De wereldbevolking is jaarlijks verantwoordelijk voor een voedselverspilling van 931 miljoen ton. Dat zegt een rapport van het United Nations Environmental Programme (Unep) en de organisatie Wrap, gebaseerd op gegevens van twee jaar geleden. De onderzoekers merken op dat de verspilling bijna twee keer hoger ligt dan eerdere inschattingen.

Alleen al de huishoudens gooien volgens het rapport per gezinslid jaarlijks gemiddeld 74 kilogram voeding per jaar weg. Naast de gezinnen zijn ook restaurants en winkels verantwoordelijk voor een deel van de voedselverspilling, terwijl een gedeelte van de productie op de boerderijen en in de toeleveringsketens verloren gaat. Dit betekent dat in totaal een derde van alle geproduceerde voeding nooit wordt geconsumeerd.

Uitstoot

‘De verspilling schaadt de wereldwijde inspanningen om de hongersnood te bestrijden, maar heeft ook een negatieve impact op het leefmilieu,’ merken de onderzoekers op. ‘De verspilling en het verlies van voeding is verantwoordelijk voor ongeveer 10 procent van de wereldwijde emissies.’

‘Intensieve landbouw is bovendien een belangrijke pijler van het verlies aan biodiversiteit en de wereldwijde vervuiling. Indien voedselverspilling als een afzonderlijke natie zou worden beschouwd, zouden alleen de Verenigde Staten en China een grotere uitstoot van broeikasgassen melden.’

‘Het terugdringen van de voedselverspilling zou voor de mens een van de gemakkelijkste strategieën zijn om zijn impact op het leefmilieu te verminderen, maar er moet worden vastgesteld dat dit potentieel jammerlijk onderbenut blijft,’ zeggen de onderzoekers nog. ‘Voedselverspilling werd bovendien beschouwd als een probleem dat vooral de rijke landen trof, maar in werkelijkheid blijkt de verspilling in nagenoeg alle landen op een verrassend vergelijkbaar niveau.’

Bewustmaking

‘Het is belangrijk om de bevolking bewust te maken van de problematiek’, zeggen de onderzoekers nog. ‘Weinigen beseffen de omvang van het probleem. Niemand koopt immers voedsel met de bedoeling die producten weg te gooien. De hoeveelheden die elke dag worden weggegooid kunnen bovendien vaak onbeduidend lijken. Er zijn inspanningen van de overheid en het bedrijfsleven nodig om de voedselverspilling tegen te gaan, maar ook individuele actie is noodzakelijk.’ 

Onder meer wijzen de onderzoekers daarbij op de impact van afgemeten porties rijst of pasta. ‘Bovendien is het ook aangewezen om eerst de koelkast te controleren vooraleer aankopen worden gedaan,’ aldus de Unep. ‘Daarnaast zou ook naar een sterkere kookvaardigheid, waarbij efficiënter gebruik wordt gemaakt van de voorraden die beschikbaar zijn, moeten worden gestreefd. Ook de beschikbare tijd kan een impact hebben. Tijdens de coronacrisis blijkt de voedselverspilling in het Verenigd Koninkrijk met 20 procent te zijn verminderd.’

‘De beperking van de voedselverspilling kan belangrijke gevolgen hebben,’ beklemtoont Inger Andersen, hoofd van de Unep. Hij wijst onder meer naar een vermindering van de vervuiling en de uitstoot van broeikasgassen, maar ook zou de vernietiging van de natuur door landinnames kunnen worden tegengegaan.

Bovendien zou de beschikbaarheid van voeding worden versterkt, waardoor de hongersnood zou kunnen worden verminderd en belangrijke besparingen zouden kunnen worden gerealiseerd. ‘We zijn zo gewend geraakt aan voedselverspilling dat we de waarde en de kosten van het voeden van de groeiende wereldbevolking voor de natuur zijn vergeten,’ benadrukt Marcus Gover, directeur van Wrap.

Verlies

Vastgesteld werd dat huishoudens verantwoordelijk zijn voor 11 procent van de voedselverspilling Het aandeel van de restaurants in de verspilling bedraagt 5 procent, terwijl de verkopers van levensmiddelen verantwoordelijk zouden zijn voor 2 procent van het verlies. De bestudeerde voedselverspilling omvat zowel eetbare voorraden als delen, zoals korsten of botten, die niet voor menselijke consumptie zijn geschikt.

’Maar zelfs indien een deel van dat afval niet door mensen kan worden geconsumeerd, zijn er nog altijd ecologische methodes om deze restproducten te beheren,’ voeren de experts van Unep aan. ‘Onder meer zou meer gebruik kunnen worden gemaakt van een verwerking tot veevoeder of compostering.’

‘Bedoeling is vooral te vermijden dat er nog aanzienlijke volumes voedselafval op stortplaatsen terecht zouden komen. Inactiviteit tegen voedselverspilling betekent een drievoudig verlies. Niet alleen de weggegooide volumes vormen een problemen, maar tevens is er het verlies aan natuurlijke en financiële middelen die nodig zijn om deze voorraden te produceren.’

De Verenigde Naties willen dat de voedselverspilling tegen het einde van dit decennium wordt gehalveerd.