Een short-trip om wijn ter plaatse te kopen is nooit een slecht idee. Mensen met drukke levens, drukke jobs maar toch een noodzaak om lokaal te kopen staan op nog geen drie uur met de voeten in de Duitse wijnklei. Als het gezelschap waarmee je rijdt ten minste luistert en niet met de telefoon bezig is omdat er toch nog dringende zaken zijn op het werk die moeten geregeld worden. Goed dat de Duitse politie op efficiënte wijze slecht gedrag beboet, met zeer vriendelijke innemende glimlach de fout vaststelt en u vervolgens met goed advies verder op weg helpt.
Want het moet gezegd worden, de mensen uit de Ahr hebben het moeilijk. De overstromingen tijdens de zomer van 2021 zorgden hier voor ongeziene verwoestingen. Maar liefst 134 mensen zijn hier gestorven, duizenden mensen verloren hun huis. De schade wordt geraamd op zo’n 30 miljard euro. Zodoende heet de politie u dan ook heel erg welkom in de streek. Ze hebben uw consumptie en koopgedrag daar broodnodig.
De Ahrvallei wordt wel eens de Moezel in zakformaat genoemd. Ik vind dat quatsch. De Ahr voelt ruwer, rauwer en echter. De 545 hectare aan wijngaarden zijn goed voor een gemiddelde jaarproductie van drie miljoen liter wijn. Zo is de Ahr een kleine wijnregio in Duitsland. Sommige boeken vermelden deze parel zelfs niet, uitgestrekt tussen Altenahr en Bad Neuenahr-Ahrweiler. Je vindt er overwegend rode wijn, en we verzekeren u dat die zwaar de moeite waard is.
De overstromingen
Vertrek voor dag en dauw richting de vallei en je kan er in Altenahr in hotel Ruland een goed ontbijt meepikken, overigens de enige zaak die open is vroeg in de ochtend, met zicht op de rivier. De rivier, die er alles heeft verwoest. Inwoners kijken ernaar voor hun inkomen, maar nu nam die rivier hen evengoed alles af. Dorp na dorp zal je doorrijden en opmerken dat hele onderste verdiepingen van gebouwen, huizen en zaken zijn weggestroomd. Kelderresten, wijnranken, huizen, ‘weinstubes’… ze zijn weg.
De rivier steeg, trad buiten haar oevers, en had een geweldig verwoestende kracht. En toch, toch blijven de mensen dankbaar kijken naar hun Ahr. Het is immers de rivier die hen al eeuwen goede druiven bezorgt. Het is enkel door de rivier dat ze hier wijn kunnen bouwen zoals ze dat willen. Ergens in de schaduw van het Eifelgebergte valt er minder regen en geniet men er van meer zon. De Ahr meandert in lussen om de rotsen heen. Daardoor wordt het gebied helemaal afgeschermd van wind en kan de zon de lucht en het gesteente verwarmen. De hellingen op het zuiden worden in de zomer door de zon opgewarmd en geven de opgeslagen warmte weer geleidelijk aan de wijnstokken af.
‘Rode wijnparadijs’
Spätburgunder (pinot noir) tref je hier het meest aan. Maar ook Blauer Portugieser, Frühburgunder, Dornfelder en Domina zijn opkomende blauwe druivenrassen in de streek. Dit is het zogenaamde ‘rode wijnparadijs’ van het land en in alle toeristische gidsen wordt gesproken over ‘de beste rode wijnen van heel Duitsland’. Toch is dit niet altijd zo geweest.
Een van de oudste landgoeden in de Ahr die zich begonnen te specialiseren in de productie van Spätburgunder is Deutzerhof. Hun uitdrukkelijke wens was om minder zoete wijnen te maken. Vroeger was de streek vooral gekend voor zoetere wijnen, maar die moesten ze dan weer aan veel te lage prijzen verkopen omdat er een grote concurrentie was met de wijnen uit de meer gekende Moezelregio. Als je steile hellingen bekijkt, dan weet je onmiddellijk dat dit financieel nooit interessant kan zijn om daar nog maar enige noemenswaardige opbrengst uit te halen. De hellingen en terrassen waar de wijnranken op staan, zijn zo stijl en lenen zich helemaal niet tot het makkelijk plukken van de druiven. Het spreekt voor zich dat dit een zeer arbeidsintensieve karwei is en je daar dus heel wat manuren voor nodig hebt.
Ze hebben heel wat te bieden in hun gamma, de jonge Deutzerhof Blanc de Noir Spätburgunder uit 2021 is zeer betaalbaar maar komt heel heftig binnen in strakheid en biedt weinig elegantie. Een trapje hoger in het assortiment is de Neuenahr Balthasar Spätburgunder uit 2018, al veel verfijnder met wat toast in de neus. Dit doet denken aan een typische pinot noir en heeft veel mineraliteit in zich.
Jean Stodden
We trachten onze trip verder te zetten maar stoten op een weggespoelde weg. Dat betekent dat we moeten omrijden. Op zoek naar de meer kwalitatieve producenten stoten we op ‘Jean Stodden’, hoewel we eigenlijk op zoek waren naar domein Meyer – Nakel. Meneer Stodden legt ons uit dat heel wat wijnboeren in de streek niets konden produceren in 2022. Er is één simpele wet, geen wijnranken, geen druiven, geen wijn.
Ook hij heeft zijn portie ellende gehad met de overstromingen, maar verbouwt ook op hoger geleden gebieden die hem voldoende druiven opleveren om te kunnen produceren. Het volgende advies geeft hij mee: “je hebt best 1/3 van een cuvée op de bank, 1/3 op de wijnranken en 1/3 in de kelder om een gezond bedrijf te hebben dat futureproof is en bestond tegen schokgolven.” Dit advies kreeg hij mee van zijn grootvader. Dit is een familiebedrijf, en sinds de overstromingen is hij die grootvader nog elke dag dankbaar voor dat advies. Mensen zijn hier zo weerbaar en realistisch. Mooi om te zien. Nooit werd er geklaagd. “We doen gewoon verder. We hebben het mooiste beroep dat er bestaat”, omschrijft Stodden het positief.
Een beetje uit de context, maar ik wil hier heel graag de Pinot Extra Brut: Blanc de Noir uit 2016 proeven. Want hij lijkt er zelf heel trots op. Het valt op aan de sprankel in zijn ogen als hij erover vertelt. Hij maakt deze bubbels à la methode champenoise en voegt er geen suikers aan toe. Ik ben dus heel benieuwd naar wat dat geeft qua zuren en restsuikers.
Wauw, heel mooi in de aanzet. Dit kan zeker naast champagne staan, en ook qua prijsklasse. Wijnen uit de Ahr zijn niet echt aan de lage kant. Alleen is dat voor een zero dosage, niet de brut ervaring die je zal hebben bij de echte Champagnes die zero dosage zijn. Er blijft een zoetje doorsmaken in de champagne en de wijnmaker geeft ook toe dat hij er naar streeft dat weg te krijgen maar de dégorgement gebeurde wellicht te laat, waardoor dat zoetje blijft zitten. Eveneens heeft hij verschillende Spätburgunders in de aanbieding, en deze proeven werkelijk top.
Mayschoß-Altenahr
Richting Mayschoß-Altenahr zetten we de tocht verder, daar waar de bakermat van de wijncoöperaties ligt. In 1860 zat de wijnbouw aan de Ahr al eens in slechte papieren. Te veel misoogsten, de wijnhandel die instortte tussen de Pruisische gebieden en de Europese landen zorgden toen ook voor mistroostige tijden. De wijnbouwers moesten wel samenwerken, het was dat of sterven. Zo startten de wijncoöperaties. Vandaag werkt 90 procent van de wijnboeren samen in drie coöperaties en Mayschoß-Altenahr is er dus één van.
Op dit prachtige kasteeldomein kan je even rusten of een mooie wandeling maken. Vooral bij ondergaande zon is het genieten. De shop biedt een groot gamma aan verschillende wijnen uit de streek en ook een eigen productie van op het domein. De avond begint te vallen, we hebben zin in een aperitief en nemen een glaasje bubbels. Wellicht waren we wat te veel onder de indruk van Jean Stodden zijn Pinot Extra Brut. Hier krijg je een vrij neutraal product, met een zoetje in. Voor Belgische liefhebbers die neigen naar een Champagne met een zoete ondertoon is dit dik ok, maar hier word ik zelf niet wild van. Doe mij dan maar een glas Spätburgunder, dat was tenslotte waarvoor we hier waren. Soms moet je bij de les blijven!
