Uit onderzoeken in de Verenigde Staten blijkt keer op keer dat mensen met een hoog inkomen zichzelf tot de middenklasse rekenen. Tegelijk blijkt ook een opvallend beperkt aantal mensen zichzelf tot de lagere klasse te rekenen. Maar als 87 procent van de bevolking zichzelf bij de middenklasse rekent, wat betekent dat begrip dan nog?
De website Vox boog zich over deze vraag op basis van een rapport van het Pew Research Center over de Amerikaanse economie na de recessie. Vox concludeert dat er een kloof bestaat tussen het beeld dat mensen van een leven in de middenklasse hebben en het gemiddelde inkomen. Om te voldoen aan het middenklasse-ideaal moet men soms behoorlijk rijk zijn.
Dat kan deels verklaren waarom slechts 1 procent van de Amerikanen zich als een lid van de hogere klasse bestempelt. Verder rekent 11 procent zich tot de hogere middenklasse, 47 procent tot de gewone middenklasse en 29 procent tot de lagere middenklasse. Slechts 10 procent van de ondervraagden geeft aan tot de lagere klasse te behoren.
Het resultaat is nog opvallender wanneer deze cijfers worden vergeleken met het reële inkomen van de ondervraagde Amerikanen. In de groep met een inkomen van dan 100.000 dollar per jaar denkt 93 procent tot de middenklasse te behoren, terwijl het mediaaninkomen in de Verenigde Staten op 52.000 dollar per jaar ligt.
Middenklasse is subjectief
Hebben rijke, en in mindere mate ook arme, Amerikanen dan zo’n verkeerd beeld van hun eigen positie op de economische ladder? Eerdere studies wezen al uit dat de definitie van de middenklasse bijzonder persoonlijk is. Mensen denken steevast dat hun eigen inkomen het gemiddelde is. Tegelijk klasseren ze iedereen met een hoger vermogen als een lid van de rijke klasse.
Maar mensen beschouwen de middenklasse niet enkel als een groep met een bepaald inkomen, maar vooral als een groep met een specifieke levensstijl. En die levensstijl kan behoorlijk duur uitvallen.
Een rapport van vijf jaar geleden van het Amerikaanse ministerie van handel probeerde de factuur van een middenklasse-levensstijl te berekenen. Om de zaken te verwerven die de meeste mensen met de middenklasse associëren – een eigen huis, wagen, vakanties, gezondheidszorg, een goed pensioen en hogere studies voor de kinderen – blijkt men volgens de onderzoekers veel geld nodig te hebben.
Dure levensstijl
Afhankelijk van het inkomen en de levensstijl geeft een gezin met twee schoolgaande kinderen jaarlijks tussen 50.000 dollar en 120.000 dollar uit om zich al deze, redelijk basale behoeftes, te kunnen veroorloven. En dat is dan nog slechts een theoretisch scenario.
Families zonder een ziekteverzekering die wordt betaald door hun werkgever of gezinnen die in gebieden wonen met hoge vastgoedprijzen hebben nog veel hogere kosten. En voor de groeiende groep van éénoudergezinnen is het ook veel moeilijker voldoende inkomen te hebben om zich een middenklasse-leven te kunnen veroorloven.
Deze studies leren dus vooral dat vele mensen zich graag tot de middenklasse rekenen. Er zijn groepen die meer dan een voldoende inkomen hebben om de typische levensstijl van een middenklasser aan te houden. Zelfs de rijkste vertegenwoordigers van deze populatie zullen zich toch als hogere middenklasse zien.
Ook grote groepen die hopen de middenklasse-levensstijl te kunnen bereiken, rekenen zich anderzijds tot dit bevolkingssegment, zelfs wanneer dat in de huidige economische situatie eerder een droom dan een haalbaar doel lijkt.
