Op dit ogenblik toeren verscheidene rockartiesten met hun allerlaatste tournee over de wereld. Een groep zoals The Who is inmiddels al vier jaar met zijn afscheid aan live concerten bezig en zanger Roger Daltrey raamt mogelijk ongeveer in het midden van de tournee te zitten. Er zijn echter een groot aantal collega’s die inmiddels al aan hun tweede of derde vaarwel bezig zijn, waarbij de groepen gigantische verdiensten verzamelen.

Toch voelt geen enkele fan zich bedrogen wanneer blijkt dat de afscheidstournee alsnog niet het definitieve vaarwel betekent en enkele jaren later een nieuwe versie volgt.

Hoogtepunt

“Een generatie grote artiesten wordt ouder en ziet vrienden en collega’s sterven,” zegt David Brooks, oprichter van Amplify, een muzieksite die door Billboard is overgenomen. “Een afscheidstournee biedt hen de kans met een hoogtepunt aan hun fans vaarwel te zeggen en bovendien nog een aanzienlijk inkomen te vergaren. Elton John verzamelt op zijn ultieme toer een gemiddeld inkomen van 2,5 miljoen dollar per avond. Dat is 56 procent meer dan tijdens zijn vorige toer drie jaar geleden.”

“Het publiek heeft het gevoel dat deze afscheidstournees de kans biedt om deze artiesten een laatste keer te zien,” zegt Steven Hyden, die over het fenomeen de rock-retrospectieve ‘Twilight of the Gods’ heeft geschreven. “De fans zijn bereid om veel geld te betalen voor het afscheid van een artiest. Men moet daarbij wel vermelden dat het publiek momenteel voor alle live muziek veel geld wil betalen.”

Analist Pollstar berekende dat de honderd grootste tournees het voorbije jaar een gezamenlijke omzet van 5,64 miljard dollar boekten. Dat was slechts een fractie minder dan het absolute record van 5,65 miljard dollar het jaar voordien. Toen vierde de industrie zijn zesde opeenvolgende jaar met een recordgroei.

Hits

“Afscheidstournees spreken echter niet alleen de oude fans aan, maar vinden ook bij de millennials bijval. “Er is sprake van een perfecte mengeling,” benadrukt Scott Leslie, president van organisator FPC Live. “Jongeren vinden dat ze deze concerten moeten zien vooraleer de artiesten definitief stoppen met optredens. Ze vinden zich daarbij echter vaak in het gezelschap van hun ouders, die deze groepen al decennia volgen en eveneens nog een laatste keer willen beleven.”

“Deze evenementen brengen niet alleen gemakkelijk geld op, maar zijn ook artistiek een eenvoudige onderneming,” benadrukt David Brooks. “Er wordt van de artiesten alleen gevraagd dat ze hun hits brengen. De muzikanten hoeven zichzelf niet opnieuw uit te vinden, maar kunnen hun verwezenlijkingen vieren. Dat voedt bij de artiest ook het ego, dat hij nog belangrijker vindt dan geld. Deze vedetten hebben met hun muziek al miljoenen dollar verdiend. Zij willen vooral herinnerd worden.”

Concerten zijn een fysiek zware opdracht. Zelfs voor twintigers en dertigers vergen tournees met quasi dagelijkse shows zware inspanningen. Dat wordt nog veel zwaarder wanneer de muzikanten zestigplusser of zelfs zeventigers zijn geworden. Vele artiesten willen echter geen compromissen. Ze besluiten dan ook te stoppen wanneer de taak fysiek te zwaar dreigt te worden. Bovendien hebben ze recent collega’s zoals David Bowie, Tom Petty of Prince weten sterven. Een dood on the road zien de meeste artiesten niet zetten, wat hen eveneens kan doen beslissen met pensioen te gaan.

Concertresidenties

Een alternatief zijn concertresidenties, waardoor een reeks optredens op één locaties worden gegeven. Hierdoor hoeven de muzikanten niet eindeloos te reizen, maar kunnen ze het publiek naar zich toe halen. Bruce Springsteen genereerde vorig jaar met een reeks optredens op Broadway een omzet van 88,3 miljoen dollar. Popartiesten zoals Britney Spears, Backstreet Boys en Lady Gaga kozen voor een concertreeks in Las Vegas.

“De artiesten lopen geen gevaar gekapitteld te worden wanneer blijkt dat hun afscheid zijn lading toch niet dekt en ze later opnieuw op tournee gaan,” zegt Leslie. “Opnieuw zullen de fans naar hun show komen. Het publiek heeft met deze artiesten emotionele connecties en wil hun songs telkens opnieuw horen. Ik denk niet dat er iemand de terugbetaling van zijn ticket voor een afscheidsconcert heeft geëist toen bleek dat de artiest later alsnog besloot opnieuw op tournee te gaan.”