Nadat de vraagzijde van de Europese economie al klappen kreeg door de impact van de coronacrisis op de consumenten, moet nu ook de aanbodzijde een nooit eerdere geziene schok incasseren. De ene fabriek na de andere kondigt haar tijdelijke sluiting aan.
Behalve voor voeding en hygiëneproducten, leiden de lockdowns tot een dramatische val van de gezinsbestedingen. Niet alleen gaan de consumenten meer sparen en grote aankopen uitstellen, sommige bestedingen zijn simpelweg niet mogelijk, zoals café- of restaurantbezoek en reizen. Bovendien worden almaar meer gezinnen getroffen door inkomensverlies.
De krimp van de gezinsconsumptie alleen was al voldoende voor een grote economische terugval. Maar nu komt daar een abrupte productiedaling bij, waardoor uitzonderlijk zowel de vraag- als de aanbodzijde van de economie in een crisis verzeild zijn.
Ineenstorting: -22 procent
Van de grote Belgische bedrijven kondigen sensorenmaker Melexis en textielgroep Balta aan hun productie deels of volledig terug te schroeven. Eerder maakte Brussels Airlines bekend tijdelijk te stoppen met vliegen en legden de autofabrieken Audi Brussels en Volvo Cars Gent het werk neer, net als de truckbouwers Volvo Trucks en DAF Westerlo. Ook elders in West-Europa regent het tijdelijke bedrijfssluitingen.
De economen van de Amerikaanse bank JP Morgan verwachten dat de economische activiteit in Europa in het eerste kwartaal liefst 17 procent lager zal liggen dan het kwartaal ervoor, als gevolg van de rampzalige maand maart. Het Europese bruto binnenlands product keldert in het tweede kwartaal zelfs met 22 procent.
Ook voor de Amerikaanse economie is JP Morgan erg pessimistisch. Andere beurshuizen zijn eveneens somber over de wereldeconomie, maar gaan in hun prognoses niet zo ver als JP Morgan.
Volgens het gezaghebbende Duitse onderzoekinstituut Ifo staat het vast dat Duitsland, de motor van de Europese economie, in een recessie beland is. Het vertrouwen van Duitse ondernemers in de economie is in maart fors gedaald, zo blijkt uit de Ifo-barometer.
Wat na de zomer?
Het is gissen wanneer er herstel komt. De bedrijven weten het immers niet eens voor hun eigen activiteiten. Melexis: ‘Het is momenteel onduidelijk wanneer we onze bedrijfsactiviteiten onder normale omstandigheden zullen hernemen. Vandaag kunnen we de economische gevolgen van covid-19 niet kwantificeren.’
Het is momenteel onduidelijk wanneer we onze bedrijfsactiviteiten onder normale omstandigheden zullen hernemen
Technologiebedrijf Melexis
De economen van JP Morgan doen toch een poging en verwachten in Europa een spectaculaire inhaalbeweging (45 procent groei) in het derde kwartaal. Maar niet iedereen verwacht zo’n snelle comeback. ‘De onzekerheid blijft groot omdat we het antwoord op de vraag wanneer deze pandemie voorbij zal zijn, ten vroegste ergens in juli of augustus kunnen krijgen’, schrijft Stefan Duchateau, financieel consultant voor Argenta.
Grote Depressie
De onzekerheid over de economie vertaalt zich in uitzonderlijke nervositeit op de beurzen. ‘De financiële markten vertalen de open vraag in een ongeziene opeenvolging van scherpe dalingen die daags nadien (deels) worden gecompenseerd, wat op zijn beurs weer scherpe dalingen uitlokt’, zegt Duchateau.
‘In vergelijking hiermee was de beursvolatiliteit in 2008-2009 een lachertje. We moeten terug naar de oliecrisis in de jaren zeventig en de Grote Depressie om dergelijke aanhoudende onweersbuien op de financiële markten terug te vinden.’