De lidstaten van de Europese Unie hebben maandag een akkoord bereikt over een dynamisch prijsplafond voor gas. Dat moet ervoor zorgen dat gezinnen en bedrijven gespaard blijven van forse prijsstijgingen, zoals eerder dit jaar het geval was. Uit gegevens van S&P Global Commodity Insights blijkt dat het plafond al voor meer dan veertig dagen geactiveerd zou zijn, indien de EU daar in de zomer al een akkoord over had bereikt.
Wat als het Europese prijsplafond deze zomer al een feit was? Dan zou het mechanisme al voor meer dan 40 dagen geactiveerd zijn
Waarom is dit belangrijk?
De EU-landen waren er de afgelopen maanden niet in geslaagd om een akkoord te bereiken over een bovengrens voor de gasprijs. Noch over de uitvoering, noch over de prijs. Daar kwam maandag verandering in.In het nieuws: De lidstaten van de EU hadden eerder al een voorstel klaar over een prijsplafond, maar dat kreeg veel kritiek omdat de maximumprijs veel te hoog lag. Zelfs toen de Europese gasprijs de kaap van 350 euro per megawattuur rondde in augustus zou dat mechanisme niet geactiveerd worden.
- Het nieuwe prijsplafond ligt veel lager. Het mechanisme wordt geactiveerd wanneer er aan twee voorwaarden wordt voldaan:
- De Europese groothandelsprijs (de Nederlandse TTF futures) moet gedurende drie opeenvolgende dagen de bovengrens van 180 euro per megawattuur ronden.
- De gasprijs moet gedurende die periode ook minstens 35 euro hoger liggen dan de referentieprijs voor vloeibaar gas (LNG) op de wereldmarkt.
- Volgens berekeningen van S&P Global Commodity zou het prijsplafond in augustus en september voor meer dan veertig dagen geactiveerd zijn, moest daar toen al een akkoord over zijn.
- Intussen is de Europese gasprijs gezakt tot 102 euro per megawattuur.
- Het prijsplafond zou wel eens noodzakelijk kunnen zijn wanneer de zomer van 2023 daar is. Dan vullen de Europese lidstaten hun gasreserves voor de komende winter. Kans bestaat dat dat minder vlot zal gaan dan dit jaar. Europa kon veel vloeibaar gas invoeren omdat de economische activiteit in China enorm was afgezwakt door de aanhoudende coronacrisis aldaar. Zodra de Chinese economie heropleeft, zal de vraag naar LNG fors toenemen. Dat zal wel nog niet voor morgen zijn.
Niet zonder slag of stoot
De details: Zo’n prijsplafond had heel wat voeten in de aarde omdat verschillende Europese landen, waaronder Nederland en Duitsland, zich onder meer zorgen maakten over de impact daarvan op de energiebevoorrading. Gevreesd wordt dat gezinnen en bedrijven daardoor minder op hun verbruik zullen letten, waardoor de vraag naar energie groot blijft.
- Hongarije heeft tegen een prijsplafond gestemd. Nederland en Oostenrijk hebben zich onthouden. Duitsland stemde alsnog voor een maximumprijs.
- Ook het Franse energiebedrijf Engie maakt zich zorgen over het prijsplafond. De energiereus verwacht dat de resultaten daardoor flink geraakt zullen worden.
Kanttekening: Simone Tagliapetra, energiedeskundige bij de economische denktank Bruegel, merkt op dat het prijsplafond een niet allesomvattende oplossing is.
- “De maximumprijs voor gas wordt in verschillende lidstaten gezien als een wondermiddel”, zegt hij in een gesprek met de politieke nieuwssite Politico. “Het is verkeerd om te denken dat alle problemen nu van de baan zijn.”
(lb)
