Er zijn tegenwoordig heel wat mensen die miljoenen of zelfs miljarden achter hun naam hebben staan. Maar wie zijn er nu eigenlijk de rijkste mensen aller tijden? En wat was hun vermogen? Dit zijn de 10 rijkste mensen ter wereld doorheen de volledige geschiedenis.
Weinig dingen spreken zo tot de verbeelding als de allerrijksten, de miljonairs of zelfs de biljonairs der aarde. Over dat laatste moeten we u wel al teleurstellen: er is tot op heden geen persoon geweest op de wereld die daadwerkelijk een biljoen in zijn of haar bezit had. Maar er zijn wel mensen, of moeten we zeggen mannen, die op basis van grondbezit wel dicht in de buurt kwamen.
De 10 rijkste mannen ter wereld
We kunnen deze lijst eigenlijk omdopen tot ‘De 10 rijkste mannen aller tijden’, want er is namelijk op de volledige lijst geen enkele vrouw te bespeuren. De redenen hierachter liggen ergens wel voor de hand. Veel van de rijkste mensen ooit zijn namelijk historische figuren, uit tijden waarin vrouwenemancipatie nog niet bestond.
Bovendien zijn het vaak de heersers, de leiders van een natie of een rijk, die op deze lijst terug te vinden zijn. Een rol die doorheen de geschiedenis nu eenmaal voornamelijk weggelegd was voor mannen.
Rijkdom in grond
We moeten deze lijst dus wel beginnen met een disclaimer, want rijkdom valt op verschillende manieren te meten. Zo heb je enerzijds rijkdom in werkelijke geldbedragen, de miljardairs van de wereld zeg maar. Anderzijds zijn er dan de mensen wiens rijkdom te meten is in hun grond. Die laatste groep moet natuurlijk ook opgenomen worden in de lijst.
We volgen daarin de maatstaf van TIME Magazine, dat probeerde om de rijkdom in grondgebied om te zetten in geld. Daarvoor zaten ze urenlang samen met academische economisten en historici. Vanuit die interviews kwamen ze tot de volgende lijst.
10. Jeff Bezos (1964 – …)
Vermogen: 182 miljard dollar
Jeff Bezos is op het moment van schrijven niet meer de rijkste man ter wereld. (Meer over hoe hij de rijkste man ter wereld werd, lees je hier.) Hij heeft een vermogen van 182 miljard dollar (meer dan 151 miljard euro) op zijn naam staan. Dat fortuin verdiende hij via zijn bedrijf Amazon, dat hij in 1994 oprichtte als een online boekenwinkel. In het prille begin waarschuwde hij mogelijke investeerders dat hij Amazon 70 procent kans gaf om volledig bankroet te gaan. Maar dat gebeurde dus niet.
Amazon is een van de populairste online retailers ter wereld. Sinds februari dit jaar kan het zelfs gezien worden als het op twee na meest invloedrijke bedrijf ter wereld. Het moet enkel Alphabet, het bedrijf achter Google, en Apple voor zich laten.
In 2000 richtte Bezos ook Blue Origin op, een ruimtevaartbedrijf. Hij wil hiermee volop inzetten op ruimtetoerisme, dat hij betaalbaar wil kunnen aanbieden in de toekomst. (Hier lees je meer over de plannen voor ruimtetoerisme van Bezos.) In 2013 voegde Bezos ook de krant The Washington Post toe aan zijn al indrukwekkende portemonnee. Hiervoor telde hij 250 miljoen dollar (214 miljoen euro) neer, wat voor een man met meer dan 100 miljard dollar in z’n bezit natuurlijk niet zo’n immense investering is.
Jeff Bezos doneerde al tientallen miljoenen van zijn fortuin aan verschillende goede doelen. Zijn donaties gebeurden in verschillende velden. Zo doneerde hij 30 miljoen dollar aan kankeronderzoek, maar gaf hij ook geld aan het opduiken van motoren van de Apollo 11.
9. Elon Musk (1971 – …)
Vermogen: 185 miljard dollar
Elon Musk is op het moment van schrijven de rijkste man ter wereld. (Meer over hoe hij de rijkste man ter wereld werd, lees je hier.) Hij heeft een vermogen van 185 miljard dollar (meer dan 154 miljard euro) op zijn naam staan. Dat fortuin verdiende hij via zijn bedrijven SpaceX en Tesla, dat hij in respectievelijk 2002 en 2003 oprichtte.
Met SpaceX ontwikkelde Musk Falcon-raketten en Dragon-ruimtevaartuigen. Die Dragons kan hij met de raketten in een baan rond de aarde of rond de maan brengen. Het dient voornamelijk om bemanning te brengen of te halen en ruimtestations te bevoorraden. Het is Elon Musk zijn doel om de planeet Mars te exploiteren.
8. Alan Rufus (1040 – 1093)
Vermogen: 194 miljard dollar
Alan Rufus was het neefje van Willem de Veroveraar en leefde van 1040 tot 1093. Samen met zijn oom nam hij deel aan de Normandische verovering van Engeland. Die werd ultiem beslist in de slag bij Hastings in 1066 die Willem de Veroveraar, samen met zijn neefje Alan Rufus, won.
In 1071 ontving hij van zijn oom de ‘Honour of Richmond’, een stuk grond in het noorden van huidig Engeland. In die periode werd de Honour of Richmond gezien als een van de belangrijkste gebieden van toenmalig Normandië. Op het moment van zijn dood had Alan Rufus 11.000 pond (12.500 euro) in zijn bezit. Dat klinkt alsof het belachelijk weinig is om op deze lijst terecht te komen. Maar in die tijd was dat bedrag gelijk aan 7 procent van het Bruto Nationaal Product van Engeland. Wat zich tegenwoordig zou vertalen naar 194 miljard dollar (166 miljard euro).
7. John D. Rockefeller (1839 – 1937)
Vermogen: 400 miljard dollar
Opnieuw een Amerikaan op de zevende plaats. John D. Rockefeller werd geboren op 8 juli 1839 en overleed op 97-jarige leeftijd in 1937. Gedurende zijn leven verzamelde hij zijn fortuin in de petroleumindustrie. Rockefeller is namelijk de man achter de Standard Oil Company, het grootste petroleumbedrijf van de Verenigde Staten. Op z’n hoogtepunt had Rockefeller zo 90 procent van de totale olie in handen. Hierdoor besliste het Amerikaanse Hooggerechtshof dat het bedrijf opgesplitst moest worden omdat dit naar een monopolie begon te ruiken. Zo ontstonden er 34 subbedrijven waaronder ExxonMobil, Chevron en BP.
In 1916 werd Rockefeller de eerste persoon ooit die een miljard dollar in zijn bezit had. Op de piek van zijn rijkdom had Rockefeller 1,5 tot 2 procent van de totale Amerikaanse economie in handen. Momenteel wordt zijn fortuin, omgerekend op basis van de inflatie, geschat op 400 miljard dollar (343 miljard euro)
Net als Bill Gates en Jeff Bezos tegenwoordig schonk ook Rockefeller een aanzienlijk deel van zijn fortuin aan het goede doel. Hij pompte onder andere 250 miljoen dollar in zijn eigen organisatie, de Rockefeller Foundation, die veel geld investeerde in hulp na de Eerste Wereldoorlog.
6. Andrew Carnegie (1835 – 1919)
Vermogen: 404 miljard dollar
Op de zesde plaats vinden we opnieuw een Amerikaan die gebruikmaakte van de Industriële Revolutie om zijn fortuin bij elkaar te sprokkelen. Andrew Carnegie deed dat niet met de olie-industrie, maar wel met de staalindustrie. Carnegie richtte de Carnegie Steel Company op en leidde zo de verdere expansie van de staalindustrie in de Verenigde Staten op het einde van de 19de eeuw.
Zijn totale vermogen wordt geschat op 404 miljard dollar (347 miljard euro). Net zoals veel andere miljardairs voor en na hem heeft Carnegie een groot deel van zijn rijkdom geïnvesteerd in verschillende goede doelen. Een enorm deel van zijn verworven fortuin gebruikte hij zo om 1.689 openbare bibliotheken te bouwen in de Verenigde Staten. Hierdoor was in 1930 de helft van de Amerikaanse openbare bibliotheken in de handen van de staalmagnaat. Verder investeerde hij ook tientallen miljoenen in onderwijs.
Carnegie stierf op 11 augustus 1919. Op dat moment had hij al 350 miljoen dollar (300 miljoen euro) weggeschonken. Zijn laatste 30 miljoen dollar (26 miljoen euro) ging na zijn dood ook naar het goede doel. Deze bedragen liggen een pak lager dan zijn vermogen nu geschat wordt, maar dat komt omdat dit omgezet werd naar de huidige verhoudingen tegenover het Amerikaanse BNP.
5. Jozef Stalin (1878 – 1953)
Vermogen: macht over een land met 9,6 procent van het globale brutoproduct
Jozef Stalin was de leider van de Sovjet-Unie van 1922 tot zijn dood in 1953. (Meer over het overlijden van Stalin lees je hier.) Tijdens zijn machtsperiode had hij dus de leiding over de volledige Sovjet-Unie, die op dat moment 9,6 procent van het wereldwijde brutoproduct vertegenwoordigde. Als je dat zou omzetten naar het brutoproduct zou dat gelijk zijn aan een totaal van 7,5 biljoen dollar (6,4 biljoen euro).
Stalin maakte deel uit van de Communistische partij en wist na het overlijden van Lenin steeds meer macht te verwerven. Maar helemaal koosjer was hij natuurlijk niet. Stalin hield er een totalitair bewind op na waardoor het BNP van de Sovjet-Unie in principe in zijn handen was.
Stalin was echter allesbehalve een filantroop en stond erom bekend zijn tegenstanders uit te wissen en zou verantwoordelijk zijn voor de dood van 9 tot 20 miljoen mensen.
4. Akbar de Grote (1542 – 1605)
Vermogen: macht over een rijk met 25 procent van het globale brutoproduct
Akbar de Grote heerste van 1556 tot 1605 over het Mogolrijk, het rijk dat nu ongeveer ter hoogte van India ligt. Het land was toen verantwoordlijk voor een vierde van het globale brutoproduct. Als iemand op dit moment 25 procent van het globale brutoproduct in handen zou hebben, zou dat gelijk zijn aan een bedrag van maar liefst 18,75 biljoen dollar (16,1 biljoen euro).
Tot op heden wordt Akbar de Grote gezien als de grootste keizer van het Mogolrijk. Die titel heeft hij voornamelijk te danken aan zijn uitvoerige godsdienstpolitiek. Hij was heel tolerante op het vlak van godsdienst en schafte zo de belasting voor de niet-moslims in het rijk af. Ook zocht hij verder toenadering tot andere godsdiensten.
Akbar de Grote heeft in zijn leven vijf zonen gekregen, vier daarvan stierven op jonge leeftijd, waardoor Salim de enige mogelijke troonopvolger was. Maar de relatie tussen Akbar en zijn zoon Salim was behoorlijk verbitterd. Salim was namelijk al in opstand gekomen tegen zijn eigen vader, die opstand werd uiteindelijk tegengehouden door Akbar en zijn leger. Hierna kwam het nooit meer echt goed tussen vader en zoon. Maar bij gebrek aan ander nageslacht moest Akbar uiteindelijk toch toegeven en volgde zijn zoon hem na zijn dood op.
3. Song Shenzong (1048 – 1085)
Vermogen: macht over een rijk met 25 tot 30 procent van het globale brutoproduct
Song Shenzong was de keizer van de Chinese Song-dynastie van 1067 tot 1085. Het Chinese rijk was op dat moment een van de meest lucratieve economieën en was zo verantwoordelijk voor 25 tot 30 procent van het wereldwijde brutoproduct. Een percentage dat zich tegenwoordig zou vertalen in maar liefst 18,75 tot 22,5 biljoen dollar (16,1 tot 19,3 biljoen euro).
Die enorme rijkdom had de Song-dynastie voornamelijk te danken aan de vele technologische innovaties die er in dat tijdperk hun oorsprong kenden in combinatie met een vooruitstrevend systeem van belastingen. In die tijd had de keizer ook extreem veel macht waardoor we dus kunnen stellen dat de immense rijkdom van het Chinese rijk toekwam aan de Song, in dit geval Song Shenzong.
2. Augustus Caesar (63 v.Chr. – 14 v.Chr.)
Vermogen: macht over een rijk met 25 tot 30 procent van het globale brutoproduct en 4,6 biljoen dollar
Ook Augustus Caesar was tijdens zijn leven in het bezit van een land met 25 tot 30 procent van het globale brutoproduct. Hij was de keizer van het Romeinse Rijk van 27 v.Chr. tot 14 v.Chr. nadat hij de machtsstrijd die volgde op de moord op Julius Caesar won.
Augustus was namelijk de achterneef van Julius Caesar en kwam als enige overlevende uit de hevige strijd die meer dan tien jaar aansleepte. Tijdens zijn regeerperiode wist hij de feitelijke macht over het Romeinse Rijk naar zich toe te trekken. Door een resem aan hervormingen kon hij de vrede in het rijk herstellen. Wat we nu kennen onder het mom van Pax Romana.
Augustus bezat dus een enorm rijk, maar daarnaast had hij ook zijn persoonlijke spaarpotje dat een vijfde van het totale brutoproduct bedroeg. Een bedrag dat nu gelijk zou staan aan zo’n 4,6 biljoen dollar (zo’n 4 biljoen euro). Daarom staat hij in deze lijst dus boven Song Shenzong die een even groot rijk in zijn bezit had, maar geen eigen geld.
1. Mansa Moussa (1280 – 1337)
Vermogen: rijker dan woorden kunnen omschrijven
Mansa Moussa is de rijkste man die ooit geleefd heeft. Hij was de koning van Mali en kon zijn rijkdom verwerven door de verovering van Timboektoe. Dit gebied was gelegen aan de Niger alsook aan belangrijke handelsroutes van de transsaharahandel. Bovendien lagen de goudmijnen van Bambuk binnen zijn grondgebied. Die mijnen waren destijds goed voor de helft van de wereldvoorraad aan goud.
Mansa Moussa was een overtuigde moslim die tijdens zijn heerschappij een pelgrimstocht maakte naar Mekka (Meer over Mekka vind je hier.). Op die tocht had hij 80 kamelen bij die allen samen twee ton goud met zich meedroegen. Ook wandelde er 60.000 man met hem mee, waaronder 12.000 slaven. Elk van deze slaven droeg ook nog eens 1,8 kilo goud met zich mee.
De legende zegt dat Moussa tijdens die tocht, die meer dan een jaar duurde elke vrijdag halt hield in de stad waar hij op dat moment was en daar een moskee stichtte. Verschillende van die moskeeën zijn tot op de dag van vandaag bewaard gebleven. Maar Mansa Moussa besteedde zijn goud niet enkel aan het bouwen van moskeeën, maar deelde het onderweg ook uit aan de armen die hij tegen kwam.
Uiteindelijk had hij tijdens zijn terugweg al zijn goud uitgedeeld en moest hij goud gaan lenen. Dit had extreme gevolgen. Door zijn vrijgevigheid zorgde er namelijk voor dat de waarde van het goud in de regio’s waar hij passeerde drastisch daalde. Mansa Moussa zelf had op het einde van zijn pelgrimstocht zodanig veel goud uitgedeeld dat hij niets meer overhield en geld moest lenen om zijn terugreis te financieren.
De verhalen over de rijkdommen van Mansa Moussa bereikten natuurlijk ook Europa en zouden de aanleiding geweest zijn voor de Portugezen om de Afrikaanse kusten op te zoeken.
Na de dood van Mansa Moussa werd hij opgevolgd door zijn zoon Maghan, maar op datzelfde moment begon het rijk uit elkaar te vallen. Een provincie scheurde zich af van het Malinese rijk en Maghan verkwistte een groot deel van de rijkdom die zijn vader bijeen had gespaard.