De coronacrisis treft niet alleen bedrijven. In het Verenigd Koninkrijk zijn minstens dertien universiteiten in hun bestaan bedreigd. Dat blijkt uit een rapport van het Britse Institute for Fiscal Studies. Dit betekent dat bijna 8 procent van alle instellingen in het Britse hoger onderwijs in de problemen dreigt te komen.

Om de instellingen van een bankroet te redden, zal volgens de onderzoekers een injectie van de Britse overheid noodzakelijk zijn.

Hoog gerangschikte universiteiten met een groot aantal internationale studenten dienden weliswaar het zwaarste inkomensverlies te melden, maar vooral minder prestigieuze instellingen zouden de grootste risico’s lopen. Namen van de meest bedreigde instellingen werden niet bekendgemaakt.

Kwart

‘De gevolgen van de corona-crisis vormen een sterke financiële bedreiging voor het Britse hoger onderwijs,’ aldus de analyse. ‘De meeste instellingen hebben tijdens de crisis een deel van hun vermogen moeten inleveren.’

De schattingen over de verliezen lopen ver uiteen en variëren tussen 3 miljard pond tot 19 miljard pond. Die schade zou tussen 7,5 procent en bijna 50 procent van het volledige jaarinkomen van de sector vertegenwoordigen. Het Institute for Fiscal Studies maakt gewag van een inkrimping met 11 miljard pond. Dat zou overeenkomen met ongeveer een kwart van het totale jaarinkomen van de sector.

‘Maar er zijn tussen de instellingen grote verschillen,’ benadrukt de studie. ‘Universiteiten met veel internationale studenten kunnen met een belangrijk inkomstenverlies worden geconfronteerd, maar zij beschikken ook over grotere financiële buffers om tegenslagen op te vangen.’

‘Zij kunnen het verlies aan buitenlandse studenten ook proberen op te vangen door in grotere mate op de binnenlandse markt te gaan rekruteren. Die tactiek dreigt echter nefast te zullen worden voor de minder hoog gerangschikte instellingen. Zij dreigen immers een groot deel van hun potentiële doelgroep aan collega’s met een grotere reputatie te zullen verliezen.’

‘Zonder aanzienlijke ontslagen zullen vele instellingen niet in staat blijken om de tekorten met kostenbesparingen te beperken,’ aldus het rapport. ‘Een sterke afslanking van het personeelsbestand dreigt echter de kwaliteit van het onderwijs aan te tasten.’

Onderzoek

Het Britse hoger onderwijs telt in totaal 165 instellingen. De onderzoekers noemen geen namen, maar suggereren dat dertien universiteiten op lange termijn zonder overheidssteun of schuldsanering mogelijk niet langer levensvatbaarheid zullen blijken. Tegelijkertijd wordt erop gewezen dat voor de redding van deze instellingen een budget van 140 miljoen pond zou volstaan.

‘Deze gerichte reddingsoperatie zou veruit de goedkoopste optie zijn,’ zegt Elaine Drayton, economiste bij het Institute for Fiscal Studies. ‘Er zou ook gekozen kunnen worden voor de financiering van onderzoek, maar deze optie zou een groot deel van zijn doel dreigen te missen. De instellingen die het grootste gevaar lopen, zijn immers ook het minst actief op het gebied van onderzoek.’

De Britse National Union of Students werpt op dat de crisis veel van de tekortkomingen heeft blootgelegd van het Britse onderwijssysteem, dat volgens de organisatie immers teveel als een economische markt wordt bekeken.

Woordvoerders van het Britse ministerie van onderwijs merken op dat ook de universiteiten toegang hebben tot de noodhulp die de overheid ter beschikking stelt van sectoren die door de coronacrisis zijn geraakt.