
• Een beslissing die vragen doet rijzen: hoe is het volgens het gelijkheidsbeginsel te rechtvaardigen dat bepaalde groepen wél en anderen niet mogen samenkomen?
• Maar ook veel praktischer: waarom worden dan precies de jongste generaties geviseerd, niet voor het eerst?
  • “Dit is heel zuur nieuws. Ik begrijp wel dat ze iets willen doen met de stijgende cijfers, maar het is jammer dat wij niks meer mogen organiseren, terwijl de professionele sector verder mag blijven doen. Dan doe je toch beter alles of niks?”, zo stelde Esther Colleman van Gidsen Sint-Martinus in Beveren vanmorgen scherp.
  • “Het leven van volwassenen gaat gewoon door, dat van kinderen en jongeren wordt on hold gezet. Dit kan toch niet? Van een ongezien “f*ck de jeugd”-niveau. Doe allemaal even normaal, alstublieft”, zo liet Amir Bachrouri, voorzitter van de Vlaamse Jeugdraad weten.
• Ondertussen blijft ook in West-Vlaanderen de gouverneur, Carl Decaluwé (CD&V), zich profileren. Hij voert een giftige publieke oorlog met de Brugse burgemeester Dirk De fauw (CD&V), nochtans partijgenoot van de gouverneur.
• Decaluwé eist immers dat bij Wintergloed, een stadswandeling met lichtjes, er controle op het CST komt. “Onmogelijk”, reageerde De fauw, waarop Decaluwé aankondigde “het dan te zullen verbieden”.
  • “Het is een sheriff, hé”, zo bestempelt De fauw zijn mede-CD&V’er. “Maar als Wintergloed niet kan doorgaan, zit er maar één ding op. De stadspoorten sluiten“, zegt hij in Het Nieuwsblad.
  • “Ik ben geen sheriff, maar ik heb wel een lijn. Een strakke lijn. Dat heeft voor- en nadelen. Als je naar de coronacijfers kijkt, dan denk ik niet dat je voorzichtig genoeg kunt zijn”, zo reageert Decaluwé dan weer. Die spiegelt zich aan het Chinese model van gouverneur, waar dergelijke functie erg veel macht heeft.

De essentie: De gouverneurs, met hun eigenwijs optreden, irriteren de andere politici mateloos.

• In het pre-coronatijdperk stelde een post van gouverneur weinig tot niets voor. De job ging systematisch naar oud-politici die zich verdienstelijk hadden gedragen binnen een partij, en meestal net niet goed genoeg bevonden werden om ooit minister te worden. Het gouverneurschap was een politieke troostprijs, die vooral vereiste dat je lintjes ging doorknippen en je paar rubberen laarzen had klaarstaan voor als er ergens een akker of straat ondergelopen was.
• Maar in tijden van een pandemie hebben de gouverneurs zich plots op het voorplan gewurmd. Daarbij claimden vooral bovengenoemde Decaluwé in West-Vlaanderen en Cathy Berx (CD&V) in Antwerpen een erg grote rol. Want meermaals namen beiden een harde lijn aan, zowel in de handhaving van maatregelen als in veelvuldige oproepen om de regels verder te verstrengen.
• Dat leidde achter de schermen tot bijzonder veel frustratie bij de echte machthebbers in de Belgische politiek: de partijvoorzitters. Bij CD&V is er ergernis en zelfs schaamte over het feit dat zowel Decaluwé als Berx een stempel van CD&V dragen. “Maar wij hebben daar niets aan te zeggen hé“, zo klonk al meermaals op het CD&V-hoofdkwartier.
• Eenzelfde verhaal bij N-VA, waar de Antwerpse burgemeester en partijvoorzitter Bart De Wever al meermaals onzacht in aanraking kwam met Berx. Bij N-VA wordt de Antwerpse gouverneur omschreven als “een paniekerige regelneef”, waarbij grote frustratie leeft over haar eigenzinnig optreden tijdens de pandemie.
• Gisteren leek ook Van Cauter dat kransje te gaan vervoegen, door plots een verbod op fuiven aan te kondigen. Vandaag volgt een crisisoverleg met alle gouverneurs. Het is nu al duidelijk dat die aan de boom willen schudden, én scherpere maatregelen willen voor heel het land. Het woord ‘lockdown’ zoemt in de gangen, de gekende experten in de media staan er nu al op aan te dringen.
• Maar zover is het nog niet: het lijkt weinig waarschijnlijk dat de leidende politici nu de gouverneurs gaan toelaten het tempo en de richting te bepalen. Het is niet zonder symboliek dat vanmorgen Jan Jambon (N-VA), de Vlaamse minister-president flink tegengas geeft, op Radio 1.
  • “Ik vraag me echt af of de cijfers in Oost-Vlaanderen dan zoveel slechter zijn dan ergens anders?”
  • “Ik roep op om de effecten van de maatregelen die nationaal genomen zijn eerst af te wachten.”
  • “Het is een feit dat de cijfers verder stijgen, dat wisten we dat dat zou gebeuren. We volgen dat dagelijks op.”
  • “Wanneer het noodzakelijk is, komt er een nieuw Overlegcomité. Er is flexibiliteit genoeg, dat kan binnen het uur bijeenkomen.”

The Big Picture: De rol van gouverneur mag worden herdacht, net als die van de provincies.

• Al veel langer woedt de discussie in België, met een kluwen aan beleidsniveaus, of daarbij het provinciale niveau er niet te veel aan is. Bij de laatste regeringsvorming in Vlaanderen legde N-VA het voorstel opnieuw op tafel om de provincies af te schaffen, maar CD&V ging op de rem staan.
• Toch blijft het ook in tijden van crisismanagement een manifeste vraag: of er nog nood is aan een ander, kostelijk tussenschot in de beleidsvoering. Hoe in Oost-Vlaanderen een fuifverbod kan gelden, terwijl in de omringende provincies daar geen sprake van is: het neigt richting een kafkaëske manier van pandemiebestrijding. Niet voor het eerst, terwijl de bevolking hoe langer hoe minder bereid is dat soort aanpak nog te aanvaarden.
• De rol van gouverneur is daarbij nog specifieker: zelfs al zouden de provincies afgeschaft worden, bijvoorbeeld op Vlaams niveau, dan blijft die functie bestaan op papier. Ze is immers door het nationale kader geregeld, een overblijfsel van de Napoleontische tijd overigens. Maar tegelijk is die gouverneur in principe ook gewoon een ambtenaar, die voor de minister van Binnenlandse Zaken werkt en daaraan rapporteert.
• Daardoor wijst men in de Wetstraat steeds nadrukkelijker naar Annelies Verlinden (CD&V), die als minister haar ‘ambtenaren’ (en partijgenoten) op z’n minst wat zou kunnen aanmanen tot behoedzaamheid en minder politieke profilering.
• Op langere termijn verdient de functie een bredere hertekening, zeker als het dan toch een soort ‘crisisambtenaar’ zou moeten zijn. Het lamentabele optreden van Hervé Jamar (MR) als gouverneur van Luik, tijdens de dodelijke overstromingen in de Vesdervallei, toonde alweer aan dat het geen goed idee is om deze post als ‘uitbolbaan’ te beschouwen. Op momenten dat het er dan echt toe doet, bleek de betrokkene in Luik compleet incompetent: niet verrassend voor wie Jamar meemaakte als minister van Begroting in de regering-Michel. Daar werd hij snel vervangen toen zijn niet-functioneren steeds manifester bleek. Hij kreeg in ruil … de job van gouverneur.

Vandaag beslist: Eindelijk 5G en een vierde telecomspeler.

• Vanmorgen lag een belangrijk dossier op de agenda van het Overlegcomité: de veiling voor de installatie en uitrol van 5G in België. Daarvoor is federaal Petra De Sutter (Groen) bevoegd, maar zijn ook Vlaanderen, Brussel en Wallonië mee bevoegd. En dus moest het in een overleg tussen de entiteiten gebeuren, voor Vlaanderen zat zo Benjamin Dalle (CD&V) aan tafel.
• De knoop is nu doorgehakt. In de zomer van 2022 komt er een zogenaamde ‘spectrumveiling’, waarbij de overheid dus de licenties verkoopt om 5G dan te kunnen installeren. Dat kan een enorme revolutie in data teweeg brengen: een argument dat onder meer de huidige premier Alexander De Croo (Open Vld) al in 2015 als minister van Digitalisering en Telecommunicatie hanteerde, om 5G te bepleiten.
• Maar het dossier raakte vast in het Belgische moeras van besluitvorming en het duurde dus nog liefst zes jaar, voor eindelijk een beslissing kon worden genomen. Dat had veel te maken met een enorme tegenkanting in Brussel, waar Ecolo en haar achterban heel sceptisch stonden tegenover de mogelijke straling en overlast door 5G.
• Het was De Sutter, die als groene minister bevoegd voor Telecommunicatie, de tegenstand in Brussel eindelijk wist te ontmijnen, en zo een doorbraak kan forceren nu. Dat ze als ‘familiegenoot’ van Ecolo haar ecologische bondgenoten kon benaderen, speelde uiteraard een rol.
• Nog belangrijker in de marge: er komt naast Proximus, Telenet en Orange dan eindelijk ook een vierde telecomspeler op de markt in België. Dat is bijzonder goed nieuws voor de consument, en uiteindelijk ook voor heel de economische huishouding van het land. Want uit hele reeksen van economische studies en vergelijking van onder meer Eurostat bleek telkens hetzelfde: Belgen betalen zich blauw aan hun telecomfacturen.
• Die hoge prijzen zijn, zoals elke eerstejaarsstudent economie weet, simpel te verklaren: er was en is te weinig concurrentie op de Belgische markt, die in feite door een duopolie van Proximus en Telenet werd gedomineerd. Eerder dan de prijs te willen breken, surfte ook derde speler Orange lekker mee op de soms absurd hoge prijzen, en opeenvolgende prijsstijgingen voor telefoon, data en televisie.
• Dat heeft tot nu toe grote gevolgen gehad: de dure telecom duwde systematisch op de inflatiecijfers in België. Doordat dit land bovendien werkt met een automatisch indexmechanisme, waren het uiteindelijk de Belgische belastingbetalers die mee de rekening gepresenteerd kregen van de duopolie.
• Met een opening voor een vierde speler komt er nu dus mogelijk een doorbraak. De kans is groot dat zich ergens een prijsbreker aandient, die wel wil inspelen op de hoge prijzen in de Belgische markt. Voor De Sutter is het een stevige pluim op de hoed: zij slaagt erin een dossier in beweging te krijgen dat jarenlang vastzat, en dat ook huidige premier De Croo er niet doorkreeg in een centrumrechts kabinet.
• De nieuwe speler krijgt toegang tot de B2B-markt, waar er zeker interessante toepassingen zijn voor 5G, maar evengoed tot de B2C-markt, waar dus plots veel goedkopere tarieven zouden kunnen opduiken, of wie weet, zelfs een prijzenoorlog zou kunnen ontstaan. Dat is al jaren niet meer gebeurd op de Belgische markt.
• “Een eventuele vierde speler voor de consumentenmarkt zal kunnen meedoen, dat is belangrijk in het verhaal van de hoge prijzen“, zo stelde De Sutter aan Radio 1.

Zoals verwacht: In mooie communistische traditie is er maar één kandidaat als voorzitter van de PVDA, Raoul Hedebouw.

• Op 5 december hijst men bij PVDA-PTB, de unitaire communistische partij in België een nieuwe voorzitter op het schild. Daarbij geen verrassingen: Peter Mertens wordt opgevolgd door Raoul Hedebouw, de huidige officiële woordvoerder van de partij en ook fractieleider in de Kamer.
• Een tweetal weken geleden kondigde Mertens aan dat hij een stapje opzij zet, en zich wil gaan toeleggen op politiek “op de lange termijn”, weg van de “waan van de dag”. Toen al was duidelijk dat Hedebouw de enige logische opvolger zou zijn en worden.
• Mertens laat een indrukwekkende erfenis na: van nauwelijks nog 23.000 stemmen nationaal in 2003, heeft de partij vandaag liefst 43 parlementsleden. Maar tegelijk was Mertens daardoor een partijmanager geworden, die een stevige kmo moest besturen.
• Bovendien staat de partij, die helemaal tweetalig is en zich als ultieme unitaire verdediger van België opwerpt, toch veel sterker in Franstalig België dan in Vlaanderen. Terwijl de partij hier onder de 10 procent blijft hangen, klimt ze in peilingen in Wallonië en Brussel bijna tot naast de grote twee: PS en MR.
• Dat een nieuwe voorzitter dus uit Franstalig België komt, is niet meer dan normaal. Al heeft Hedebouw, die in Luik opgroeide, maar thuis Nederlands sprak, wel één groot voordeel: hij is echt perfect tweetalig. Dat wil de partij nu nog meer uitspelen.
• Met een omweg bracht men Hedebouw overigens al eerder op het voorplan: hij mocht als ‘partijwoordvoerder’ al volop in Franstalig België opdraven in de media. Die functie zit bij partijen traditioneel eerder op het achterplan, al zit daar wat verandering in.
• De grootste uitdaging voor Hedebouw wordt het feit dat hij de PVDA-PTB zal moet voorbereiden op een nieuw tijdperk, waarin machtsdeelname een optie wordt. De communisten hebben voor zichzelf immers als doel gezet om zeker in een aantal grotere steden, of gemeenten daarrond in Wallonië of Brussel in het gemeentebestuur te gaan, als ze daar mathematisch nodig zijn.
• En ook de poging in 2019 van de PS, om met de PVDA een minderheidskabinet te vormen, heeft de ogen geopend van de PTB-top. Daar willen ze helemaal klaar zijn om in 2024 stevig mee te praten, en een rol van betekenis te gaan spelen bij onderhandelingen. Waarmee dan weer niet gezegd is dat ze klaar zijn om de rol van zweeppartij helemaal af te gooien.
• In Vlaanderen ligt zo’n ‘doorbraak’ veel moeilijker: zowel N-VA als Open Vld en CD&V hebben al meermaals verklaard niet in coalitie te willen gaan met de extreemlinkse partij. Het is de vraag of dat ‘cordon sanitaire’ blijft gelden na 2024, waarbij iedereen een verdere radicalisering voorspelt.
• Het zal in elk geval aan Hedebouw zijn om zich handig in dat debat te positioneren. Nu al staat vast dat hij in elk geval fel de ‘unitaire koers’ van de partij zal onderstrepen: zeker aan Vlaamse kant is er geen enkele politieke partij die zich zo fel profileert als pro-Belgisch.

Genoteerd: Kernuitstap maandag of dinsdag op de agenda.

• De klok tikt in het dossier van de energiebevoorrading. Tegen eind november moest er een beslissing zijn, waarbij één heel grote brok op het bord van de federale regering ligt: de kernuitstap.
• De grote vraag is of de federale regering doorgaat met de beslissing om de laatste twee kerncentrales Doel 4 en Tihange 3 definitief te sluiten. De plannen van bevoegd minister van Energie Tinne Van der Straeten (Groen) zouden vrijdag nog op een IKW komen, een interkabinettenwerkgroep binnen Vivaldi.
• Meteen zou pas maandag of dinsdag, op het allerlaatst dus, dan het doek vallen. Zeker voor de MR is het een superbelangrijk dossier, voorzitter Georges-Louis Bouchez (MR) heeft enorm campagne gevoerd om toch maar de twee laatste centrales open te houden.
• Maar deze week nog kondigde minister van Klimaat en Ecolo-kopstuk Zakia Khattabi aan dat de beslissing eigenlijk al genomen is. 
• “Over een week verstrijkt de federale deadline met betrekking tot het al dan niet sluiten van de jongste kerncentrales. Het aanbod van de N-VA om de centrales desnoods open te houden via een wisselmeerderheid blijft geldig. Onze bevoorradingszekerheid staat op het spel”, zo tweette N-VA-voorzitter Bart De Wever gisteren nog om wat te stoken in de coalitie.

Kiezen of delen: Vlaams Belang is op bezoek in Polen, waar men de ‘helden’ steunt. Maar was extreemrechts nu niet pro-Rusland?

• “Uitgebreid in gesprek kunnen gaan met de generaal die het commando voert over de 16.000 dappere Poolse grenswachters die Europa dag en nacht verdedigen tegen een invasie van gewelddadige illegale migranten.” Een apetrotse Dries Van Langenhoven, Kamerlid voor Vlaams Belang, poseert op de foto, samen met een Poolse generaal.
• Van Langenhoven is samen met onder meer Ortwin Depoortere (Vlaams Belang) op werkbezoek aan de grens tussen Polen en Wit-Rusland, georganiseerd door de Europese fractie van extreemrechts in het Europees Parlement. Daarbij stelt ook die dat “de Polen onze steun verdienen”.
• Die pro-Poolse houding is nieuw voor extreemrechts in Europa. Want tot nu was het vooral met Moskou, en het regime van Vladimir Poetin, dat er stevige banden waren. Zo dook Jan Penris, Vlaams Belang-kamerlid, op als ‘waarnemer’ bij de “vrije verkiezingen in de Krim”, om daar de annexatie van dat Oekraïens gebied door Rusland te vergoelijken. En ging Filip Dewinter op de koffie bij de Syrische dictator Assad, stevig in het zadel gehouden door de Russen.
• Eerder kwam in 2019 het Oostenrijkse FPÖ zwaar in de problemen, toen journalisten onthulden dat ze onder één hoedje speelden met Moskou. Evengoed werden al meermaals banden tussen het Franse Rassemblement National, de Italiaanse Lega en het Duitse AFP enerzijds en Rusland anderzijds aangetoond.
• Vreemd dus dat nu plots de Polen alle steun krijgen van diezelfde groep partijen in Europa. Want in Warsaw is men over één zaak heel duidelijk: het is niet de Wit-Russische dictator Aleksandr Loekasjenko die de grote mastermind is van heel het plan om illegalen als levend wapen tegen de EU te gebruiken. Poetin is voor de Polen de evil genius, niemand minder.