De gebeurtenissen in Afghanistan kunnen een katalysator zijn voor de Europese Unie om een gemeenschappelijk migratiebeleid te smeden, zei Europees commissaris Margaritis Schinas in een interview met Wiener Zeitung.

De EU-landen vrezen dat de machtsovername door de Taliban kan leiden tot een herhaling van de crisis van 2015-2016. Toen zette de komst van meer dan een miljoen migranten, voornamelijk uit het Midden-Oosten, de veiligheids- en welzijnssystemen onder druk en wakkerde het de steun voor extreem-rechtse groeperingen aan.

“Het is waar dat we ons nu in een grote crisis bevinden, maar de EU heeft de situatie niet veroorzaakt. Toch wordt er opnieuw een beroep op ons gedaan om deel uit te maken van een oplossing”, zei de Griekse commissaris, die onder meer bevoegd is voor het migratiebeleid, tegen het Oostenrijkse dagblad Wiener Zeitung.

Hoewel hij geen migratiecrisis ziet, zei hij te willen “voorkomen dat we in een reflex terugkeren naar het crisisjaar 2015 nog voordat duidelijk is hoe de situatie zich zal ontwikkelen”.

De vluchtelingenorganisatie van de VN (UNHCR) heeft gezegd dat tegen het einde van het jaar tot 500.000 Afghanen hun thuisland zouden kunnen ontvluchten.

Gemeenschappelijk migratie- en asielbeleid

De EU was deze keer beter voorbereid, met een sterkere bescherming van de buitengrenzen en financiële middelen om de buurlanden van Afghanistan te helpen, terwijl het beleid van de EU-lidstaten steeds meer naar elkaar toe groeide, zegt Schinas.

“Daarom zie ik nu het moment om overeenstemming te bereiken over een gemeenschappelijk Europees migratie- en asielbeleid, zoals we in september in de EU-Commissie hebben voorgesteld”, zei hij.

Migratie heeft de eenheid van de EU-27 ondermijnd, met voorstellen om alle staten wettelijk te verplichten hun deel van de vluchtelingen op te vangen, verworpen door verschillende voormalige communistische blokstaten en Oostenrijk.

Schinas zei dat er nog steeds meningsverschillen tussen de leden bestaan, met een sterke oppositie tegen een akkoord onder “de populisten aan de rechter- en linkerrand”. Maar hij ziet een kans voor het akkoord na de Franse presidentsverkiezingen in mei 2022, wanneer er ook een nieuwe regering in Duitsland zal zijn.