Ongeveer de helft van het bedrag dat Italië tussen 2015 en 2020 uit de EU-begroting ontving, is in handen gevallen van de maffia. Dat meldt criminoloog Vincenzo Musacchio aan EUobserver. Het zou gaan om maar liefst 35 miljard euro.

Musacchio is als hoogleraar criminologie verbonden aan het Rutgers Institute on Anti-Corruption Studies (RIACS) in Newark. Hij merkt op dat ‘de EU tussen 2015 en 2020 ongeveer 70 miljard euro aan Italië heeft toegewezen in de vorm van structuur- en investeringsfondsen. De helft van deze middelen is in handen van de georganiseerde misdaad terechtgekomen’. 

Hij en andere experts waarschuwen dat mogelijk ‘nieuwe geldstromen uit het 750 miljard euro grote coronaherstelfonds een extra financiële injectie betekenen voor de maffia’, weet Elsevier. Italië krijgt met 209 miljard euro het meeste geld uit dat fonds.

Lokale corruptie

De verschillende maffia-clans hoeven geen geweld te gebruiken om beslag te leggen op de Europese fondsen. Corruptie is de gangbare methode, bijvoorbeeld in lokale openbaar besturen. ‘En dit is wat er zal gebeuren met het herstelfonds’, voorspelt Stefania Pellegrini. Zij is professor aan de rechtsfaculteit van de Universiteit van Bologna.

In het algemeen buit de maffia de chaos als gevolg van de Covid-19 noodtoestand uit om nog dieper te infiltreren in sectoren waar ze al aanwezig zijn, zoals de gezondheidszorg, mortuariumdiensten en afvalverwerking (zowel medisch als niet-medisch).

‘Alle grote bedrijven moeten zich bezighouden met afvalverwerking. Door dit door de maffia te laten doen, kan 90 procent worden bespaard in vergelijking met officiële en legale afvalverwijderingssystemen,’ verklaart Pellegrini nog.

Heel Europa

De kwestie speelt in heel Europa: Italiaanse maffiaorganisaties hebben de neiging hun geld wit te wassen in andere Europese landen dan Italië, zoals Spanje, Duitsland (waar de Calabrische ‘ndrangheta erg sterk is), Nederland, en het Verenigd Koninkrijk (post-Brexit dan).

Geld uit Brussel doet van oudsher ook leiders in Oost-Europa likkebaarden. Zo is in het Bulgarije van premier Bojko Borissov ‘1 kilometer snelweg drie keer duurder dan in Noorwegen’. Dit weet Krassen Stanchev, de Bulgaarse hoogleraar ­macro-economische analyse aan de universiteit van Sofia. Hij schreef begin april een artikel op de site brusselsreport.eu met de kop: ‘In Bulgarije wordt het “Borissov-systeem” in leven gehouden door EU-fondsen’.

Controle op EU-geld gebeurt in Oost-Europa nauwelijks. Het cliëntelistisch systeem ginds vaart er wel bij.

België

België draagt volgens de meest recente gegevens van Statista 3,86 miljard euro bij aan de EU-begroting. Ons land staat daarmee op de achtste plaats in de lijst betalers. 

Nederland levert per burger de grootste netto bijdrage aan de EU-begroting van 145 miljard euro per jaar. Als het corona-herstelfonds van 750 miljard euro wordt goedgekeurd, wordt dat nog hoger.

(jvdh)