De ‘October Surprise’ is er een van formaat. De Amerikaanse president Donald Trump en zijn vrouw Melania zijn besmet met het coronavirus. Trump zelf maakte dat vrijdagochtend via Twitter bekend. Het koppel voegt zich bij de lange lijst van staats- en regeringsleiders die positief testten voor Covid-19, met Jaïr Bolsonaro (Brazilië) en Boris Johnson (VK) als meest in het oog springende namen. Samen met Trump vormen ze het trio dat Covid-19 zeker in een eerste tijd minst serieus nam.
Wat gebeurt er nu?
Voer voor speculatie, omdat er historisch gezien geen precedenten zijn. Het Witte Huis – niet direct een Huis van Vertrouwen wanneer het over de gezondheid van de president gaat – gaf vroeg op de ochtend een communiqué vrij, waarin niet eens wordt vermeld of Trump en/of Melania symptomen vertonen. Het Witte Huis bevestigt ondertussen dat Trump milde symptomen vertoont, vergelijkbaar met een verkoudheid.
Hope Hicks, de pr-vrouw van Trump en de persoon die dinsdagnacht na het debat met de president in Air Force One terug naar Washington reisde, vertoonde ook ‘milde symptomen’. (Wat betreft het vertrouwen in de communicatie van het Witte Huis, was het niet dit laatste, maar het persagentschap Bloomberg dat als eerste met dit nieuws kwam.)
‘Pool rapport’ dreigt familie Trump te blijven achtervolgen
Toch is dit slecht nieuws voor Team Trump, omdat het de nieuwscyclus weken zal domineren en de president in het defensief duwt. De voorbije weken lag zijn focus steeds meer op de economie en ‘law and order’, weg van een ziekte die ondertussen 205.000 Amerikanen het leven heeft gekost. Trump is het virus steeds blijven minimaliseren, iets wat nu als een boemerang terug in zijn gezicht vliegt. Het verslag links, dat een ‘pool reporter’ opstelde net vóór de aanvang van het debat dinsdagavond, zal de familie Trump tot verkiezingsdag blijven achtervolgen als er meer zieken vallen. Trump hield donderdagavond – toen al geweten was dat Hicks positief had getest – nog een fundraiser, in het gezelschap van tientallen mensen. Maar dat dit nieuwe gegeven kiezers alsnog van gedachten zou doen veranderen, lijkt onwaarschijnlijk.
Pas in de komende uren zal blijken of Trump – die 74 en licht obees is en daarom tot de risicocategorie behoort – als staatshoofd door Mike Pence moet worden vervangen. Zelfs indien hij slechts milde symptomen vertoont, bestaat de kans dat dit wel gebeurt. Pence en zijn vrouw hebben vrijdag negatief getest.
Wat als de president ziek wordt en als kandidaat moet worden vervangen?
- Dan ligt de verantwoordelijkheid voor zijn vervanging bij de 168 leden van het Republican National Comité (RNC). Deze groep bestaat uit drie leden uit elk van de 50 Amerikaanse staten plus zes leden uit de Amerikaanse gebieden of US territories. (Dat zijn gebieden die direct onder het bestuur van de Amerikaanse federale overheid vallen, maar geen deel uitmaken van een Amerikaanse staat, wel van het land. Het bekendste voorbeeld is ongetwijfeld Puerto Rico.) Volgens de regels van de RNC zou elke staatsdelegatie hetzelfde aantal stemmen uitbrengen als bij de Republikeinse Conventie.
- Voor de verkiezingen zelf zou zo’n scenario totale chaos betekenen. Meer dan 1 miljoen mensen hebben hun stem al uitgebracht, op stembiljetten waar Trump als kandidaat voor de Republikeinse Partij staat vermeld.
Hoe zit het met Biden?
Wat wel vast staat is dat Trump zich de volgende 14 dagen niet onder massa’s zal bewegen. Dat een tweede debat, dat op 15 oktober in Miami staat geprogrammeerd met de 77-jarige Joe Biden, alsnog zou doorgaan, lijkt bijna onmogelijk. Biden, die dinsdag 90 minuten in de buurt van Trump verbleef, heeft ondertussen negatief getest voor het virus.
Volgens de campagne Biden werden ze op geen enkel moment ingelicht over een mogelijke besmetting in kamp Trump. Mocht Biden op een later tijdstip toch een positieve test afleggen en alsnog vervangen moeten worden, dan is dat proces vergelijkbaar met dat van de RNC.
Maar nogmaals, alles blijft voorlopig speculatie, de komende uren en dagen zullen meer duidelijkheid brengen.
Bonus: MSNBC heeft een interessante grafiek waarop alle mensen in de entourage Trump staan vermeld die recent contact hadden met Hope Hicks.