Italië heeft het traagste rechtssysteem van de hele Europese Unie. Dat blijkt uit een onderzoek van de Europese Commissie over de efficiëntie, de kwaliteit en de onafhankelijkheid van de rechtsstelsels van de lidstaten van de Europese Unie. De onderzoekers merken daarbij op dat de traagheid bij de beslechting van rechtszaken in Italië een constant gegeven blijkt.
Een dossier verschijnt in Italië volgens het rapport gemiddeld pas na meer dan vijfhonderd dagen voor een rechtbank voor een behandeling in eerste aanleg. Een procedure in beroep blijkt bijna achthonderd dagen in beslag te nemen. Voor een definitieve uitspraak van het Italiaanse hooggerechtshof zou zelfs met een gemiddelde periode van 1.300 dagen rekening moeten worden gehouden.
Achterstand
“Italië wordt tevens met een grote wachtrij van lopende zaken geconfronteerd”, zeggen de onderzoekers nog. “Bovendien heeft het land per honderdduizend inwoners ook opvallend weinig rechters. Daarentegen heeft Italië per hoofd van de bevolking het grootste aantal advocaten van de hele Europese Unie.”
De problemen situeren zich niet alleen in strafzaken, want ook op het gebied van administratieve rechtspraak blijken alleen Malta en Portugal nog trager dan Italië.
“Het is een positief signaal dat Italië een deel van zijn achterstand in burgerlijke procedures en handelszaken heeft kunnen wegwerken”, erkent Didier Reynders, Europees commissaris van Justitie, in een commentaar op de studie. “De wachttijden in het Italiaanse gerechtelijke systeem blijven echter nog altijd ver achter op het Europese gemiddelde.”
Percepties
Italië blijkt bovendien ook povere scores te halen in een onderzoek dat het bureau Eurobarometer heeft opgezet naar de percepties over de onafhankelijkheid van de nationale rechtsstelsels. Daarbij blijkt Italië binnen de Europese Unie alleen betere cijfers te halen dan Bulgarije, Polen, Slowakije en Hongarije. Het probleem wordt vooral toegeschreven aan percepties over mogelijke druk van de overheid en de politiek op het Italiaanse gerecht.
Marta Cartabia, Italiaans minister van Justitie, werkt wel aan een hervorming van het strafproces. Cartabia wil een maximale termijn voorzien waarin het hele geding, alle beroepsprocedures inbegrepen, moet worden afgerond. Ook worden de mogelijkheden voor beroepsprocedures beperkt.
Daarnaast streeft de minister eveneens naar een systeem dat aan bepaalde dossiers prioriteit moet verstrekken. Dat kon tot op dit ogenblik alleen worden gerealiseerd door interne circulaires van de afzonderlijke parketten.
De rechts-populistische Lega Nord en de Partito Radicale willen anderzijds de macht van de Italiaanse rechterlijke macht beperken. Daarvoor willen de twee partijen een referendum houden.
(bzg)
