Het vaccinatiepaspoort zal wellicht een essentieel document worden in de nabije toekomst, wanneer de meeste landen terug zullen opengaan voor buitenlandse bezoekers. Overheden en bedrijven zullen op het ongeteste document moeten vertrouwen om personen over grenzen heen te hevelen. Maar wat zijn dan precies de spelregels van dit paspoort?

Hoewel er al veelvuldig wordt geëxperimenteerd met het vaccinatiepaspoort in Thailand, binnen enkele Caribische eilanden en tussen Australië en Nieuw-Zeeland, zijn er ook enkele landen dichter bij ons die dat document snel in omloop willen zien.

Een van de Europese landen die momenteel het hardst ijvert voor een snelle invoer van een vaccinatiepaspoort is Griekenland. De Grieken zijn namelijk van plan om reizigers terug te verwelkomen vanaf 14 mei. Maar enkel de toeristen die al een prikje hebben gehad, zullen welkom zijn. Reizigers zullen het land ook mogen betreden als ze kunnen bewijzen dat ze recent hersteld zijn van een infectie of een negatieve test hebben afgelegd voor ze het vliegtuig opstapten.

Die maatregelen zijn broodnodig voor het mediterraan land dat ongeveer 850.000 werknemers in de toeristische sector kan tellen. Toerisme is ook goed voor zeker een kwart van het bbp van Griekenland voor de pandemie toesloeg. Dat is het grootste aandeel van toerisme in het bbp van een land in de hele Europese Unie.

Druk van de luchtvaartindustrie

Vanuit de luchtvaart klinkt de noodkreet voor de invoer van het paspoort ook steeds luider. Volgens The International Air Transport Association (IATA), dat 290 luchtvaartmaatschappijen vertegenwoordigt, zal de sector zeker 95 miljard dollar verliezen in 2021. En in 2020 waren de verliezen nog groter.

De bedrijven ondersteunen een aantal technologische opties zoals het online verifiëren of passagiers een negatieve Covid-test hebben afgelegd voor ze aan boord gaan. De IATA zet in ieder geval al zijn schouders onder verschillende formules voor deze toepassing zoals een ‘Travel Pass app’ en een ‘CommonPass’, wat feitelijk digitale portfolio’s voor Covid-testen zijn. Die laatste wordt tevens ontwikkelt door het Wereld Economisch Forum (WEF).

De praktische problemen van het paspoort

Eenmaal het paspoort in gebruik zou zijn, zou dit de redding van de reissector moeten zijn. Bars, restaurants en gyms zouden digitale portfolio’s van Covid-testen ook kunnen inzetten om de heropening te versoepelen. 

Toch zijn er nog enkele vraagtekens over de werking van zo’n vaccinatiepaspoort.

• Geen enkel vaccin is op dit moment 100 procent effectief tegen het coronavirus. Zelfs een gevaccineerde persoon zou in theorie dus een besmetting kunnen meedragen.
• Sommige vaccins, zoals het Russische Spoetnik V, zijn niet overal goedgekeurd. Mag je door de grenscontrole met je vaccinatiepaspoort als je een prikje hebt gekregen dat niet erkend wordt in dat land? China bevestigde al dat buitenlanders het land voorlopig niet zullen binnen mogen zonder een Sinovac-shot.
• Men vraagt zich ook af of de invoer van zo’n paspoort wel eerlijk zal zijn. Inwoners van rijkere landen die beschikken over een degelijke vaccinvoorraad zullen namelijk sneller kunnen reizen dan armere landen die amper vaccins konden opkopen. Ook jongeren zullen achterblijven op oudere mensen, die voorrang kregen voor een prikje.