Met hun opbod van wederzijds importtarieven dreigen de Verenigde Staten en China op een commerciële echtscheiding af te stevenen. Daardoor lijkt echter ook de wereldeconomie in twee delen te zullen worden opgesplitst. Dat zeggen David J. Lynch en Danielle Paquette, economisch redacteuren bij de Amerikaanse krant The Washington Post.

Gewezen wordt daarbij ook naar een aantal experts, die gewag maken van een situatie die vergeleken zou kunnen worden met een opdeling van de wereld in twee grote invloedssferen van de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie tijdens de Koude Oorlog.

Gespleten wereldeconomie

“Indien alle dreigementen worden uitgevoerd, dreigt men af te stevenen op een wereld met twee grote centra,” zegt Aaron Friedberg, professor internationale aangelegenheden aan de Princeton University. “Het opbod aan maatregelen dreigt een pad naar een gespleten wereldeconomie te zullen leggen.”

Volgens analisten zal een dergelijke fundamentele verandering van de Amerikaans-Chinese handelsrelatie na bijna vier decennia toenemende samenwerking tot een herschikking van de financiële markten kunnen leiden. Bovendien zouden ook toeleveringsketens kunnen verschuiven. Er zou zelfs met een groter risico op militaire conflicten moeten worden gerekend.

De jaarlijkse goederenhandel tussen beide landen, die bijna de voorbije twaalf jaar nagenoeg een verdubbeling heeft gekend, is ongeveer gelijk aan de productie van Argentinië, de 21ste grootste economie van de wereld.

“Voorlopig blijft een definitieve scheiding tussen de twee naties, die samen ongeveer 40 procent van de wereldeconomie beïnvloeden, vooral een risico op langere termijn,” beweren Lynch en Paquette. “Op korte termijn dreigen de effecten van het handelsgeschil langzaam te zullen doorsijpelen, waardoor de economische pijn in beide landen geleidelijk zal worden opgevoerd.”

“Volgens de Amerikaanse regering zal de impact van de maatregelen zo klein zijn dat uiteindelijk niemand iets van de ingrepen zou voelen, maar die stelling moet toch sterk worden betwijfeld,” menen Lynch en Paquette. “De tarieven die Trump in januari aan geïmporteerde wasmachines oplegde, vertaalden zich snel in hogere prijzen voor de Amerikaanse consument. Het voorbije jaar stegen de retailprijzen in de Verenigde Staten met 13,6 procent.”

Er wordt wel gezegd dat de impact van de nieuwe tarieven zal worden verzacht door de sterke positie van de Amerikaanse dollar. Sinds begin februari heeft de dollar meer dan 6 procent gewonnen ten opzichte van de Chinese yuan. Door die gunstige wisselkoersen zou meer dan de helft van de impact van de nieuwe tarieven kunnen worden gecompenseerd.

Complex

“Dit toont echter ook hoe complex strategieën voor de afbouw van het tekort op de handelsbalans kunnen zijn,” waarschuwt Torsten Slok, analist internationale economie bij Deutsche Bank Securities. “Tarieven vormen slechts een klein deel van de totaalbeeld. Er zijn nog veel andere parameters, al kan de stijgende dollar een aantal effecten helpen compenseren.”

“Door de daling van de yuan zullen Amerikaanse goederen voor Chinese consumenten echter gevoelig duurder worden. Daardoor zullen Amerikaanse exporteurs in China minder afzet kunnen boeken.”

In de Verenigde Staten hebben onder meer de Chamber of Commerce, de National Association of Manufacturers en de National Retail Federation al ontgoocheld gereageerd op de nieuwe maatregelen.

“Amerikaanse bedrijven hebben inderdaad vele legitieme klachten over de internationale markt, maar importtarieven zijn te log en contraproductief om de problemen efficiënt aan te pakken,” betoogt Ed Black, president van de Computer & Communications Industry Association.

De Amerikaanse president Donald Trump zegt dat de tarieven een instrument zijn om China aan te sporen zich in een aantal dossiers inschikkelijker te tonen, maar de Chinese regering heeft al tegenmaatregelen aangekondigd.

“Daarop zou Donald Trump opnieuw willen reageren,” zegt Gary Hufbauer, econoom bij het Peterson Institute for International Economics. “Indien hij die plannen doorzet, stevenen de Verenigde Staten onvermijdelijk af op een economische koude oorlog met China. Daarbij zullen alle economische contacten zwaar worden beperkt.”

De Amerikaanse regering heeft ook stappen ondernomen om Chinese investeringen in de Verenigde Staten te ontmoedigen. Dergelijke initiatieven kunnen volgens Michael Hirson, verantwoordelijke voor Azië bij de Eurasia Group, vaak langdurige consequenties hebben. Volgens Hirson zouden een aantal hardliners zelfs graag een volledige ontkoppeling van de Amerikaanse en Chinese economie zien.

“Dat zou echter bijzonder zware gevolgen kunnen hebben,” waarschuwt Caroline Freund, directeur macrohandel en investeringen bij de Wereldbank. “Indien alle dreigementen worden doorgevoerd zou de Amerikaanse economie met 1,6 procent kunnen inkrimpen tegenover een normale situatie. Tegelijkertijd zou ook China 3,5 procent van zijn bruto binnenlandse product verliezen.”