Peking werd dit jaar steeds behendiger in het controleren van wat 1,4 miljard Chinezen op het internet mogen bespreken.

De Chinese overheid is enorm bedreven geworden in het censureren van woordenschat die ze als een gevaar voor haar autoriteit beschouwt. De belangrijkste instrumenten om inhoud te censureren op het Chinese internet zijn de Great Firewall, die websites zoals Google en Amerikaanse nieuwssites blokkeert, maar vooral allerlei trefwoordfilters, die ingebouwd worden door de Chinese techbedrijven zoals Tencent.

De voornaamste reden voor het schrappen van bepaalde termen is omdat zij door de Communistische Partij worden ervaren als een bedreiging voor de stabiliteit van het regime, of als beledigend voor het sentiment van bepaalde overheidsfunctionarissen.

SupChina, een Amerikaanse site met een speciale focus op China, maakte een lijstje met enkele opmerkelijke termen die dit jaar werden weggevaagd en leverden ook een woordje uitleg waarom dat nodig was volgens Peking.

1. Clubhouse

De socialemedia-app waar gebruikers kunnen samenkomen in “rooms” om met elkaar te spreken, werd gecensureerd en geblokkeerd op 8 februari. Toen de app lanceerde in China, ontstonden er namelijk spontaan enkele chatkamers waar gebruikers in gesprek gingen buitenlanders en journalisten over de gebeurtenissen in de Chinese provincie Xinjiang. 

Daar zouden Oeigoerse minderheden dwangarbeid verrichten en onderworpen worden aan allerlei wreedheden, zoals gedwongen sterilisatie. Volgens de Chinese overheid zijn de kampen ingericht om de Oeigoeren beter te integreren en aan werk te helpen op het vasteland.

Ook andere gevoelige zaken, zoals de kwesties rond Tibet en Taiwan, werden besproken op de app. Dat was onaanvaardbaar voor de Chinese overheid.

2. Nomadland

Nadat de Chinees-Amerikaanse filmregisseur Chloe Zhao dit jaar een Oscar won voor haar film ‘Nomadland’, werd ze volledig weggevaagd van het Chinese internet. Zhao had namelijk gezegd dat China een plaats is “waar overal leugens heersen”. Alleen had Zhao dat in 2013 gezegd tijdens een interview met tijdschrift Filmmaker Magazine.

Een maand voordat dit uitkwam had de staatskrant Global Times haar nog geprezen als de “trots van China”, weet SupChina.

3. Verschillende LGBT-gemeenschappen van Chinese universiteiten

In juli schreef SupChina dat WeChat, een soort superapp van techgigant Tencent met bijna elke dienst die je maar kan bedenken, 14 LGBT-groepen van universiteiten en andere openbare diensten had verwijderd. Purple van Tsinghua University en Colorworld van Peking University zijn twee bekende voorbeelden van zulke geblokkeerde groepen.

Het blijft tot op vandaag onduidelijk of dit een order was van de Chinese overheid of een preventieve zelfcensurering van Tencent, merkt SupChina op.

4. #Metoo

“Metoo”, een beweging tegen seksueel grensoverschrijdend gedrag, en zijn fonetische uitspraak in het Mandarijn werden op 15 september gecensureerd op het Chinese internet.

Dit gebeurde nadat Xianzi, een Chinese scenarioschrijver, de nieuwspresentator Zhu Jun voor de rechter daagde voor seksuele intimidatie. De rechtbank schorste de zaak echter omdat er te weinig bewijs zou zijn. De hele zaak deed de Metoo-beweging in China ontbranden, wat duidelijk niet naar de zin was van Peking.

5. Peng Shuai en de tennisracket-emoji

De zaak rond Peng Shuai was ongetwijfeld een van de grootste nieuwsverhalen die dit jaar uit China kwam. De tennisster deelde in november via de Chinese socialenetwerksite Weibo beschuldigingen van seksueel misbruik tegen voormalig vicepremier Zhang Gaoli. Niet lang daarna werd het bericht neergehaald en werd haar account verwijderd. Zelfs het woord “tennis” en de emoji voor een tennisracket werden tijdelijk gecensureerd.

Peng verdween vervolgens van de aardbol en dook 48 dagen later opnieuw op in het openbare leven. Ze ontkende dat ze de beschuldigingen ooit had gedaan. Volgens verschillende experts was ze door de Communistische Partij gedwongen om haar beschuldiging in te slikken.

6. Revolution of Our Times

Eind november won ‘Revolution of Our Times’, een prent van de Hongkongse filmmaker Kiwi Chow de titel van “Beste documentaire” op het Golden Horse Film Festival in Taiwan. ‘Revolution of Our Times’ verhaalde de prodemocratische protesten in Hongkong in 2019.

Voorheen werd nog toegestaan dat Chinese recensenten schreven over het Taiwanese filmfestival. Maar sinds 28 november zijn zowel de naam van het festival als de documentaire dus gecensureerd.

(evb)