Wat als … je de levensduur van een rijpe peer of avocado met twee weken kon verlengen? Enter StixFresh, een biologisch stickertje dat het rottingsproces van fruit en groenten afremt. ‘We hopen StixFresh tegen het voorjaar op de markt te brengen’, aldus microbioloog Patrick Van Dijck.
StixFresh is een Amerikaanse start-up met een Belgisch luikje, maar het was een Maleisiër die met het idee op de proppen kwam. Uitvinder Zhafri Zainudin raakte geïnspireerd door een vriend van hem met een tropisch fruitkraam. Die klaagde erover dat hij heel vaak voedsel moest weggooien.
‘Vanuit zijn interesse in ecologie en duurzaamheid begon Zainudin te experimenteren met stickertjes op fruit’, vertelt microbioloog Patrick Van Dijck (57), die vanuit het Leuvense Centrum voor Microbiologie betrokken is bij de start-up. ‘Hij bracht daar natuurlijke producten op aan zoals bijvoorbeeld bijenwas, in een poging om het rottingsproces te vertragen. Na veel experimenteren lukte dat ook. Enkele jaren later liep Zainudin op een conferentie in Dubai twee Amerikaanse ondernemers tegen het lijf die brood zagen in het idee, en zo ging de bal aan het rollen. Eind vorig jaar vroegen ze mij om het product wetenschappelijk verder mee op punt te stellen.’
Eetbare stickertjes
Van Dijck is officieel ‘chief scientific officer’, wat betekent dat hij al het wetenschappelijk onderzoek voor StixFresh leidt. Het Vlaamse Agentschap Innoveren & Ondernemen (VLAIO) gaf in ons land ook al steun aan de start-up, die sinds april dus ook een vestiging heeft in Vlaanderen.
‘In ons labo in Leuven onderzoeken we welke specifieke deeltjes ervoor zorgen dat het rottingsproces afgeremd wordt. De substantie op de sticker bestaat uit allerlei natuurlijke plantenextracten. Sommige moleculen in die extracten verdampen en wij onderzoeken welke van die deeltjes dan het fruit langer vers houden, door bijvoorbeeld schimmelwerend te werken. Als er dan op dat fruit schimmels aanwezig zijn, zullen die afsterven of zal de groei ervan stopgezet worden. Zo kunnen groenten en fruit één tot twee weken langer vers blijven.’
Het stickertje is vergelijkbaar met de klevertjes met merknamen die je op fruit terugvindt, met dat verschil dat deze biologisch afbreekbaar zijn. Het bedrijf maakt zich zelfs sterk dat ze in principe eetbaar zijn – al staan ze niet in voor de smaak ervan.
Proefprojecten in Amerika en Europa
Welke moleculen er specifiek voor zorgen dat een bepaald stuk fruit of groente langer vers blijft, varieert per soort en ook per regio. ‘Daarom focussen we ons in eerste instantie op een selectie van vruchten: appel, peer, mango, avocado en citrusvruchten. We hopen dat we stickers kunnen maken die verschillende soorten fruit en groente kunnen beschermen, maar een sticker op maat van een specifieke soort fruit of groente zal ook kunnen.’
‘50% van ons verspilde voedsel bestaat uit groenten en fruit, volgens Europees onderzoek’
StixFresh is bij ons voorlopig nog niet commercieel op de markt. In Maleisië, maar ook Indonesië, Singapore en Thailand zijn grote testen (70.000 stickers) uitgevoerd op mango’s en papaja’s met positieve resultaten, al zijn die wel nog voor verbetering vatbaar.
‘Ondertussen hebben we de actieve componenten die in de plantenextracten aanwezig zijn geïdentificeerd, en de labotesten waren al zeer positief. We hopen tegen dit najaar een heel goed idee te hebben van welke combinatie van moleculen we nodig hebben om een product te maken dat werkt op de vijf geselecteerde fruitsoorten. Momenteel zijn er gesprekken met grote bedrijven in de VS, Vlaanderen, Nederland en Zwitserland. De bedoeling is dat die bedrijven in samenwerking met ons de stickers intern zullen testen. Volgend voorjaar zouden de echte marktintroducties kunnen starten.’
Op de crowdfundingpagina van StixFresh USA kun je wel al een voorbestelling doen, en die geeft je meteen ook een idee van het prijskaartje van zo’n sticker. Zo koop je een pakket van 25 stickers voor 13 euro, of een promotiepak van 750 voor 223 euro. In de wetenschap dat 50 procent van onze verspilde voeding groenten en fruit is, volgens cijfers van het Europese onderzoekscentrum JRC, is dat alvast een – pun intended – peulenschil.
