Zweden stapt in de strijd tegen de coronacrisis geenszins over op een lockdown. Een dergelijke ingreep betekent immers dat de hele maatschappij zou worden lamgelegd. Dat heeft de Zweedse viroloog Anders Tegnell gezegd in een commentaar op de nieuwe maatregelen die het land heeft geïntroduceerd om de epidemie te bestrijden.

Tegnell, de architect van de eigenzinnige aanpak van het virus die in Zweden wordt gehanteerd, benadrukte daarbij ook zeventigplussers op het hart te willen drukken een normaal leven te leiden en zichzelf niet op te sluiten. Inmiddels is in de stad Uppsala wel sprake van ingrepen die dichter naar een lockdown neigen.

Lokale besturen

Ook Zweden is sinds de voorbije zomer geconfronteerd met een toename van infecties. Anders Tegnell benadrukt echter dat de stijging in Zweden veel minder dramatisch is dan in vele andere Europese landen. Zweden boekte maandag 676 nieuwe besmettingen, maar er dienden geen overlijdens te worden gemeld.

De toename van het aantal besmettingen heeft de Zweedse overheid geïnspireerd om alsnog de introductie van beperkende maatregelen mogelijk te maken. Concrete beslissingen zouden worden genomen in samenspraak tussen de lokale besturen en de virologen. 

‘Door de uitbraak van de coronapademie hebben oudere bevolkingsgroepen de voorbije maanden zoveel mogelijk contacten met de rest van de gemeenschap moeten mijden,’ aldus Tegnell. ‘Daarbij werd ook gevraagd boodschappen online te doen.’

‘Het is na die moeilijke periode tijd dat zeventigplussers opnieuw enigszins de kans krijgen een normaal leven te leiden. Ouderen kunnen zich voorzichtig gedragen zonder zichzelf te moeten isoleren, zoals elders in Europa vaak het geval is. Het is cruciaal dat de druk op de oudere bevolking wordt versoepeld.’

Begin oktober werden ook de beperkingen op het bezoek in de verzorgingstehuizen versoepeld.

Officiële cijfers tonen aan dat 70 procent van de Zweedse overlijdens werden geregistreerd in verzorgingsinstellingen voor oudere personen. Tegnell ontkent echter dat het land zijn oudere bevolking heeft opgeofferd om een lockdown te kunnen vermijden. Het land is ook nooit in een lockdown gegaan. Bars, winkels en restaurants zijn steeds open gebleven. Aan de senioren werd wel gevraagd om contacten met de buitenwereld zoveel mogelijk te vermijden.

Uppsala

De hoge sterftecijfers in de verzorgingsinstellingen zijn voor Tegnell een bewijs dat een lockdown voor de volledige bevolking nutteloos zou zijn geweest. Tom Britton, een professor wiskunde aan de Universiteit Stockholm, benadrukt echter dat strengere restricties mogelijk minstens vierduizend levens hadden kunnen redden.

Tot nu toe zijn in Zweden aan de coronabesmetting 5.918 mensen overleden. Volgens Britton zouden er met strenge maatregelen mogelijk slechts duizend tot tweeduizend overlijdens zijn geweest.

Het virus circuleert volgens Tegnell in Zweden vooral in een aantal steden. Daarbij wordt vooral gewezen naar de agglomeraties Stockholm en Uppsala. Dat verklaart volgens de viroloog de maatregelen die nu voor Uppsala zijn genomen.

De bevolking van Uppsala, die 170.000 inwoners telt, is gevraagd om zoveel mogelijk thuis te werken. Samenkomsten, fysieke contacten en verplaatsingen met het openbaar vervoer moeten zoveel mogelijk worden vermeden. De regels hebben wel geen betrekking op scholen of restaurants.

Reden voor de beslissing was volgens Tegnell de vaststelling dat het virus zich in Uppsala niet in clusters verspreidde, maar de bredere samenleving besmette.