De meeste werkgevers zullen zich zorgen maken over de veiligheid van hun werknemers omdat verwondingen of andere incidenten op de werkvloer van invloed kunnen zijn op de productiviteit, het moreel, en de verzekeringspremies. Daarnaast kunnen werknemers niet meer voor het bedrijf kunnen, of willen, werken en bestaat er een kans dat een slachtoffer de onderneming veel geld gaat kosten, bijvoorbeeld omdat er rechtszaken gevoerd gaan worden. Om die reden is het dan ook zeker niet vreemd dat je gesprekspartner tijdens een sollicitatiegesprek je vragen zal stellen over je houding tegenover de veiligheid op het werk, en dan in het bijzonder als het gaat om kandidaten die solliciteren voor managementfuncties.
Hoe kun je vragen over gezondheid en veiligheid beantwoorden?
De eerste stap die je moet gaan zetten in dit geval je gezondheid en je houding tegenover je veiligheid op het werk eens goed onder de loep te nemen en op een rijtje te zetten. Hierbij moet je nagaan of er mogelijke bedreigingen waren voor het welzijn van de werknemers op je vorige werkplek. Er komen immers erg vaak situaties voor op het werk die de lichamelijke veiligheid in gevaar zouden kunnen brengen, zoals
- productieprocessen,
- bouwwerkzaamheden,
- landbouwactiviteiten,
- mijnbouwwerkzaamheden,
In dit soort sectoren zijn namelijk steeds weer behoorlijk wat ongelukken waar te nemen. Je moet ook rekening houden met de omgeving en de bedreigingen voor de gezondheid in sectoren zoals:
- de gezondheidszorg,
- het uitvoeren van onderzoeken,
- farmacie,
In dit soort branches kun je immers bloot worden gesteld aan ziekteverwekkers en schadelijke chemicaliën die je gezondheid, als werknemer, wellicht ernstig in gevaar kunnen brengen. Op het moment dat je in een typische kantooromgeving hebt gewerkt, of wilt gaan werken, dan zullen dit soort problemen minder relevant zijn. Er zijn echter een heleboel andere factoren waar je ook dan rekening mee dient te houden. Zo kan bijvoorbeeld schade ontstaan aan het bewegingsapparaat op het moment dat werknemers op een onhandige manier aan het werk zijn, repeterende bewegingen maken en/of andere veeleisende lichamelijke werkzaamheden uitvoeren. Zelfs een onjuiste lichaamshouding tijdens vergaderingen op een kantoor kan lichamelijke schade opleveren voor werknemers.
Bovendien mag je psychosociale factoren niet over het hoofd zien, zoals emotionele stress die bijvoorbeeld op het pad kan komen van iemand die werkzaam is bij de luchtverkeersleiding, maar ook bij mensen die werken met deadlines. Hierbij kun je denken aan banen in de media. Er kan eveneens veel emotionele stress ontstaan in beroepen waar mensen om moeten gaan met boze gasten en/of onhandelbare leerlingen. Tevens kan seksueel ongewenst gedrag een verschijnsel zijn dat een grote invloed heeft op het welzijn van werknemers.
Uiteraard zijn er nog een aantal kleinere dingen die ook een rol kunnen spelen bij eventuele gezondheidschade bij een werknemer, zoals: roken, teveel koffie of frisdrank drinken en tot laat aan het werk blijven, ongeacht of deze persoon gezond eet en voldoende sport en/of in beweging is. In je antwoord zou je dan ook iets moeten noemen waaruit blijkt dat je je collega’s aan hebt weten te moedigen om samen een wandeling te gaan maken tijdens een pauze, of om een gezonde zelfgemaakte lunch te eten in plaats van iets ongezonds te bestellen als maaltijd op het werk.
Bereid je antwoord goed voor
Op het moment dat je een zo goed mogelijk antwoord wilt gaan formuleren tijdens een sollicitatiegesprek, dan is de volgende stap om te nemen: het noemen van de acties die je in je verleden hebt ondernomen om één van de bedreigingen voor de gezondheid van werknemers aan te kunnen pakken. Dit dient uiteraard een situatie te beschrijven die zich af heeft gespeeld op je vorige werkplek en deze tot in detail te beschrijven. De beste aanpak is om te denken aan minimaal drie scenario’s met betrekking tot de veiligheid op de werkvloer of bepaalde gezondheidskwesties. Je dient de aanvankelijke omvang van de veiligheidsproblemen of -situatie te omschrijven en daarna eventuele interventies te noemen die je door hebt weten te voeren om het welzijn van alle werknemers te vergroten, maar ook eventuele gevolgen te noemen die je acties hebben gehad op de frequentie of de ernst van de problemen die je aan hebt gekaart.
Interventies kunnen de vorm aan hebben genomen van het bijbrengen van bepaalde kennis aan werknemers, het geven van extra scholing, het verbeteren van de veiligheid op de werkvloer, het opstellen van nieuwe regels en procedures, herstelwerkzaamheden of vervangingen van machines, het gebruiken van beschermende kleding of hulpmiddelen, het belonen van veilig gedrag, het doorvoeren van sancties ten aanzien van personeel dat zich niet aan de veiligheidsvoorschriften houdt, het verstrekken van ergonomische hulpmiddelen of het opnemen van meer pauzes in het werkrooster.
Voorbeelden van correcte antwoorden
Vragen tijdens een sollicitatiegesprek over gezondheid en veiligheid zou je bijvoorbeeld als volgt kunnen beantwoorden:
- “Zoals u kunt zien op mijn CV, werk ik op dit moment als een productiemanager voor een vleesverpakkingsbedrijf. Ik ontdekte kort na mijn indiensttreding dat er meerdere verwondingen aan de handen ontstonden als gevolg het werken met één van de verpakkingsmachines. Ik hoorde van de afdeling Human Resources dat 6 werknemers in de afgelopen 2 jaar medische verzorging nodig hebben gehad. De medewerker van de afdeling Human Resources had bovendien de betrokken werknemers gesproken en was er sterk van overtuigd dat vermoeidheid een factor was die bijdroeg aan de verwondingen. Hierop heb ik besloten dat de tijdspanne tussen twee pauzes van 5 minuten te verlagen van 90 minuten naar 45 minuten, ook plaatste ik een aantal borden met een veiligheidsherinnering en herinnerde ik de werknemers persoonlijk aan hun veiligheid zodra ze op deze positie werden gestationeerd. Ook vertelde ik hen over de noodzaak van optimale concentratie en hield dit alles een jaar vol. In het jaar dat volgde bleek er slechts één incident plaats te vinden en had een werknemer op deze werkplek een kleine verwonding opgelopen. Dit was voor mijn een extra reden om ook een alternatief te zoeken voor de betreffende machine. Dit alternatief deed hetzelfde werk, maar dan met minder risico en het hogere management beraadt zich momenteel dan ook over mijn ingediende voorstel.”
Geen ervaring met de verbetering van onveilige situaties op de werkvloer
Indien je geen directe ervaring hebt op dit vlak, bijvoorbeeld omdat je niet in de gelegenheid was om de gezondheid van werknemers te verhogen in je vorige functie of de onveilige situatie te wijten was aan een gebrek aan interne middelen of het ontbreken van de goedkeuring van een hoger geplaatste, dan kun je nog steeds gebruikmaken van deze vraag en het geven van je antwoord beschouwen als een unieke kans om indruk te maken op je gesprekspartner tijdens het sollicitatiegesprek. Je dient dat immers te gaan denken aan problemen die je waargenomen hebt en de strategieën waarvan je denkt dat gebruikt kunnen worden om het probleem op te lossen als je daartoe in staat zou zijn geweest. Je legt de problemen uit waar je tegenaan bent gelopen en de oplossingen die ervoor hebt bedacht. Dit zal namelijk in een hoge mate je organisatorische betrokkenheid goed in beeld brengen en je gesprekspartner laten zien dat je een aanwinst voor het voltallige team zult zijn.