Mét Netflixabonnement! Een overvolle ijskast! Dozijnen WC-papier! Airbnb-hosts prijzen hun zoekertjes aan als quarantaine-paradijzen, in een poging nog wat te verdienen aan hun opbrengsteigendom. Ondertussen komt Airbnb zelf gevaarlijk dicht bij de deadline van hun geplande beursintroductie.

In zelfisolatie gaan lastig? Dat kan best meevallen, als je dat luie lijf over een ligstoel kan draperen naast het zwembad van een luxe-accommodatie. Isoleer jezelf op 200 vierkante meter! prijst dit Australische zoekertje op Airbnb aan. Een verblijf in Londen titelt SAFE! Disinfected Self Isolation Accomodation. In Texas doopte een verhuurder de volledig gedesinfecteerde huurwoning toepasselijk tot quarbnb (- 35% off!), en in ons eigenste Gent kan je aan een korting van -80% logeren in self-isolation units with daily disinfection. De Belgische eigenaar benadrukt dat zijn ‘fully equiped and furnished apartments can be rented until this crisis is over.’ 

Gold er dan niet zoiets als een reisverbod in ons land, inclusief politiecontroles op de snelweg en drones die met warmtecamera’s de kust afspeuren naar tweedeverblijvers? Of, voor wie in die maatregelen nog iets te veel ruimte voor persoonlijke interpretatie ziet: Vakantieparken, B&B’s, campings, vakantiehuisjes en Airbnb-locaties moeten sluiten, dixit de website van de Vlaamse overheid. Ook in Australië en de UK valt een tripje naar een afgelegen Airbnb-paradijs niet te legitimeren, gezien de huidige maatregelen. 

Nog meer toiletpapier

Het verhuurplatform plaatst om die reden op hun website de disclaimer dat toeristen zelf moeten nagaan wat de plaatselijke reisrestricties zijn voor ze een accommodatie boeken. De verhuurwebsite tijdelijk stilleggen – waar enkele Australische burgemeesters om vragen –  staat niet op de agenda, omdat de lockdownregels per land verschillen en er daarom niet één internationale lijn valt te trekken. Dat creëert bijgevolg ruimte voor quarbnb’s. 

De woorden ‘quarantaine’, ‘coronavirus’ of ‘Covid-19’ mogen niet gebruikt worden in titels van Airbnb-advertenties.

De woordvoerder van Airbnb België was niet bereikbaar voor commentaar. Susan Wheeldon, woordvoerster voor Airbnb Australië, vertelde aan de plaatselijke nationale openbare omroep ABC dat ze wel inspanningen doen om de corona-aanbiedingen in te perken. In een internationaal contentbeleid dat het platform recent opstelde, staat dat de woorden ‘quarantaine’, ‘coronavirus’ of ‘Covid-19’ niet gebruikt mogen worden in de titel van advertenties. Ook benadrukte Wheeldon dat Airbnb het gebruik van claims als Covid-19 friendly zal ’ontmoedigen’. Al hebben verhuurders duidelijk geen al te spectaculaire aha-erlebnis nodig om alternatieven te bedenken, zoals isolation in combinatie met disinfection. 

Verder zijn de schoonmaakrichtlijnen van Airbnb-panden geüpdatet om besmetting tegen te gaan, zoals de tip om 24u te wachten met schoonmaken na vertrek van de gasten en de suggestie om in de woonst onder meer antibacteriële handzeep, wegwerphandschoenen, papieren zakdoeken en – hoe kan het anders – voldoende toiletpapier te voorzien. 

Verhuren om zelf te kunnen huren

Door zich in te dekken met een waarschuwing die zich laat lezen als ‘op eigen risico’, legt Airbnb de bal in het kamp van (ver)huurders zelf. Hosts proberen daarom hun inkomsten aan te zwengelen door een quarantaineparadijs aan te bieden, nu het toerisme plat valt. Als ik de eigenaar van de ‘isolatie-units’ in Gent vrijblijvend mail met de vraag of ik deze week twee nachten kan komen logeren, krijg ik binnen het kwartier de reactie: ‘Ja, hoor zeker! Voor een paar dagen zoals je zelf voorstelt, of iets langer – zoals de meesten momenteel verkiezen?’ 

50% van de hosts is afhankelijk van Airbnb om zelf hun huur of hypotheek te kunnen betalen

Vanuit hun standpunt begrijpelijk, want Airbnb is de laatste jaren geëvolueerd van een klein platform voor lokale deeleconomie, naar een actieve bron van inkomsten voor een groot deel van de verhuurders. Airbnb-CEO Brian Chesky zei zelf vorige week in een toespraak dat 50% van de verhuurders afhankelijk is van het platform om zelf hun huishuur of hypotheek te kunnen bekostigen. Dat betekent voor die grote groep nu een serieuze streep door de rekening. Toeristen krijgen hun geld netjes terugbetaald voor boekingen tot 31 mei, zoals Airbnb enkele weken geleden meedeelde, maar de rekening wordt daarmee onrechtstreeks aan de verhuurders gepresenteerd.

In een online video die al meer dan 5 miljoen keer bekeken werd, maakt een Amerikaanse verhuurder zich kwaad op Brian Chesky: ‘Zonder ons zou jij geen rijk hebben’, richt hij zich tot de CEO. ‘Het zijn onze huizen op jouw platform. Het is jouw gezicht op miljoenen advertenties. Het zijn onze plekken waar jij geld mee verdient.’ Als reactie daarop bood de CEO vorige week donderdag zijn excuses aan en beloofde 25% van de misgelopen inkomsten aan verhuurders wereldwijd terug te betalen voor reservaties tussen 14 maart en 31 mei – goed voor een totaalbedrag van 250 miljoen dollar. Daarnaast zouden de oprichters zichzelf een half jaar geen loon uitkeren, en heeft de top van het bedrijf beloofd hun loon tijdelijk te halveren.

Voor Sinterklaas spelen 

Naast de verhuurders, is ook het bedrijf zelf onvermijdelijk de dupe. De coronacrisis kon niet minder gelegen komen voor Airbnb, dat in 2020 eindelijk de stap naar de beurs wilde wagen. De kans wordt steeds kleiner dat dit voornemen realiteit wordt, vertelt Richard Holway aan The Guardian, een analyst bij TechMarketView. ‘Airbnb zit in bijzonder slechte papieren’, aldus Holway. ‘In tegenstelling tot andere deelplatformen, zoals Uber, die nu zaken kunnen leveren in plaats van mensen te vervoeren, kan Airbnb niet diversifiëren. Het coronavirus haalt hun hele businessmodel onderuit.’ 

‘Airbnb zit in bijzonder slechte papieren. Het coronavirus haalt hun hele businessmodel onderuit’

Analist Richard Holway

Wat de bedrijfstop extra slapeloze nachten zal bezorgen, is de tijdsdruk die ze voelen voor die langverwachte beursintroductie, legt de Nederlandse platformeconoom Martijn Arets ons uit via de telefoon. ‘Airbnb bestaat intussen bijna twaalf jaar. Voor een techbedrijf is het vrij laat om dan pas naar de beurs te stappen. Het platform heeft er zeker in de beginjaren bewust voor gekozen om hun medewerkers een relatief laag loon uit te keren, maar hen wel aandelen in het bedrijf te geven ter compensatie. Een beursgang is voor medewerkers het moment om hun aandelen te verzilveren. Alleen zit er een vervaldatum op die aandelen en die valt voor een deel van de medewerkers in november dit jaar en halverwege volgend jaar. Als ze dan nog steeds geen intrede hebben gemaakt op de beurs, verdienen de werknemers mogelijk niks aan die aandelen.’

Volgens Arets is het ook mede daarom dat Airbnb ten tijde van de coronacrisis met een actie komt om hun imago op te blinken. Zo startten ze vorige week met ‘Frontline’, waarmee ze 100.000 accommodaties verspreid over verschillende landen optioneel gratis beschikbaar willen stellen voor zorgverleners. Zij kunnen dan terecht in een schone, veilige logeerplek in isolatie, die dichter bij de werkplek ligt. Airbnb roept verhuurders op om hun woonst hiervoor open te stellen. ‘Dat klinkt natuurlijk mooi’, aldus Arets. ‘Maar het kost Airbnb niks, want het zijn de verhuurders die de accommodatie gratis moeten aanbieden. Zo is het makkelijk om voor Sinterklaas te spelen. Ze zetten hun bedrijf met deze actie in een positief daglicht, om zo de stakeholders tevreden te houden met het oog op die beursintroductie.’  Volgens de platformeconoom is het een patroon dat we nu overal zien in de economie. ‘Iedereen probeert de rekening naar iemand anders te verschuiven. De kleine kwetsbare groepen zijn daarbij het vaakst de dupe.’