Kredietverlening in eurozone stagneert: een signaal voor de ECB om de renteverhogingen te staken?

Het lijdt geen twijfel: het verstrakkende geldbeleid van de Europese Centrale Bank (ECB) heeft effect, zo blijkt uit gegevens over de kredietverlening door banken in de eurozone. Een signaal dat de voorstanders van een soepeler geldbeleid zal bevallen.

In het nieuws: De kredietverlening (door de banken) in de eurozone is in april gestagneerd.

  • Het aantal particuliere kredieten is slechts met 0,02 procent toegenomen in vergelijking met maart, zo blijkt uit een ING-rapport dat Business AM kon raadplegen.
  • De leningen aan niet-financiële bedrijven zijn ten opzichte van maart licht gedaald met 0,03 procent. Dat is de vijfde nettodaling in zes maanden tijd.
  • Ook de monetaire groei daalde sterker dan verwacht: de jaarlijkse groei van de totale geldhoeveelheid daalde in april met 1,9 procent (op jaarbasis).
  • De zogenaamde M3-maatstaaf – de meest gebruikte indicator om na te gaan hoeveel geld er in omloop is – liet een nog grotere daling zien van 5,2 procent. Nog nooit was die afname zo fors.

Opgemerkt: De dinsdag gepubliceerde gegevens hebben betrekking op de eerste maand na het begin van de onzekerheid in de financiële sector in maart.

  • Analisten van ING geven aan dat dit de kredietverlening verder kan verzwakken, “maar voorlopig is er geen structurele trendbreuk zichtbaar.”
  • De verzwakking verloopt geleidelijk en lijkt te zijn beïnvloed door hogere rentetarieven en zwakke investeringsvooruitzichten, maar ook door de trendbreuk rond het werkkapitaal sinds 2022, schrijven de analisten.
    • Vorig jaar werd meer geleend voor werkkapitaal en voorraden, deels als gevolg van verstoringen in de toeleveringsketen en economische onzekerheid.
    • Nu de problemen met de toeleveringsketen langzaam verdwijnen en de werkkapitaalkosten stijgen door de hogere rente, zien we echter een kentering.
    • Dit zou slechts een tijdelijk verschijnsel kunnen zijn, klinkt het bij ING, maar het is duidelijk dat er momenteel sprake is van een dalende trend wat de kredietverstrekking betreft.

Sombere economische vooruitzichten

Tussen de lijnen: Zal dat alles de ECB aanzetten om de renteverhogingen stop te zetten?

  • Tijdens de laatste persconferentie van de ECB zei voorzitter Christine Lagarde dat “de monetaire transmissie momenteel sterk is”. Dat betekent dat de door haar genomen monetaire maatregelen (lees: renteverhogingen) een impact hebben op de reële economie.
  • De monetaire instelling heeft tijdens de jongste bijeenkomst de rente met 25 basispunten opgetrokken. Tijdens de drie voorgaande vergaderingen ging de voorkeur uit naar een verhoging met 50 basispunten.
    • Carsten Brzeski, econoom bij ING, voorspelde al dat de ECB daarmee de laatste fase van haar monetaire verkrapping inluidde.
    • Die voorspelling zou wel eens correct kunnen zijn als we ons baseren op de huidige data: “De gegevens van april over de monetaire ontwikkelingen bevestigen deze sterke monetaire transmissie en vertroebelen de economische vooruitzichten voor de komende maanden, omdat de economische activiteit vanaf nu waarschijnlijk zal afzwakken door de zwakke kredietverlening. Voor de ECB is dat een verder bewijs dat haar verkrappingsbeleid werkt en het zou de duiven (voorstanders van een soepel geldbeleid red.) een sterker argument kunnen geven om deze zomer een einde te maken aan de renteverhogingen”, aldus ING.

Conclusie: We zullen eerst de gevolgen van de monetaire verkrapping door de ECB op de economie moeten ondergaan voordat we kunnen hopen op enige verlichting.

Er wordt reikhalzend uitgekeken naar het einde van de rentestijging, maar sommige doemdenkers voorspellen dat we nog geduld moeten hebben voordat we het licht aan het einde van de tunnel zien, waarschijnlijk in september. Een rentedaling zou pas voor de tweede helft van 2024 zijn.

(ns)

Meer