Key takeaways
- Europa wil onafhankelijkheid op het gebied van ruimtevaart door gebruik te maken van lanceerinstallaties in het Noorden.
- Het continent probeert zijn afhankelijkheid van Amerikaanse lanceerdiensten en dure raketten af te bouwen.
- Europese ruimtehavens zoals Esrange en Andøya bieden concurrentievoordelen dankzij hun snelle lanceermogelijkheden en herbruikbare ontwerpen.
Europa wil minder afhankelijk worden van de Verenigde Staten voor toegang tot de ruimte door gebruik te maken van twee afgelegen ruimtehavens: Esrange in Zweden en Andøya in Noorwegen. Deze locaties zijn essentieel voor het versterken van Europa’s aanwezigheid in de ruimteverkenning.
Europa loopt momenteel achter op de Verenigde Staten wat betreft ruimtevaart. Terwijl de Verenigde Staten in 2024 meer dan 150 lanceringen hebben uitgevoerd, bleef de teller voor Europa op 3 staan. De enige operationele ruimtehaven bevindt zich in Frans Guyana, duizenden kilometers van het Europese vasteland. Bovendien is Europa’s trots, de Ariane 6, krachtig, maar duur en niet herbruikbaar.
Ambitie en innovatie
Esrange, gelegen in de buurt van Kiruna, Zweden, biedt een unieke combinatie van uitgestrekt onbewoond land, een solide infrastructuur en minimale lichtvervuiling. Esrange werd oorspronkelijk in de jaren 1960 gebruikt voor sonderingsraketten, maar is nu gemoderniseerd om orbitale lanceringen mogelijk te maken met nieuwe lanceerplatforms en hangars. De afgelegen locatie maakt het ideaal voor het terughalen van nuttige ladingen en het lanceren van gevoelige militaire missies.
Andøya, een kustlocatie in Noorwegen, heeft onlangs met succes een raket gelanceerd die ontwikkeld is door de Duitse start-up ISAR Aerospace. Dankzij steun van de Noorse overheid en het defensiebedrijf Kongsberg heeft Andøya vergunningen voor 30 lanceringen per jaar en heeft het de interesse gewekt van de NAVO en verschillende Europese ministeries van Defensie.
Politieke urgentie en technologische ambities
Deze drang naar onafhankelijke ruimtecapaciteiten wordt gedreven door zowel technologische ambities als politieke urgentie. De oorlog in Oekraïne vestigde de aandacht op de gevaren van afhankelijkheid van Amerikaanse systemen zoals SpaceX‘ Starlink. Met de terugkeer van Donald Trump in het Witte Huis maken Europese beleidsmakers zich zorgen over de verschuiving in de Amerikaanse prioriteiten en zijn ze op zoek naar andere lanceermogelijkheden die ze zelf in de hand hebben.
Esrange heeft lanceerovereenkomsten getekend met het Zuid-Koreaanse bedrijf Perigee en het Amerikaanse bedrijf Firefly, dat van plan is om lanceringen aan te bieden, die slechts 24 uur van tevoren aangekondigd worden in geval van nood – een essentiële dienst voor het vervangen van satellieten tijdens conflicten. Zowel Esrange als Andøya bereiden zich voor op de toekomstige ruimtevaart door samen met hun partners te werken aan gedeeltelijk herbruikbare raketten.
Uitdagingen voor de toekomst
Ondanks de geboekte vooruitgang op het vlak van ruimtevaart blijven er uitdagingen bestaan, waaronder et voltooien van de infrastructuur, het testen van de systemen en het aantonen van het concurrentievermogen van het Europese lanceerecosysteem. Maar het momentum is er. In de woorden van Lennart Poromaa, directeur van Esrange: “Over ongeveer een jaar zullen we waarschijnlijk de hele basis klaar hebben.” (jv)
Wil je toegang tot alle artikelen, geniet tijdelijk van onze promo en abonneer je hier!