‘Vaccins tegen Covid-19 die vandaag in ontwikkeling zijn zullen niet gegarandeerd werken. Mensen die beweren vóór het jaareinde een vaccin klaar te hebben bewijzen de wereld zeker geen dienst.’ Dat heeft Kenneth Frazier gezegd, in een interview gepubliceerd op de website van de Harvard Business School. Frazier is de CEO van farmareus Merck en één van de vier zwarte CEO’s die een Fortune 500 bedrijf leidt.

‘Potentiële vaccins dreigen niet de eigenschappen te hebben die nodig zijn om ze op korte tijd in massale aantallen te kunnen verdelen. Als je miljarden mensen een vaccin gaat toedienen weet je best wat dat vaccin exact doet’, zei Frazier. ‘Hoe meer politici zulke beloftes doen, hoe minder mensen geneigd zullen zijn de zaken te blijven doen die nodig zijn om het virus te counteren. Zoals mondmaskers dragen.’

‘Als niet iedereen veilig is, is niemand veilig’

‘Laat me dat even verduidelijken. De voorbije 25 jaar zijn er wereldwijd slechts zeven nieuwe vaccins geïntroduceerd. Merck heeft er daar vier van, de rest van de wereld drie. Mijn standpunt is eenvoudig: als niet iedereen veilig is, is niemand veilig.’

Maandag berichtte het persagentschap Reuters nog dat de Amerikaanse regering volgens een van haar woordvoerders ‘op schema zit om tegen het einde van de zomer met de productie van een Covid-19 vaccin te beginnen’. 

Frazier stelt daar grote vraagtekens bij. ‘Sommige eerdere vaccins boden geen bescherming, maar hielpen het virus verder verspreiden omdat ze onvoldoende immuniteitseigenschappen bevatten. We moeten dus erg voorzichtig zijn.’ 

Wereldwijd geven overheden en privé-instellingen miljarden uit om een vaccin tegen Covid-19 te ontwikkelen. Er is dus wel degelijk een race ingezet tussen meer dan 160 laboratoria wereldwijd. Alle proberen zo snel mogelijk een vaccin op de markt te krijgen.

‘Toch mag men niet uit het oog verliezen dat het vaccin dat snelst op de markt is gezet – tegen bof – vier jaar tijd nodig heeft gehad. Het vaccin tegen Ebola nam vijf en een half jaar in beslag,’ zegt Frazier.

In Mei had Merck plannen aangekondigd om potentiële vaccins voor Covid-19 te testen. Klinische proeven daarvoor zijn nog niet gestart.

‘Een succesvol vaccin zal waarschijnlijk niet 100% effectief zijn, ongeacht wie de race wint’

Ook het zakenmagazine Bloomberg tempert deze week de verwachtingen rond een Covid-19 vaccin.

‘Een succesvol vaccin zal waarschijnlijk niet 100% effectief zijn, ongeacht wie de race wint, en succes kan verschillende definities hebben. Niet alle vaccins produceren wat men noemt steriliserende immuniteit, waarbij het lichaam neutraliserende antilichamen produceert die het virus blokkeren wanneer het probeert cellen binnen te dringen. 

Sommige vaccins voorkomen geen infectie, maar activeren het immuunsysteem om zich te beschermen tegen een ziekte.  Het poliovaccin houdt de infectie niet tegen, maar voorkomt wel een ziekte die miljoenen mensen heeft verminkt.’