Nu de Vlaamse onderhandelaars zich klaarmaken voor de landing, kan er stilaan begonnen worden aan de puzzel wie de Vlaamse ministers worden en welke partij welke post krijgt. Daarbij valt vooral de post onderwijs op. Vooruit heeft er zijn zinnen op gezet.

Key takeaways

• N-VA mag straks vermoedelijk als eerste een post kiezen. Daarbij gaat de voorkeur uit naar Onderwijs.
• Vooruit wil ook graag onderwijs claimen, als dat niet lukt krijgt Caroline Gennez waarschijnlijk Welzijn.
• Ook de Vlaamse minister voor Brussel moet nog aangeduid worden, wat veel minder begeerd is.

In het nieuws: De slag over wie welke bevoegdheid krijgt, dreigt nog hevig te worden.

• Eerst en vooral blijft men uitgaan van een regering met 9 Vlaamse ministers. Door het afslankbeleid dat N-VA en Vooruit willen doorvoeren, was er even sprake van 8 ministers. Omdat de Vlaamse regering in vergelijking met de Waalse en de Brusselse regeringen al serieus afgeslankt is, wordt er vermoedelijk niet afgestapt van de 9 ministers. Daardoor zijn er 10 posten te verdelen, 9 ministers en de Vlaams Parlementsvoorzitter.
• Die 10 posten worden onder de drie partijen verdeeld evenredig met het aantal zetels dat die partij wist binnen te halen, via het systeem D’hondt. Daar komt het volgende uit:
  • N-VA kan 5 posten claimen.
  • Vooruit krijgt er 3.
  • En cd&v mag 2 ministers hebben.
• Hoe de posten gekozen worden, heeft men in 2014 aangepast. In het huidige systeem wordt de minister-president los gezien van de ministers. De grootste partij mag als eerste een bevoegdheid kiezen. Vlaams formateur Matthias Diependaele (N-VA) zal opklimmen naar minister-president. In het huidige systeem mag N-VA daarna een eerste post kiezen.
  • Niet geheel tegen de verwachting probeert Vooruit om terug te keren naar het oude systeem, waarbij die partij als eerste zou mogen kiezen nadat N-VA Diependaele aangewezen heeft.
• Als het huidige systeem gehandhaafd blijft, dan is de vraag wat N-VA als eerste kiest. De partij heeft zijn zinnen gezet op zowel Onderwijs als Welzijn. Als de oude regeling terugkomt, dan is de kans groot dat Vooruit Onderwijs wegkaapt voor N-VA of cd&v ermee aan de haal kunnen.

Krijgt N-VA of Vooruit Onderwijs?

Om te volgen: Welke namen schuiven de partijen straks naar voren?

• Als N-VA toch eerst zou kiezen voor Welzijn, dan doet men Zuhal Demir (N-VA) daar een plezier mee. Hoewel ze het nooit expliciet gezegd heeft, is Demir al een tijdje uit op dat departement. Verder wordt verwacht dat hoofdonderhandelaars Ben Weyts (N-VA) en Annick De Ridder (N-VA) ook een post krijgen. Voor Weyts zal dat allicht niet opnieuw Onderwijs zijn: als N-VA als eerste die post kiest, gaat die vermoedelijk ook naar Demir.
  • De Ridder krijgt vermoedelijk Mobiliteit en Openbare Werken toegewezen. Als huidig Havenschepen in Antwerpen heeft ze affiniteit met de geplande werken in het havengebied. Ook de uitbouw van de Oosterweelverbinding lijkt haar op het lijf geschreven.
  • Wat N-VA van plan is met Ben Weyts is minder duidelijk. Door zijn wisselend succes op Onderwijs wordt hij mogelijk weggezet als Vlaams Parlementsvoorzitter, ter vervanging van Liesbeth Homans (N-VA).
• Bij Vooruit is er een soortgelijke wissel mogelijk. Caroline Gennez (Vooruit) wil dolgraag Onderwijs claimen. Als dat niet zou lukken omdat N-VA toch als eerste die post kiest, maakt Gennez zich op voor Welzijn. In De Standaard is te lezen dat Vooruit ver wil gaan: mocht het lukken om Onderwijs binnen te halen, dan is de partij bereid om de derde ministerspost te laten vallen.
  • Daarnaast blijft ook Melissa Depraetere (Vooruit) in de running als een van de Vlaamse ministers, al is te horen dat ze misschien ook federaal kan worden ingezet.
  • Voorzitter Conner Rousseau (Vooruit) zal vermoedelijk met wat nieuwe en onbekendere namen komen. De Standaard wijst op parlementslid Kris Verduyckt (Vooruit), die zich vastbeet in Wonen en Energie. In De Morgen wordt ook Hannes Anaf (Vooruit) genoemd.
• Cd&v tot slot lijkt vast te houden aan hun twee hoofdonderhandelaars en stemmenkanonnen Hilde Crevits (cd&v) en Jo Brouns (cd&v). Brouns zorgde voor een goede liaison tussen de regering en de boeren. Bij cd&v is de hoop dat hij op Landbouw kan blijven, gecombineerd met Milieu. De beoogde bevoegdheid van Crevits is minder duidelijk. De Standaard merkt op dat ze genoemd wordt om de West-Vlaamse provinciegouverneur Carl Decaluwé kan opvolgen, die volgende zomer met pensioen gaat. In dat geval vertrekt Crevits na een jaar uit de nieuwe regering.

Brussel, het lelijke eendje

Ook nog van belang: Wat gebeurt er met de Vlaamse minister bevoegd voor Brussel?

• Minstens een van de nieuwe Vlaamse ministers moet uit Brussel komen, zodat die ook de Vlaamse minister voor Brussel kan worden. Die post is niet echt gegeerd, maar moet toch ingevuld worden. Bij Vooruit en N-VA duiken twee namen op:
  • Vooruit zou Hannelore Goeman kunnen sturen
  • En bij N-VA komt Cieltje Van Achter in beeld.
• Van Achter is de schoondochter van voormalig minister-president Geert Bourgeois. Om haar over te halen en om toch een beetje het werk van Bourgeois te eren, kan N-VA haar Brusselse portefeuille opsmukken met een aantal andere bevoegdheden.