Komt er nu een prijzenplafond voor gas in Europa of niet? Al maandenlang lobbyden zowel minister van Energie Tinne Van der Straeten (Groen) als premier Alexander De Croo (Open Vld) voor dat dossier. Na een Europese raad voor energieministers kraaide Van der Straeten zelfs al victorie: een grote diplomatieke doorbraak, mee door België geforceerd, had in Europa resultaat opgeleverd. Een trektocht langs de TV-studio’s volgde.
Een kleine week later nam men bij Open Vld wel de bocht, en excuseerde ondervoorzitter Jasper Pillen (Open Vld) zich voor “al te voluntaristische communicatie” rond dat prijzenplafond. Te vroeg gejuicht. Bij Groen kreeg men geen verontschuldigingen over de lippen, en “zou het straks wel duidelijk zijn dat het plafond er wél Europees zou komen”. Alle kopstukken en voorzitters gingen daarbij rond Van der Straeten staan: zij zou de klus straks klaren.
Vandaag ziet dat er moeilijker en moeilijker uit. Want vrijdag komen de Energieministers van de EU weer samen, maar er is geen echte vooruitgang. Er komt immers geen concreet voorstel van de Europese Commissie rond dat prijzenplafond, zo weet De Standaard.
De reden? De Duitsers, van wie Van der Straeten dacht op haar vorige meeting, dat ze de groene minister van Energie Robert Habeck aan haar kant had gekregen, zijn weer helemaal terug op hun oude standpunt: geen groepsaankopen en geen plafond. De reden is simpel: kanselier Olaf Scholz is zowel in Qatar als in Canada al gaan shoppen, voor enkel zijn land, en heeft daar erg duur betaald. Elke gezamenlijke deal, of elk plafond, dreigt Duitsland nu in verlegenheid te brengen. Niet leuk, als je te veel blijkt betaald te hebben. De gasprijs is overigens ondertussen ook drastisch gezakt, naar niveaus onder die van één jaar geleden.
Zonder Duitse steun ook geen Nederlanders en Denen, die al langer aarzelden bij zoveel staatsinterventie in een vrije markt. Dat zou de bevoorradingszekerheid onder druk zetten, en dat is niet de bedoeling, zo argumenteren die.
Een brief van een heleboel lidstaten, met België maar ook Italië en Polen als trekkers, moest de Commissie overtuigen. Alle Zuid-Europese landen tekenden, net als Roemenië, Kroatië, Letland, Slovenië en Zweden. Maar dat volstaat niet, als Duitsland straks toch dwarsligt.
Enkel een discussie onder staats- en regeringsleiders, begin oktober in Praag, kan mogelijks dat scenario nog veranderen: dan zit niet langer Van der Straeten aan tafel met Habeck, maar moet De Croo het vriendelijk proberen forceren bij Scholz zelf.
