Of het nu om Leo Messi of de taliban gaat, overal duikt de naam Qatar op

Het piepkleine landje Qatar in het Midden-Oosten is erg gesteld op de taliban. Meer dan 20 hooggerangschikte leiders van de islamitische beweging en hun families zijn sinds het begin van de jaren 2010 gestationeerd in de hoofdstad Doha. Hun verblijf wordt door het emiraat gefinancierd.

Aangemoedigd door de VS rolde de emir van Qatar in 2013 de rode loper uit voor de leiders van de taliban. Sindsdien, zegt een Afghaanse zakenman in het land in de Mail+, rijden ze in de hoofdstad Doha rond “in grote luxe auto’s, met dure zonnebrillen op”, en zijn ze topklanten bij de koeriers die levensmiddelen, maaltijden en alles wat ze nodig hebben” aan huis leveren. De olierijke staat biedt zijn talibangasten en hun gezinnen alle comfort. “Luxe SUV’s, gratis medische zorg en huizen met airconditioning zo groot als kleine kastelen, schreef Newsweek al in 2015.

De “Guantanamo 5”

Onder hen de Guantanamo Five, vijf talibanleiders die jarenlang vastzaten op Guantanamo. In 2015 werden ze vrijgelaten in ruil voor de Amerikaanse soldaat Bowe Bergdahl. Die werd van 2009 tot 2014 gevangen gehouden door het aan de taliban gelieerde Haqqani-netwerk in Afghanistan en Pakistan.

De vertegenwoordiging van de taliban in Doha. (AP Photo/Osama Faisal, File)

Dat Qatar vredesbesprekingen tussen de VS en de taliban faciliteerde is één zaak, maar dat ze “een van de meest moorddadige politieke groeperingen in de moderne geschiedenis steunen is iets heel anders”, aldus de Britse krant.

Qatar wordt er al jaren van beticht terroristische organisaties en regimes te ondersteunen. Onder hen: Hamas, de Islamitische Staat, Al Qaeda, de Moslimbroedergemeenschap, de taliban… Ook de goede banden die het emiraat onderhoudt met Iran is zijn buurlanden een doorn in het oog. Dat is het gevolg van het conflict tussen soennitische en sjiitische moslims dat in het Midden-Oosten de kloof vormt tussen het sjiitische Iran en de soennitische Golfstaten. Ook in de rest van de wereld wordt Qatar verguisd. Vanwege zijn “misbruik van buitenlandse werknemers” en het verbod op homoseksualiteit.

Europa zwijgt…

Maar de meeste Europese regeringen blinken uit door hun stilzwijgen wanneer het over Qatar gaat. De nauwe banden tussen de Europese zakenwereld en het emiraat laten weinig manoeuvreerruimte over.

Een van die landen is Frankrijk, waar het emiraat minderheidsaandeelhouder in een reeks Franse bedrijven. Denk aan Total, Vinci, Veolia Environnement, LVMH, Vivendi,… Op de Champs-Élysées bezitten de Qatari duizenden vierkante meters vastgoed. Verder zijn ze de op één na grootse aandeelhouder van de groep AccorHotels. Tenslotte bezitten ze bijna een kwart van de aandelen van het Casino van Cannes, dat op zijn beurt een reeks hotels uitbaat. 

Dan is er het VK, dat een van de belangrijkste exporteurs naar Qatar is en er een luchtmachtbasis heeft. Over het Kanaal profiteert men wel degelijk van defensiecontracten ter waarde van miljarden ponden. Qatar heeft voor 40 miljard pond Londens vastgoed in bezit, waaronder Harrods, het Ritz en de Shard. Ook Heathrow Airport is voor meer dan 20 procent eigendom van de Qatar Investment Authority (QIA). Daarmee is het de belangrijkste aandeelhouder. In Duitsland zijn de Qatari’s dan weer de op twee na grootste aandeelhouders in het Duitse autoconcern Volkswagen.

Ook Messi staat nu op de loonlijst van het emiraat

Het wereldkampioenschap voetbal volgend jaar in Qatar zal het land nog meer in de actualiteit brengen. Zo wordt al lang gewag gemaakt van corruptie bij de toewijzing van dat WK. In de aanloop ervan stierven bij de werken voor de bouw van de 12 nieuwe stadions al meer dan 7.000 arbeiders. Waarschijnlijk ligt dit aantal nog hoger, niet elk land geeft deze gegevens vrij of het wordt nauwelijks onderzocht. Dat verhindert niet dat Qatarees geld genereus door Europese voetbalcompetities stroomt.

Leo Messi is sinds zijn transfer naar PSG nu de facto een werknemer van het emiraat geworden. Vraag is of hij aan de Qatarese druk zal kunnen weerstaan om toch nog deel te nemen aan het WK 2022. Maar niet enkel Messi dikt zijn bankrekening aan met Qatarees geld. Via sponsoringovereenkomsten (Qatar Airways) profiteren ook verschillende Europese clubs van Qatarese petrodollars. Tot vorig seizoen prijkte het merk van de vliegtuigmaatschappij ook op shirts van het Belgische KAS Eupen. Die reclame maakte ondertussen plaats voor die van de Aspire Zone Foundation uit Qatar. Die is sinds 2012 de eigenaar van de club.

Een reclamebord van Qatar Airways is zichtbaar tussen de twee wereldsterren van PSG: Neymar en Messi. De shirtreclame van de luchtvaartmaatschappij heeft plaatsgemaakt voor de Accor Hotels Group, waarvan Qatar ook mede-aandeelhouder is. (Laurent Zabulon/ABACAPRESS.COM)

FIFA en co draaien rond de pot

De werkomstandigheden van de 1,5 miljoen Indiërs, Maleisiërs, Nepalezen, Filipijnen en andere nationaliteiten in Qatar zijn al meermaals door verschillende ngo’s aan de kaak gesteld, maar zowel de FIFA als het organiserend comité blijven rond de pot draaien. 

Onlangs verschenen er ook meerdere acties vanuit enkele federaties die aanwezig zullen zijn op het WK. Zo zagen we de Rode Duivels in een T-shirt met als opschrift ‘Football supports change’. Het is duidelijk dat er heel onenigheid is rond de werkomstandigheden maar verder dan een speciaal T-shirt, durven de federaties duidelijk niet gaan. De wreedheden van de taliban indachtig is het wachten op een voetbalfederatie die zijn deelname aan het WK 2022 annuleert als protest. Dat zou pas een boodschap aan het adres van de FIFA en de Qatarese machthebbers zijn.

Meer