“Indien 79% van de Fransen tijdens de tweede ronde gaat stemmen, en 44% daarvan voor Le Pen stemt, haalt ze 50,25% van de stemmen indien 90% van haar kiezers opdagen en slechts 70% van de kiezers voor de andere kandidaat zich op 7 mei in het stemhokje melden.”
Nadat de verkiezing van Marine Le Pen tot president van de Republiek in 2017 al van ‘onmogelijk’ tot ‘onwaarschijnlijk’ was geëvolueerd, verschuift die kans nu stilaan van ‘onwaarschijnlijk’ tot ‘zeer mogelijk’, schrijft Serge Galam, een fysicus bij het Franse CNRS (de grootste Franse overheidsorganisatie voor fundamenteel wetenschappelijk onderzoek) en Sciences-Po, in de krant Libération.
De media bombarderen ons al maandenlang met eenzelfde scenario. Le Pen wint de eerste ronde, maar moet in de tweede ronde de duimen leggen voor haar tegenkandidaat. Volgens de peilingen zou dat de 39-jarige, partijloze ex-minister van Economie Emmanuel Macron (En Marche!) zijn.
Galam zet daar een eenvoudig rekensommetje tegenover en maakt gehakt van het scenario dat de pers ons zo graag voorschotelt (Think Trump).
Galams uitgangspunt – een waarmee niemand rekening houdt – is het mobilisatieniveau dat elk van beide kandidaten tijdens de tweede ronde weet te genereren.
Twee zaken staan vast, schrijft de wetenschapper:
- De mensen die Marine Le Pen steunen, zijn het zekerst van hun stem (85% van haar aanhang zegt zeker voor MLP te zullen stemmen)
- De kans dat vele mensen zich in de tweede ronde onthouden is groot (schandalen waarin zowat alle kandidaten gemengd zijn, anti-politiek sentiment, zwakke kandidaten in het algemeen,…)
Het voorbeeld dat Galam aanhaalt bevestigt een theorie die eerder al door de Amerikaanse zakenbank Goldman Sachs naar voren was gebracht. De fysicus gebruikt daarvoor een formule, die uitlegt dat hoe groter het relatieve aandeel van de onthoudingen is, hoe groter de kans dat MLP het haalt, zelfs met een beperkt aantal stemmen voor het Front National:
Deze hypothese wordt nog eenvoudiger uitgelegd door Goldman Sachs:
‘Terwijl het nationale gemiddelde voor de opkomst in Frankrijk rond de 80% ligt, zal Le Pen 85% van haar aanhang zien opdagen. Indien haar tegenkandidaat maar 75% van zijn aanhang kan mobiliseren, is Le Pen de volgende president van Frankrijk.”
Conclusie: het zijn de onthoudingen die het verschil zullen maken. Hoe meer mensen zich in de tweede ronde onthouden – en het zijn meestal de niet-Le Pen-stemmers die dat zullen doen -, hoe groter de kans wordt dat Marine Le Pen straks haar intrek in het Elysée neemt.
