Twee dodelijke crashes brengen vliegtuigbouwer Boeing voor Amerikaanse strafrechter

In de Verenigde Staten heeft een federale rechter beslist dat vliegtuigbouwer Boeing nog deze maand voor een strafrechtbank zal moeten verschijnen om zich te verdedigen in een klacht die betrekking heeft op twee crashes met toestellen van de Amerikaanse constructeur, waarbij in totaal 346 mensen om het leven kwamen.

Waarom is dit belangrijk?

Boeing trof rond de twee crashes, telkens met een toestel van het type 737 Max, met het Amerikaanse ministerie van Justitie een schikking, waardoor het bedrijf immuniteit tegen een strafrechtelijke vervolging verkreeg. Nabestaanden van de slachtoffers tekenden tegen dat akkoord echter beroep aan. Als gevolg daarvan moet Boeing nu voor de strafrechter in Forth Worth, in de Amerikaanse staat Texas, verschijnen.

Schikking met ministerie van Justitie: Ruim vier jaar geleden kostte een crash met een Boeing 737 Max van Lion Air in Indonesië aan 189 inzittenden het leven. Nog geen vijf maand later kwamen in Ethiopië bij een crash van hetzelfde type toestel van Ethiopian Airlines nog eens 157 mensen om.

  • Om aan een strafrechtelijke vervolging te ontsnappen, sloot Boeing twee jaar geleden met het Amerikaanse ministerie van Justitie een schikking voor een bedrag van 2,5 miljard dollar.
    • Dat bedrag bestond uit een boete van 243,6 miljoen dollar boete, een som van 500 miljoen dollar compensaties voor slachtoffers en een tegemoetkoming van 1,7 miljard dollar voor de betrokken luchtvaartmaatschappijen.
  • Reed O’Connor, een rechter in Texas, stelde nu echter dat Boeing geen schikking had mogen krijgen en zich wel degelijk voor de gevolgen van de crashes voor een rechtbank zal moeten verantwoorden.
    • Nabestaanden van de slachtoffers hadden gevraagd de schikking te verwerpen. Zij voerden aan dat Boeing belangrijke informatie over problemen met het ontwerp van de Boeing 737 Max had verzwegen. Daarmee had het bedrijf zich volgens de nabestaanden aan een misdrijf schuldig gemaakt.
    • Centraal in het dispuut staat het Maneuvering Characteristics Augmentation System (Mcas), een systeem dat Boeing heeft ontwikkeld om manoeuvres met het vliegtuig te vergemakkelijken. Critici zeggen echter dat aan de piloten nooit voldoende is geleerd op welke manier van het systeem gebruik zou moeten worden gemaakt. Dat zou mogelijk de crashes in Indonesië en Ethiopië hebben kunnen veroorzaken.

Vergeefs verzet tegen heropening: Rechter O’Connor zegt nu dat de nabestaanden op basis van de Crime Victims’ Rights Act het recht hadden om als slachtoffer van een misdrijf bij de totstandkoming van de schikking tussen Boeing en het Amerikaanse ministerie van Justitie betrokken te worden.

  • Dat is echter niet gebeurd. Daarom moet Boeing volgens de rechter op de rechtbank in Fort Worth aanwezig zijn wanneer de nabestaanden de tenlastelegging presenteren.
    • De twee crashes hebben Boeing meer dan 20 miljard dollar gekost. De Boeing 737 Max kreeg bovendien een vliegverbod van twintig maanden opgelegd. De crashes waren voor het Amerikaanse Congres aanleiding om de certificering van vliegtuigen te hervormen.
    • O’Connor had eerder al geoordeeld dat de inzittenden van de twee verongelukte vliegtuig juridisch als slachtoffers van misdrijven konden worden beschouwd. 
  • Vliegtuigbouwer Boeing heeft zich tevergeefs tegen de heropening van het dossier verzet. De constructeur noemde die beslissing onrechtvaardig.
  • Het Amerikaanse ministerie van Justitie had twee jaar geleden gezegd dat vertegenwoordigers van Boeing in hun verklaringen tegenover de Federal Aviation Administration (FAA) misleidende verklaringen hadden afgelegd.
    • Hierdoor zouden de autoriteiten onvoldoende in staat zijn geweest om de veiligheid van het vliegend publiek te waarborgen.
    • In november zei het ministerie van Justitie zich tegen een voorgeleiding van Boeing niet te verzetten, maar zich wel tegen de annulering van de overeenkomst op te stellen.
  • In september had Boeing er nog mee ingestemd een schikking te treffen met de Amerikaanse Securities & Exchange Commission (SEC).
    • De Amerikaanse beursautoriteit had immers gezegd dat Boeing investeerders over de 737 Max had misleid. Boeing betaalde daarbij een bedrag van 200 miljoen dollar.

(fjc)

Meer