Amerikaans president Donald Trump kiest voor de 48-jarige Amy Coney Barrett als vervanging voor Ruth Bader Ginsburg, die vorige week overleed. Dat kondigde hij zaterdagavond aan.
Barrett is nu nog rechter voor het Hof van Beroep en wordt gezien als erg conservatief en religieus. Ze is voormalig hoogleraar rechten aan de universiteit van Notre Dame in de staat Indiana. Enkele Democraten wijzen erop dat ze ooit aan haar studenten verklaarde dat hun toekomstige loopbanen een manier zouden zijn om ‘het rijk van God’ te bouwen. Tegenstanders van haar aanstelling vinden dat iemand die ‘verantwoording aflegt aan een hogere macht’ de scheiding tussen kerk en staat schendt aan het hoofd van het rechtssysteem.
Ook op vlak van de abortuswetgeving zijn er twijfels. Barrett kwam in haar loopbaan nog maar twee keer in aanraking met abortuszaken en in beide zaken stemde ze voor het herbekijken van voorstellen die abortusregels versoepelden, maar ze volgde daarbij telkens meningen van andere rechters. Daardoor is het moeilijk te bepalen wat haar standpunt over abortus is, maar in een paper uit 1998 verwees ze wel naar geaborteerde foetussen als ‘ongeboren slachtoffers’. Barrett heeft zelf zeven kinderen, van wie één het syndroom van Down heeft en twee werden geadopteerd uit Haïti.
Er gaan regelmatig stemmen op om de abortuswetgeving in de VS te verstrengen en de vrees van progressieven is dat de kans dat de wet wordt teruggedraaid veel groter is nu iemand als Barrett daarover moet oordelen.
Al vaker genoemd als Hooggerechtshof-rechter
Maar Barrett heeft haar sporen wel al verdiend in de rechtszaal. Ze studeerde af als rechter in 1997 en ging meteen aan de slag in het Californische Hof van Beroep als medewerker van rechter Laurence Silberman. Tussen 1998 en 1999 werkte ze ook een jaar als medewerker van Antonin Scalia in het Hooggerechtshof, waarna ze drie jaar als advocaat werkte.
In 2002 begon ze les te geven aan de universiteit van Notre Dame en in 2010 schopte ze het tot hoogleraar in de rechten. In 2017 werd ze rechter in het federale Hof van Beroep. Ze werd al genoemd als opvolger van Hooggerechtshof-rechter Anthony Kennedy in 2018, maar Trump zou toen gezegd hebben dat hij ‘haar wou bewaren voor Bader Ginsburg’.
Laatste wens
Ruth Bader Ginsburg stond 27 jaar aan het hoofd van het Hooggerechtshof en stond vooral bekend om haar sterke feministische inslag. Ze overleed exact een week geleden aan de gevolgen van pancreaskanker. ‘Haar nalatenschap zal Amerikanen blijven inspireren voor nog vele jaren’, zei Trump zaterdag.
Met de benoeming van Barrett gaat Trump in tegen de laatste wens van Ginsburg. Ze zou gevraagd hebben om die benoeming uit te stellen tot na de verkiezingen om te voorkomen dat de Republikeinen hun macht betonneren in de hoogste cenakels. Trump ging daar duidelijk niet op in.
Maar voor alle duidelijkheid: Barrett is nog helemaal niet zeker dat ze ook effectief opperrechter wordt, want haar voordracht moet eerst goedgekeurd worden door de Senaat. Op dit moment zouden er 51 mensen voor haar stemmen en 49 tegen. Als er nog één iemand zich terugtrekt is het 50/50 en dan wordt de stem van vicepresident Mike Pence doorslaggevend.
Barrett moet dan eerst ook nog hoorzittingen ondergaan en daar kunnen altijd verrassingen uitkomen. In 2005 bijvoorbeeld trok Harriet Miers zich drie weken na haar voorstelling terug uit het proces omdat er te veel kritiek was op haar aanstelling.