De Kamer heeft de hervorming van het Strafwetboek goedgekeurd, een werk van lange adem. Er verdwijnen een aantal achterhaalde wetten, maar wat vooral in het oog springt is een systeem met een strafschaal.
- Toch een beetje geschiedenis, die de Kamer geschreven heeft. Al sinds de jaren ‘70 wordt geprobeerd om het Strafwetboek te hervormen, sommige teksten dateren nog uit de tijd van Napoleon. Die hervorming is gelukt: de stemming stond gepland voor deze middag en is aangenomen.
- Het was toenmalig minister van Justitie Koen Geens (cd&v) die in 2015 een nieuwe poging wilde wagen, en als architect van deze hervorming gezien moet worden. Vincent Van Quickenborne (Open Vld) vervolgde het werk van Geens, en zijn opvolger Paul Van Tigchelt (Open Vld) mag het nu finaal afmaken. Na het gladstrijken van de plooien gisteren in een speciale plenaire zitting, stemt de Kamer er vandaag over, om het er voor het einde van het jaar door te krijgen.
Schaal van 1 tot 8
De details: Een strafschaal maakt het de rechters makkelijker
- De belangrijkste vernieuwing is de invoering van een strafschaal. Elk misdrijf krijgt een niveau toebedeeld van 1 tot 8, waarbij bij elk niveau een bereik staat van minimum- tot maximumstraf. Hiermee verdwijnt het onderscheid tussen overtredingen, wanbedrijven en misdaden en een vaststaande straf voor elk misdrijf. Het verschaft de rechters meer duidelijkheid, die nu geen lastige berekening moeten maken om de straf te bepalen.
- Ook het systeem van correctionalisering is hervormd. Misdrijven die nu een 8 en bij enkelen ook 7 op de strafschaal krijgen, verschijnen automatisch voor assisen. Daardoor kunnen zwaardere misdrijven ook strenger bestraft worden. Verzachtende omstandigheden resulteren nu niet meer in een soms lagere straf.
- Tot slot verdwijnen er ook enkele zeer verouderde en soms zelfs wat ridicule misdrijven, zoals ‘het verstoren van de openbare orde in een graanhal’ of ‘valsheid in telegrammen’. Voorts past men ook de volgorde van de strafwetten aan. Het Strafwetboek begint nu niet meer met majesteitsschennis, maar zet grotere misdaden zoals moord en verkrachting vooraan.
Ecocide komt in het Strafwetboek
De reacties: Een blije Van Tigchelt, ook Groen jubelt om het strafbaar maken van ecocide.
- Van Tigchelt kon woensdag na uren overleg dan toch triomfantelijk het hervormde Strafwetboek voorstellen. “In de voorbije anderhalve eeuw is een lappendeken aan wetswijzigingen en nieuwe wetten ontstaan. Daardoor is het strafrecht uitgegroeid tot een complex geheel dat zich zelfs door experts moeilijk laat ontrafelen, laat staan dat het vlot leesbaar is voor de burger”, gaf hij aan.
- Groen is opgetogen dat ecocide is opgenomen in het nieuwe Strafwetboek. Grootschalige schade aanbrengen aan het milieu kan nu bestraft worden met boetes. Die kunnen oplopen tot 1,6 miljoen euro en gevangenisstraffen tot maximaal 20 jaar.
- “De invoering van ecocide zal het ons makkelijker maken om grootschalige vernietiging van ecosystemen aan te pakken, bedrijven af te schrikken om te vervuilen en te helpen om ernstige schade aan de planeet te herstellen”, laat parlementslid Stefaan Van Hecke (Groen) weten.
