Steeds meer mensen maken de keuze om freelance aan de slag te gaan. In bepaalde landen, zoals de Verenigde Staten, zijn zelfs één op de drie werkende mensen inmiddels freelance. Dat lijkt indrukwekkend (en eigenlijk is het dat ook), maar er moet hier toch een kanttekening bij worden gemaakt. Heel wat mensen starten namelijk als freelancer in bijberoep waardoor ze niet volledig financieel afhankelijk zijn van hun freelance activiteiten. Ben jij wel van plan om voltijds freelancer te worden? Dan is het vooral belangrijk om je op voorhand even grondig af te vragen of dat wel leefbaar zal zijn. Zal je er met andere woorden in slagen om voldoende geld te verdienen met je freelance job? Het is een cruciale vraag waarop we in dit artikel een antwoord proberen te geven.

Is er een (voldoende grote) afzetmarkt voor jouw diensten?

De eerste en misschien ook wel meteen de belangrijkste vraag heeft betrekking op de afzetmarkt voor jouw diensten. Veel mensen willen proberen om van hun hobby ook hun werk te maken, maar komen er al snel achter dat dat geen goed idee is. Vaak is het namelijk zo dat er helemaal geen vraag is naar de diensten die men wil gaan aanbieden. Is die markt er wel? Controleer dan op voorhand goed welke partijen daar reeds binnen actief zijn. Voor verschillende sectoren geldt namelijk dat het dienstenaanbod er volledig in wordt gecontroleerd door enkele grote partijen. Dat hoeft op zich geen probleem te vormen, ware het niet dat zij doorgaans over veel meer middelen beschikken dan jij als kleine freelancer. Controleer dus zeker niet alleen of er sprake is van een afzetmarkt of niet, maar ook in welke mate die markt reeds al dan niet is verzadigd.

Hoe staat het met je financiële situatie?

Hoe je het ook draait of keert, (voltijds) starten als freelancer betekent ook dat je een financiële sprong in het diepe waagt. Niemand kan namelijk van bij de start van zijn of haar freelance carrière met honderd procent zekerheid zeggen dat die carrière ook daadwerkelijk zal slagen. Omwille van deze reden wordt het sterk aangeraden om te starten als freelancer op het ogenblik dat je reeds over wat spaargeld beschikt. Op die manier zal een moeilijke start niet meteen een vernietigende impact hebben op je financiële situatie. Dat is echter niet alles.

Vooraleer als freelancer aan de slag te gaan, is het ook altijd interessant om een financieel plan op te maken. Dat financieel plan moet niet alleen een duidelijk beeld geven van alle opstartkosten die gepaard gaan met je freelance onderneming, daarnaast is het ook belangrijk om rekening te houden met de periodieke kosten die betaald moeten worden. Met welke vaste kosten word je dus met andere woorden in deze fase van je leven geconfronteerd en zal je die kosten blijven betalen wanneer je inkomen tijdelijk (grotendeels) weg komt te vallen?

Zal je als freelancer genoeg kunnen verdienen?

Eveneens een belangrijke vraag die je aan jezelf moet stellen vooraleer je daadwerkelijk aan de slag zal gaan als freelancer heeft betrekking op het inkomen dat je gaat realiseren. Laten we er voor de eenvoud even vanuit gaan dat je er voor kiest om hetzelfde beroep aan te nemen als freelancer dan je eerder als werknemer hebt uitgeoefend. Het bepalen van een uurtarief moet dan eigenlijk zeer eenvoudig zijn, toch? Niet helemaal. Het is namelijk zo dat je als freelancer geconfronteerd wordt met heel wat extra kosten die allemaal betaald moeten worden. Denk dus goed na vooraleer je de kostprijs van je diensten gaat bepalen.

Op het ogenblik dat je zelfstandig aan de slag gaat, is het belangrijk om er rekening mee te houden dat verschillende zaken die eerder door je werkgever werden betaald nu voor je eigen rekening zullen zijn. Het gaat daarbij onder meer om de sociale zekerheidsbijdragen. Vergis je niet, die bedragen zijn per kwartaal te betalen en kunnen behoorlijk oplopen. Dat is echter niet alles, want bovendien moet je ook nadenken over eventuele verzekeringen waar je nood aan hebt en mogelijks ook een auto die je eerder van je werkgever kreeg. Maak een zo concreet mogelijke lijst op met alle kosten waar je als freelancer mee zal worden geconfronteerd en bepaal op basis daarvan welke kostprijs jij voor jouw diensten moet vragen om rendabel te kunnen zijn.

Heb je een passie voor ondernemen of niet?

Niet langer voor een baas, maar gewoon voor jezelf moeten werken, klinkt bijzonder ‘sexy’, maar helaas is het niet voor iedereen weggelegd. Om als freelancer te kunnen slagen, is het belangrijk om een passie te hebben voor ondernemen. Vergis je niet, wanneer je er een ‘9-to-5-mentaliteit’ op nahoudt, is het ondernemerschap absoluut niets voor jou. Je moet er namelijk rekening mee houden dat je naast de diensten die je moet aanbieden aan je klanten ook nog geconfronteerd zal worden met extra verplichtingen. In het bijzonder de hoeveelheid aan administratie waar je als freelancer mee wordt geconfronteerd wordt vaak onderschat. Denk op dit vlak onder meer aan onderstaande eisen:

1. Het opmaken van offertes om nieuwe klanten aan te trekken;
2. Het opmaken van facturen;
3. Het betalen van verschuldigde facturen;
4. Het bijhouden van een klantenbestand;
5. Het indienen van de periodieke btw-aangiften;
6. Het regelen van de belastingaangifte.

In lijn met bovenstaande ligt het feit dat je als freelancer altijd op een georganiseerde manier te werk moet gaan. Begin niet met je activiteiten zonder dat je over een duidelijk systeem beschikt. Doe je dat wel? Dan is de kans groot dat je al snel tegen de nodige problemen aanloopt. Een goede voorbereiding is dan ook van cruciaal belang voor elke ondernemer.

Hoe flexibel ben je ingesteld?

Flexibiliteit is één van de belangrijkste eigenschappen waar freelancers over dienen te beschikken. Wil je voldoende geld verdienen om er een goede levensstijl op na te kunnen houden? In dat geval zal je niet alleen kwalitatieve diensten moeten aanbieden, daarnaast zal je ook een uitstekende service moeten verlenen. Alleen de combinatie van die twee zaken kan er uiteindelijk toe leiden dat je jouw belangrijkste concurrenten van de troon kan stoten. Flexibiliteit beperkt zich niet uitsluitend tot de manier waarop je met je klanten zal omgaan. Het spreekt namelijk voor zich dat ook de marktomstandigheden steevast aan wijzigingen onderhevig zijn. Ook op dat vlak moet je voldoende flexibel zijn om te kunnen inspelen op die veranderingen. Dat maakt aan de slag gaan als freelancer in de praktijk extra spannend!

Gedeeltelijk freelance starten kan interessant zijn

Op het ogenblik dat je financiële situatie aanzienlijke veranderingen in je professionele carrière eigenlijk niet toestaat of wanneer je er niet helemaal van overtuigd bent dat het beroep van freelancer iets voor jou is, kan het interessant zijn om niet voltijds als freelancer te starten. Op die manier hou je een (financiële) slag om de arm omdat je nog steeds kan rekenen op het inkomen van je parttime vaste job. Merk je dat freelance ondernemen toch iets voor jou is en ben je erin geslaagd om min of meer stabiele inkomsten te genereren? In dat geval is het nog altijd mogelijk om voltijds als freelancer aan de slag te gaan.