Een meerderheid van de Japanse bedrijven is niet geneigd om de salarissen in de loop van dit jaar te verhogen. Sommige ondernemingen maken zelfs gewag van een loondaling. Dat blijkt uit een rapport van het persbureau Reuters, gebaseerd op een enquête bij ruim vijfhonderd Japanse kaderleden.
Het onderzoek vond plaats in de aanloop naar de loononderhandelingen met de Japanse overheid, die volgende maand van start gaan.
De terughoudendheid wordt nog versterkt door een aantal ongunstige omstandigheden waarmee Japan rekening moet houden. De voornaamste daarvan is de uitbraak van het coronavirus Covid-19. China is immers voor Japan een cruciale handelspartner.
Abenomics
Loonsverhogingen vormen een onderdeel van Abenomics, de strategie van de Japanse premier Shinzo Abe om de economie van zijn land te stimuleren. Het onderzoek toonde echter dat 58 procent van de bedrijven geen verhoging van het basissalaris in het vooruitzicht stelt.
Vele ondernemingen opteren daarentegen voor de toekenning van bonussen. Die aanpak maakt immers een grotere flexibiliteit mogelijk. Bovendien bieden bonussen een betere kans om economische schommelingen op te vangen.
Onder druk van Abenomics zagen de Japanse bedrijven zich de voorbije jaren gedwongen om jonge en gespecialiseerde werknemers met hogere basislonen te lokken. Dat ging vaak ten koste van een aantal verhogingen die volgens anciënniteit waren voorzien.
‘Wanneer toch een verhoogd basissalaris ter sprake komt, verwijzen de meeste respondenten dan ook naar jonge werknemers,’ zeggen de onderzoekers. ‘De ondernemingen vrezen dat hun wervingsbeleid zonder loonsverhogingen niet de gewenste resultaten zal opleveren. Maar ook dan wordt die verhoging meestal tot maximaal 3 procent beperkt.’
Gelijkheid
De enquête toonde nog dat vele bedrijven zich moeilijk kunnen vinden in het streven van Abe naar een gelijk loon voor gelijk werk voor zowel vaste werknemers als voor parttimers en onderaannemers. ‘Dat uitgangspunt zou volgens vele respondenten het concurrentievermogen van de Japanse bedrijven aantasten en de vitaliteit van de Japanse samenleving ondermijnen,’ zeggen analisten.
‘In Japan is er vaak een grote kloof tussen de twee categorieën medewerkers,’ verduidelijken de analisten. ‘Een streven naar gelijk loon voor gelijk werk zou dan ook betekenen dat de vergoedingen van de lager betaalde werknemers sterk zouden moeten worden opgetrokken.’
