Waardevermeerdering zonder waardecreatie: waarom kopen bedrijven massaal eigen aandelen terug?

Waardevermeerdering zonder waardecreatie: waarom kopen bedrijven massaal eigen aandelen terug?
Michael M. Santiago/Getty Images

Steeds meer beursgenoteerde bedrijven kopen eigen aandelen terug van beleggers. In 2020 kochten de 1.200 grootste bedrijven ter wereld voor een recordvolume van 1.310 miljard dollar eigen aandelen terug. Dat komt bijna overeen met het bedrag dat dezelfde bedrijven in de loop van het jaar aan dividenden uitkeerden.

Waarom is dit belangrijk?

De terugkoop van aandelen wordt op Wall Street "financial engineering" genoemd. De praktijk wordt vaak gezien als een manier om de aandelenkoersen te doen stijgen en daarmee ook de bonussen van het management op te voeren. Waardevermeerdering zonder waardecreatie, zeggen critici.

In het nieuws. De Amerikaanse Securities and Exchange Commission (SEC) legt bedrijven die eigen aandelen willen terugkopen meer regels op.

  • Uit een studie van Janus Henderson Investors blijkt dat vorig jaar 22 procent meer geld werd besteed aan de terugkoop van eigen aandelen door ’s werelds 1.200 grootste bedrijven. Het record dat amper een jaar eerder was gevestigd, werd daarmee aan diggelen geslagen.
  • Er is geen sprake van een tijdelijk fenomeen, wel van een duidelijke trend:
  • Bedrijven die de voorbije jaren grote terugkoopprogramma’s opstartten zijn o.a. Alphabet (150 miljard dollar in de voorbije 5 jaar), Apple (400 miljard dollar), Meta (100 miljard dollar), Microsoft (170 miljard dollar).
    • Ook Chevron kondigt aan de volgende jaren voor 75 miljard dollar eigen aandelen terug te zullen kopen.

Waarom kopen bedrijven eigen aandelen terug in?

Zoom in. De massale terugkoop van eigen aandelen heeft voordelen, maar roept ook ethische vragen op.

  • Gebrek aan Innovatie: Grote aandeleninkoopprogramma’s kunnen een teken zijn van een gebrek aan ideeën of investeringsmogelijkheden binnen het bedrijf.
  • Manipulatie van winst per aandeel: Door het aantal aandelen te verminderen, kan de winst per aandeel worden verhoogd. Wat vaak leidt tot hogere bonussen voor het management.
  • Monopolisering van de besluitvorming. Door eigen aandelen in te kopen kan het management meer controle uitoefenen over de beslissingen van de onderneming. Waardoor andere aandeelhouders buitenspel worden gezet.
  • Manipulatie van de aandelenkoers. Door aandeleninkoopprogramma’s kan de ontwikkeling van het eigen aandeel gericht worden beïnvloed (kopen bij lage prijs om de waarde van het aandeel opnieuw op te pompen). Waardoor de controlemechanismen van de beurs gedeeltelijk buiten werking worden gesteld.
  • Grote schulden aangaan. Ook verontrustend is dat veel bedrijven grote schulden aangaan om eigen aandelen terug in te kopen. Wat het management een speculatief en potentieel onbetrouwbaar imago aankleeft.
    • General Electric heeft tussen 2009 en 2018 bedragen in eigen aandelen geïnvesteerd die tot 200 procent boven de winst lagen.

Zoom out. De Securities and Exchange Commission (SEC) in New York is begonnen zich te interesseren voor de details van waardevermeerdering zonder waardecreatie. De beurswaakhond wordt vaak verweten traag te zijn. Dom is hij in ieder geval niet.

Meer premium artikelen
Meer

Ontvang de Business AM nieuwsbrieven

De wereld verandert snel en voor je het weet, hol je achter de feiten aan. Wees mee met verandering, wees mee met Business AM. Schrijf je in op onze nieuwsbrieven en houd de vinger aan de pols.