De wereld maakt een opmerkelijk onderscheid tussen de blanke expat en de andere migranten. Onder meer Mawuna Remarque Koutonin, hoofdredacteur van SiliconAfrica.com, bracht het fenomeen eerder al onder de aandacht.
Steeds meer werknemers worden voor een korte of langere tijd gevraagd een functie in het buitenland op te nemen. Zij vormen een onderdeel van een wereldwijde migratie-beweging. Toch wordt een duidelijk verschil gemaakt tussen een expat een immigrant. Koutonin betoogt daarbij dat alleen blanken expats worden genoemd, terwijl de rest van de uitwijkelingen het etiket van immigrant worden opgepakt.
Hiërarchisch
“In het lexicon van menselijke migratie staan nog steeds hiërarchische woorden, gecreëerd met de bedoeling blanke mensen boven de rest van de wereld te plaatsen,” zegt Mawuna Remarque Koutonin. “Een van die overblijfselen is het concept van de expat.”
“Volgens Wikipedia is een expatriate een persoon die tijdelijk of permanent in een ander land woont dan de natie van zijn geboorte. Op die manier gedefinieerd, zou men verwachten dat elke uitwijkeling – ongeacht zijn huidskleur of herkomst – een expat zou zijn, maar dat is in werkelijkheid niet het geval. De expat is een exclusieve term voor westerse blanken die in het buitenland gaan werken.”
“Afrikanen zijn immigranten, Arabieren zijn immigranten en Aziaten zijn immigranten,” benadrukt Koutonin. “Europeanen zijn echter expats omdat ze niet op hetzelfde niveau kunnen staan als andere etniciteiten. Ze zijn immers superieur. Het concept van de immigrant is gereserveerd voor inferieure rassen.”
“Zelfs de Amerikaanse zakenkrant The Wall Street Journal, de meest toonaangevende publicatie voor financiële informatie ter wereld, heeft de problematiek al aangekaart. De krant heeft een blog die gewijd is aan het leven van de expat en vraagt zich daarbij ook af welke werknemers met de term kunnen worden bedoeld.”
Dubbele standaard
“Sommige uitwijkelingen worden beschreven als expats, terwijl anderen andere worden gedefinieerd als immigranten en sommigen eenvoudigweg als migranten worden gecatalogeerd,” zegt de Amerikaanse krant. “Dat verschil wordt bepaald door de sociale klasse, het land van herkomst en de economische status.”
“Het is vreemd om sommige inwijkelingen in Hongkong als expats te zien, terwijl de rest op een andere manier wordt bekeken. Iedereen met roots in een westers land wordt beschouwd als een expat. Filipijnse huishoudelijke werkers zijn slechts gasten, zelfs wanneer ze al tientallen jaren in de enclave leven. Inwijkelingen van het Chinese vasteland worden zelden als expats bestempeld.”
“Het is een dubbele standaard, verweven in een officieel beleid,” zegt de Wall Street Journal nog.
Koutonin benadrukt dat in Afrika en Europa hetzelfde fenomeen kan worden opgetekend. “Afrikaanse topprofessionals die in Europa gaan werken, worden nooit als expats beschouwd, maar worden als immigrant bestempeld. Zwarte en gekleurde inwijkelingen zullen nooit als een expat worden aangeduid, maar zullen als een hooggekwalificeerde immigrant worden gecatalogeerd.”
“De meeste blanke mensen ontkennen dat ze de privileges van een racistisch systeem genieten,” betoogt Koutonin. “Maar onze verantwoordelijkheid is hen daarop te wijzen en een einde te maken aan die privileges, die rechtstreeks gerelateerd zijn aan een verouderde suprematische ideologie.”
“Wanneer deze expats in Afrika worden opgemerkt, moeten ook zij als immigrant – net zoals iedereen – worden aangesproken,” zegt Koutonin nog. “Het is niet erg dat daarmee hun blanke superioriteit wordt geschaad. De politieke deconstructie van dit verouderde wereldbeeld moet worden voortgezet. “